Samospalenia Tybetańczyków - już terroryzm czy jeszcze nie?

• Autorzy: Kornel Bielawski

Warianty tytułu

Self-Immolations in Tibet : Is It Terrorism or Not Yet?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kwestia niepodległości Tybetu przewija się w dyskursie politycznym od lat. Tybetańczycy wielokrotnie buntowali się przeciw chińskiej dominacji, co zawsze spotykało się z dotkliwymi represjami. Chińska praktyka zwalczania wszelkich przejawów niepodległości doprowadziła do tego, że Tybetańczycy zaczęli poszukiwać nowych metod protestu i w ten sposób narodził się fenomen samospaleń. Samospalenia zyskały na popularności ze względu na swoją doniosłość (w sensie religijnym) i potencjalną medialność. Ponadto chiński aparat represji nie jest w stanie skutecznie przeciwdziałać tej praktyce - samospalenia są bowiem aktem indywidualnym i trudnym do wykrycia w momencie jego planowania. By móc skuteczniej zwalczać tę metodę protestu, Chiny uznały samospalenia za akt terroryzmu. W opracowaniu dokonano próby zarysu analizowanego zjawiska i rozstrzygnięcia, czy samospalenia w Tybecie faktycznie zbliżyły się do obiektywnego, naukowo rozumianego terroryzmu, czy też wciąż jest to tylko polityczna etykieta legitymizująca zwalczanie tybetańskiego ruchu narodowo-niepodległościowego. (abstrakt oryginalny)

EN

The issue of Tibetan independence appears in political discourse very often. For years, Tibetans have repeatedly rebelled against Chinese domination, which always led to severe repression. Chinese practice of combating all expressions of independence made Tibetans seek new methods of protest, and thus the phenomenon of self-immolation was born. Popularity of self-immolation increased due to its seriousness (in a religious sense) and potential media attention. In addition, the Chinese apparatus of repression is not able to effectively counter this practice - in fact, self- immolations are individual and difficult to detect acts at the planning phase. In order to effectively combat this method of protest, China pronounced self-immolation an act of terrorism. The article attempts to outline the analyzed phenomenon and determine whether self-immolation in Tibet actually fulfills the definition of terrorism from scientific point of view, or whether it is still just a political label which is supposed to justify combat against the Tibetan national-independence movement. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ruchy narodowo-wyzwoleńcze; Terroryzm

EN

National liberation movements; Terrorism

• Czasopismo: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku
• Rocznik: 2014
• Tom: 31 Holistyczna ocena bezpieczeństwa : aspekt współczesny
• Strony: 323--333

Twórcy

autor

Kornel Bielawski

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Ambasada ChRL (b.r.), Prawda o Tybecie, dostęp z dnia 28.05.2013, <http://pl.china-embassy.org/pol/zt/zgxz/t129421.htm>.
• Borkowski R. (2007), Terroryzm ponowoczesny. Studium z antropologii polityki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Budyta-Budzyńska M. (2010), Socjologia narodu i konfliktów etnicznych, PWN, Warszawa.
• Dietl W., Hirschmann K., Tophoven R. (2009), Terroryzm, PWN, Warszawa.
• Ferenc-Kopeć D. (2011), Idea uniwersalności praw człowieka w odniesieniu do osób należących do mniejszości tybetańskiej w Chińskiej Republice Ludowej, w Kulturowe uwarunkowania współczesnej Azji, (red.) J. Marszałek-Kawa i R. Gawłowski, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• HRW Human Rights Watch (2012a), China: Attempts to Seal Off Tibet from Outside Information, dostęp z dnia 21.05.2013, <http://www.hrw.org/news/2012/07/13/china-at-tempts-seal-tibet-outside-information>.
• HRW Human Rights Watch (2012b), China: End Crackdown on Tibetans Who Visited India, dostęp z dnia 21.05.2013, <http://www.hrw.org/news/2012/02/16/china-end-crackdown-tibetans-who-visited-india>.
• Huber T. (1996), Shangri-la na wygnaniu. Nowoczesna tożsamość tybetańska, dostęp z dnia 18.05.2013, <http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/raport.php?raport_id=252>.
• ICT International Campaign for Tibet (2012), Storm in the Grasslands: Self-immolations in Tibet and Chinese policy, dostęp z dnia 28.05.2013, http://www.savetibet.org/wp-content/uploads/2013/06/storminthegrassland-FINAL-HR.pdf
• ICT International Campaign for Tibet (2013), Self immolation fact sheets, dostęp z dnia 29.05.2013, <http://www.savetibet.org/resource-center/maps-data-fact-sheets/self-immolation-fact-sheet>.
• Kalandyk M. (2011), Budda, naród i popkultura, czyli tybetański nacjonalizm religijny wczoraj, dziś i jutro, w: Nacjonalizm, etniczność i wielokulturowość na Bliskim i Dalekim Wschodzie, red. A.W. Jelonek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kollmar-Paulenz K. (2009), Tybet. Zarys historii, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa.
• Krawczyk A. (2008), Wokół definicji terroryzmu, dostęp z dnia 19.12.2011, <http://histmag.org/?id=2399>.
• Łuczkowski P. (2011), Jak funkcjonować w środowisku niebezpiecznym. Terroryzm wyzwaniem i zagrożeniem współczesności, w Oblicza terroryzmu, (red.) T. Bąk, Konsorcjum Akademickie, Kraków-Rzeszów-Zamość.
• Mandel H. (2013), His Holiness the Dalai Lama discusses self-immolation, dostęp z dnia 28.05.2013, <http://www.examiner.com/article/his-holiness-the-dalai-lama-discusses-self-immolation>.
• Roszkowski W. (2005), Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku, PWN, Warszawa.
• Song Liming (2008), Siedemnastopunktowa Ugoda, w Tybet: Zamiast nadziei i błogosławieństw, Stowarzyszenie Studenci dla Wolnego Tybetu, Warszawa.
• Szczepański K. (b.r.), The Tibetan Uprising of 1959, dostęp z dnia 19.05.2013, <http://asianhi-story.about.com/od/colonialisminasia/a/1959tibetupr.htm>.
• Szczepański K. (b.r.), Tibet and China: History of a Complex Relationship, dostęp z dnia 19.05.2013, <http://asianhistory.about.com/od/china/a/TibetandChina.htm>.
• Wang Lixiong (2012a), Zamiast samospalenia, dostęp z dnia 13.05.2013, <http://www.hfhr-pol.waw.pl/Tybet/raport.php?raport_id=1927>.
• Wang Lixiong (2012b), Dlaczego Tybetańczycy idą w ogień?, dostęp z dnia 18.05.2013. <http://www.hfhrpol.waw.plyTybet/raport.php?raport_id=1913>.
• Wang Lixiong (2012a), Zamiast samospalenia, dostęp z dnia 13.05.2013, <http://www.hfhr- pol.waw.pl/TybeVraport.phpPraport_id= 1927 >.
• Williams H. (2012), China: Immolations Are Terrońsm In Disguise, dostęp z dnia 28.05.2013, <http://news.sky.com/story/1268/china-immolations-are-terrorism-in-disguise>.