Transformacja gospodarki w Polsce - przykład zmiany instytucjonalnej

• Autorzy: Marian Zalesko

Warianty tytułu

Economic Transition in Poland - an Example of Institutional Change

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Procesowi przekształceń gospodarczych w Polsce towarzyszyło tworzenie się nowego ładu instytucjonalnego; dużą rolę odegrały instytucje formalne (normy prawne, stosunki własności) i nieformalne (normy moralne, kultura), których odpowiedni charakter i wzajemne relacje doprowadziły do zbudowania sprawnego ekonomicznie systemu gospodarczego. Konstrukcja właściwych instytucji była rezultatem oddziaływania bodźców endogenicznych i egzogenicznych oraz adaptacji przeobrażeń, mających miejsce w okresie wcześ-niejszym w krajach wysoko rozwiniętych. Zgodny z zasadami kapitalizmu krajobraz instytucjonalny gospodarki stworzył warunki do angażowania się ludzi w efektywną działalność rynkową; funkcjonujący od kilkuset lat kapitalizm, oparty na dominującej roli rynku w regulowaniu procesów ekonomicznych, jest najbardziej sprawnym i efektywnym systemem gospodarczym. (abstrakt oryginalny)

EN

Economic reforms in Poland are being introduced since 1989. During the last 20 years the Polish economy transformed from central-planned into market economy. In the same time introduction of a new institutional order (political, economic, and cultural) was visible. Formal (legal standards, ownership) and informal institutions (moral standards, culture) played predominant role in this process. Relations between those institutions led to creation of a new efficient economic system. The shape of institutions that were specific for transition economy resulted from an influence of exogenous and endogenous factors as well as introduction of schemes observed earlier in developed countries, including the European Union. Institutions in the economy, that were created in accordance with capitalism created suitable conditions for effective market activity. It turned out, that capitalism based on predominant role of a market in regulation of economic processes, is the most effective way of rebuilding post-communists economies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przekształcenia ustrojowo-systemowe; Zmiany instytucjonalne; Przemiany instytucjonalne

EN

Political and systemic transformations; Institutional changes; Institutional transformation

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Ekonomia
• Rocznik: 2009
• Tom: 3
• Numer: nr 74 Mikroekonomia i ekonomia instytucjonalna
• Strony: 238--248

Twórcy

autor

Marian Zalesko

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Baka W., W tyglu transformacji ustrojowej. Szkice i komentarze, Książka i Wiedza, Warszawa 2004.
• Balcerowicz L., Instytucje głupcze!, "Gazeta Wyborcza" 26.04.2008.
• Balcerowicz L., Socjalizm, kapitalizm, transformacja. Szkice z przełomu epok, PWN, Warszawa 1997.
• Federowicz M., Różnorodność kapitalizmu. Instytucjonalizm i doświadczenie zmiany ustrojowej po komunizmie, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2004.
• Fiedor B., Nowa Ekonomia Instytucjonalna jako podstawa teoretycznej refleksji nad procesem transformacji od gospodarki centralnie sterowanej do rynkowej, [w:] J. Kleer, A. Kondratowicz (red.), Wkład transformacji do teorii ekonomii, CeDeWu, Warszawa 2006.
• Hockuba Z., Nowa ekonomia instytucjonalna - czy zdominuje nasze myślenie w rozpoczynającym się stuleciu?, [w:] A. Wojtyna (red.), Czy ekonomia nadąża z wyjaśnianiem rzeczywistości?, z. 2, VII Kongres Ekonomistów Polskich, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
• Iwanek M., Wilkin J., Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii, Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych, Warszawa 1998.
• Kloten N., Die Transformation von Wirtschaftsordnungen - Theoretische, Phänotypische und Politische Aspekte, Walter Eucken Institut: Vorträge und Aufsätze Nr 132, Tübingen 1991.
• Kochanowicz J., Dwoista konsolidacja. Transformacja ekonomiczna i zmiana instytucjonalna, "Eko-nomista" 2000, nr 3.
• Kowalik T., Systemy gospodarcze. Efekty i defekty reform i zmian ustrojowych, Fundacja Innowacja, Warszawa 2005.
• Lindbeck A., The Political Economy of the New Left, Harper and Row, New York 1977.
• Lissowska M., Instytucje gospodarki rynkowej w Polsce, C.H. Beck, Warszawa 2008.
• Mączyńska E., Ład gospodarczy. Bariery i dylematy, [w:] E. Mączyńska, Z. Sadowski (red.), O kształtowaniu ładu gospodarczego, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2008.
• Menard C., Markets as institutions vs organizations as markets: disentangling some fundamental concepts, "Journal of Economic Behavior and Organizations" 1995, vol. 28, no. 3.
• Milczarek D., Zmiana instytucjonalna a wzrost gospodarczy w krajach postsocjalistycznych, [w:] M. Brzozowski i in., Instytucje a polityka makroekonomiczna i wzrost gospodarczy, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2006.
• Myrdal G., Znaczenie i wartość ekonomii instytucjonalnej, [w:] K. Dopfer (red.), Ekonomia w przy�szłości, PWN, Warszawa 1982.
• North D.C., Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge 2002.
• North D.C., The contribution of the New Institutional Economics to an understanding of the transition problem, "WIDER Annual Lectures" vol. 1, World Institute for Development Economics Research, United Nations University, Helsinki 1997.
• Pistor K., The evolution of legal institutions and economic regime change, Paper prepared for the Annual World Bank Conference on Development Economics in Europe on Governance, Equity and Global Markets, Paris 1999, 21-23 June.
• Rodrik D., Development strategies for the 21st century, [w:] B. Pleskovic, N. Stern (eds.), Annual World Bank Conference on Development Economics 2000, The World Bank, Washington (D.C) 2001.
• Rodrik D., Institutions for high quality and growth: what they are and how to acquire them?, [w:] K.C. Roy, J. Sideras (eds.), Institutions, Globalization and Empowerment, Edward Elgar Publishing, Cheltenham 2006.
• Rychlewski E., Proces transformacji jako czynnik determinujący kształt systemu gospodarczego, [w:] E. Mączyńska, Z. Sadowski (red.), O kształtowaniu ładu gospodarczego, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2008.
• Tool M.R., Institutionalist view of economic system,[w:] K. Dopfer, K.F. Raible (eds.), The Evolution of Economic System, St. Martin's Press, New York 1990.
• Wilkin J., Jaki kapitalizm, jaka Polska?, PWN, Warszawa 1995.
• Wilkin J., Rynek, państwo i społeczeństwo w Polsce: dojrzewanie równowagi instytucjonalnej, [w:] J. Kleer, A. Kondratowicz (red.), Gospodarka i demokracja w Polsce. Dojrzałość i trwałość instytucji, CeDeWu, Warszawa 2007.