Współczesne środki karne i prewencyjne stosowane wobec masowych i strukturalnych naruszeń praw człowieka

• Autorzy: Grażyna Michałowska
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Bezpieczeństwo ludzkie to przede wszystkim wolność od strachu przed strukturalną przemocą fizyczną. Od II wojny światowej wiąże się ona najczęściej z konfliktami wewnętrznymi. Przez wiele lat społeczność międzynarodowa pozostawała wobec nich bezradna, nie dysponując odpowiednimi instrumentami zapobiegania i represji. Dopiero wojna na Bałkanach i ludobójstwo w Rwandzie zmieniły podejście do problemu. Powołano sądy międzynarodowe ad hoc (do spraw karania winnych ludobójstwa w Jugosławii i Rwandzie), tzw. sądy hybrydowe (Sierra Leone, Kambodża) i pierwszy w historii stały Międzynarodowy Trybunał Karny (Haga). Zaczęto rozważać możliwość zewnętrznej interwencji społeczności międzynarodowej w obronie bezbronnej ludności (interwencja humanitarna). Inicjatywa ta została jednak uznana za sprzeczną z zasadami prawa międzynarodowego. W tej sytuacji pojawił się pomysł akceptowanej przez Radę Bezpieczeństwa koncepcji Odpowiedzialności za Ochronę. (abstrakt oryginalny)

EN

Human security is now, first of all, "freedom from fear" from structural physical violence. After second world war it was most connected with internal armed conflicts. For many years international community was in the face of such facts helpless. Only the wars in Balkans country and the genocide in Rwanda changed attitude to the problem. The United Nations Security Council established special international criminal tribunals in Yugoslavia and Rwanda to prosecute those responsible for atrocities during times of war and genocide as well as developments at the Special Courts in Sierra Leone and Cambodia. These tribunals gave impetus to the formation of the first in history International Criminal Court (ICC, Hague). In international community appeared also conception of Humanitarian Intervention refers as the armed interference in one state by another state(s) with the objective of ending or reducing the suffering of the population within the first state. That suffering may be the result of civil war, humanitarian crisis or crimes committed by the occupied nation (such as genocide). Because the Humanitarian Intervention can created the right to interfere, an alternative approach to humanitarian intervention known as 'Responsibility to Protect' (R2P) has emerged. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawa człowieka; Naruszenie przepisów prawa; Prawo karne; Bezpieczeństwo; Przemoc; Sądy międzynarodowe; Pomoc humanitarna; Ochrona praw człowieka; Prawo międzynarodowe; Regulacje prawne; Interwencja humanitarna; Ludobójstwo

EN

Human rights; Violation of the law; Criminal Law; Security; Abuse; International courts; Humanitarian aid; Human rights protection; International law; Legal regulations; Humanitarian intervention; Genocide

• Czasopismo: Zeszyt Naukowy / Wyższa Szkoła Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych w Kielcach
• Rocznik: 2009
• Numer: nr 10 Prace z zakresu nauk społecznych
• Strony: 129--147

