Wykorzystanie modelu Rogersa-Willekensa w badaniu rozwoju populacji w czasie i w przestrzeni

• Autorzy: Jan Paradysz
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Tradycyjne modele w analizie demograficznej pozwalały na obserwację rozwoju populacji jedynie w czasie. Natomiast przestrzeń w tych modelach była traktowana jako jeden agregat. Jeśli już uwzględniano migracje w tablicach ekonometrycznych, to z reguły traktując je jako czynnik perturbacyjny, wpływ którego należało korygować. W tak zwanych tablicach netto doszacowywano brakujące zdarzenia uzyskując alternatywny zestaw tablic nazywanych tablicami brutto. Rzadziej natomiast dysponując tablicami brutto, na przykład na podstawie danych uzyskanych przy pomocy ankiety retrospektywnej, buduje się tablice netto odliczając tych, którzy wyemigrują. Podobnie można byłoby budować tablice brutto i netto na podstawie obserwacji bieżącej, na przykład w oparciu o dane przekrojowe. Takie ujęcie problemu bywa nazywane w literaturze przedmiotu metodą eliminacji. Jednostki badania są tu klasyfikowane a) na tych, którzy nie doznali żadnego z wyróżnionych zdarzeń, b) na tych, którzy doznali jedno z wyróżnionych zdarzeń. Oczywiście punkt b) mógłby ulec dalszej dekompozycji według rodzaju zdarzeń. Cechą istotną tych tablic nadającą im charakter jednoregionalny jest brak powrotów do regionu obserwacji oraz nieobserwowanie rozwoju tej części populacji poza regionem wyróżnionym przez utworzenie dalej kohorty osób. Jeśli zostanie uchylone chociażby jedno z tych założeń, to już - naszym zdaniem - mamy do czynienia z analizą wieloregionalną lub wielostanową. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Analiza demograficzna; Analiza przestrzenna; Modelowanie zjawisk czasowo-przestrzennych; Badania statystyczne; Programy komputerowe; Informatyka

EN

Demographic analysis; Spatial analysis; Modeling of time-space; Statistical surveys; Computer programs; Information science

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1982
• Numer: nr 100 Informatyka w badaniach naukowych i dydaktyce
• Strony: 87--105

Twórcy

autor

Jan Paradysz

Bibliografia

• L. Bolesławski, Zastosowanie metod kohortowych w badaniach nad częstością zawierania i trwania związków małżeńskich oraz płodnością, Studia Demograficzne 1974, nr 36, s.43-58.
• L. Darskij, Formirowanije siemi, Statystyka, Moskwa 1972.
• K. Dziewoński, Wieloregionalne prognozowanie migracji (na przykładzie zastosowania w Polsce modelu Rogersa-Willekensa). Referat na seminarium naukowe nt. Prognozowanie migracji w Polsce. Warszawa 13-14. 12. 1979 r.
• E. Englert, J, Paradysz, Dwuregionalne tablice demometryczne. Studia Demograficzne 1978, nr 51, s. 91-110.
• G.M. Feeney, Stable age by region distributions. Demography, 1970 vol. 6, s. 341-348.
• L. Henry, Demographie. Analyse et modeles. Larousse, Paris 1972.
• N. Keyfitz, Multistate demography and its data: a comment. Environment and Planning A, 1980, nr 5, s. 615-622.
• J. Ledent, Multistate life tables: movement versus transition perspectives. Environment and Planning A, 1980, nr 5, s. 533-562.
• P.H. Leslie, On the use of matrices in certain population mathematics. Biometrika, 1945, vol. 33, s. 183-212.
• J. Paradysz, Wielostanowa analiza demograficzna. Studia Demograficzne (w druku).
• P.H. Rees, Migration and settlement: 1. United Kingdom, IIASA, Laxenburg 1979.
• A. Rogers, J. Ledent, Increment-decrement life tables: a comment. Demography 1976, nr 2, s. 287-290.
• A. Rogers, J. Ledent, Rejoinder. Demography, 1977, nr 4, s. 593.
• A. Rogers, Introduction to multiregional mathematical demography. John Wiley and Sons. New York 1975.
• A. Rogers, Introduction to multistate mathematical demography. Environment and Planning A, 1980, nr 5, s. 489-498.
• A. Rogers, The multiregional matrix growth operator and the stable interregional age structure. Demography 1966, nr 4, s. 537-544.
• R. Schoen, Constructing increment-decrement life tables. Demography 1975, nr 2, s. 313-324.
• R. Schoen, Further reactions to Rogers and Ledent's comment. Demography 1977, nr 4, s. 591-592.
• F. Willekens, A. Rogers, Spatial population analysis: methods and computer programs. RR-78-18, IIASA, Laxenburg 1978.