Twórcy

autor

Grażyna Michałowska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Remarks by Sadako Ogata, Fifth Ministerial Meeting of the Human Security Network, Graz, Austria - 8 May 2003.
• Franklin Roosevelt's Annual Address to Congress - The "Four Freedoms", 1941 January 6.
• In larger freedom. Towards Security, Development and Human Rights for All, Report of the Secretary-General of the United Nations for decision by Heads of State and Government in September 2005.
• Human Security Report 2005, War and Peace in the 21st Century, Oxford University Press, New York 2005.
• B. Kimmerling, Politicide. Ariel Scharon's War Against the Palestinians, Verso Books London 2003.
• R. Rummel, Death by Government, New Brunswick NJ 1994.
• R. Rummel, The Blue Book of Freedom: Ending Famine, Poverty, Democide, and War, Kumberland House Publishing, US 2007.
• R. Gellately, B. Kiernan, The Specter of Genocide: Mass Murder in Historical Perspective, Cambridge University Press 2003.
• G. Caplan, Rwanda ten years after the genocide: same reminders of the international response to the crisis, Pambazuka News 2004.02.05, http://www.pambazuka.org/en/issue/142.
• Press Release AFR/868 HQ, 26.03.2004.
• Dziennik Ustaw 1952 nr 2, poz. 9.
• Statut Międzynarodowego Trybunału do Sądzenia Osób Odpowiedzialnych za Poważne Naruszenia Międzynarodowego Prawa Humanitarnego Popełnione na Terytorium Byłej Jugosławii od 1991 roku. Nowy Jork 25 maja 2003 roku. S/RES/827/2003 z późniejszymi poprawkami.
• Resolution 1503, 28 August 2003, S/RES/1503(2003).
• UN ICTY, Key Figures of ICTY Casus, 27 February 2009, http://www.icty.org/sections/TheCases/KeyFigures.
• Statut Międzynarodowego Trybunału do spraw Rwandy, S/RES/955 z 8 listopada 1994 roku (tłum. E. Mikos-Skuza).
• UN ICTR, Detainees - Status on 9 February 2009, http://69.94.11.53/default.htm.
• W. Burek, Specjalny Trybunał dla Sierra Leone w rozwoju międzynarodowego sądownictwa karnego, "Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego Europejskiego i Porównawczego", Wyd. UJ Kraków, vol. IV, A.D. MMVI.
• Situation of Sierra Leone Court, S/RES/1315(2000), 14 August 2000.
• Statute of the Special Court for Sierra Leone, http://www.sc-sl.org/LinkClick.aspx?fileticket=uCIndlMJeEw%3d&tabid=200 (15.02.2009).
• SCSL, 5th Annual Report of the President of the Special Court for Sierra Leone, June 2007 - May 2008.
• Khmer Rouge Trial, A/RES/57/228 B.
• Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego, z 9 maja 2003. Dz.U. 2003, nr 78, poz. 708.
• J. Izydorczyk, P. Wiliński, Międzynarodowy Trybunał Karny, Zakamycze Kraków 2004.
• M. Płachta, Międzynarodowy Trybunał Karny, Zakamycze Kraków 2004.
• ICC, The States Parties to the Rome Statute, http://www.icc-cpi.int/Menus/ASP/states+parties/.
• ICC, Situations and cases, http://www.icc-cpi.int/Menus/ICC/Situations+and+Cases/.
• ICC issues a warrant of arrest for Omar AI Bashir, President of Sudan, 4.03.2009, ICC-CPI-20090304-PR394.
• Human Rights News, African Union: Don't Trade Away Justice in Darfur, New York September 22, 2008.
• Międzynarodowy Trybunał Karny. USA I UE: dwa różne podejścia, red. E. Zielińska, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2004.
• G. Evans, M. Sahnoun, The Responsibility to Protect, "Foreign Affairs" 2002, November/December.
• A. Makarewicz, Interwencja humanitarna czy odpowiedzialność za ochronę, PISM, "Polski Przegląd Dyplomatyczny" 2003, nr 2(12).
• A. Domagała, Interwencja humanitarna w stosunkach międzynarodowych, Wyd. Branta Bydgoszcz, 2008.
• J. Zajadło, Legalność i legitymizacja humanitarnej interwencji, "Państwo i Prawo" 2004, nr 1.
• W. Dobrzycki, Stosunki międzynarodowe w Ameryce Łacińskiej. Historia i współczesność, SCHOLAR Warszawa 2000.
• K. Pawłowski, Kosowo: Konflikt i interwencja, Wyd. UMCS Lublin 2008.
• M. Waldemberg, Rozbicie Jugosławii. Jugosłowiańskie lustro międzynarodowej polityki, SCHOLAR Warszawa 2005.
• R. Kuźniar, Odważ się myśleć polski strategu, "Tygodnik Powszechny" 2002, z dnia 17 listopada.
• ICISS, Responsibility to protect, Report of the International Commission on Intervention and State Sovereignty, Ottawa, December 2001.
• J. Zajadło, Odpowiedzialność za ochroną - szanse i zagrożenia w kontekście kryzysu w Darfurze, PISM, "Polski Przegląd Dyplomatyczny" 2007, t. 7, nr 2 (36).