Zagraniczne spółki zależne polskich przedsiębiorstw - propozycja problematyki badawczej

• Autorzy: Krzysztof Ćwik

Warianty tytułu

Foreign Subsidiaries of Polish Companies - a Proposal of Research Issue

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł podejmuje dyskusję na temat funkcjonowania zagranicznych spółek zależnych polskich przedsiębiorstw. Na podstawie analizy literatury i wyników badań zaproponowano hipotezę, która mówi, że zakładanie spółek zależnych przez polskie przedsiębiorstwa nie przebiega według procesów proponowanych przez modele fazowe, ale charakteryzuje się pewnym stopniem "skokowości". Początkowa faza internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw oraz motywy, którymi się kierują, skłoniła do sformułowania dwóch innych hipotez. Pierwsza z nich mówi, że zagraniczne spółki zależne polskich przedsiębiorstw odgrywają w większości przypadków rolę realizatora według typologii Ch.A. Bartletta i S. Ghoshala, a druga, że w większości przypadków są to podmioty, które w typologii A.K. Gupty i V. Govindarajana noszą miano implementora.(abstrakt oryginalny)

EN

The paper undertakes a discussion on foreign subsidiaries of Polish companies. The scale of Polish foreign direct investment (FDI) continues to grow and this means that soon there may be a gap between business practice and knowledge of management science. The author proposes the hypothesis which states that Polish FDI do not run according to the processes proposed by the phase models (e.g. Uppsala model), but they have a certain degree of leapfrogging. The initial phase of internationalization of Polish enterprises and their motives led the author to the formulation of two other hypotheses regarding the roles foreign subsidiaries play within the Polish international companies. One is that foreign subsidiaries of Polish enterprises play, in most cases, a role called the implementer by typology of Ch.A. Bartlett and S. Ghoshal, and the second is, that in most cases, these are the entities that in the typology of A.K Gupta and V. Govindarajana are called implementor.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Internacjonalizacja; Inwestycje zagraniczne; Spółki; Zagraniczne spółki zależne; Model Uppsala

EN

Internationalization; Foreign investment; Companies; Foreign subsidiaries; Uppsala model

• Czasopismo: Nauki o Zarządzaniu / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 2 (23)
• Strony: 9--25

Twórcy

autor

Krzysztof Ćwik

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Bartlett Ch.A., Ghoshal S. (1986), Tap your subsidiaries for global reach, "Harvard Business Review", no. 6.
• Bolonek R., Firszt D. (2007), Znaczenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych dla rozwoju nowoczes- nych sektorów w gospodarce Polski, "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie", nr 741.
• Broszkiewicz A. (2008), Wpływ zagranicznych grup przemysłowych na funkcjonowanie nowo utworzonych spółek zależnych w Polsce - wyniki badań, "Przegląd Organizacji", nr 4.
• Cyfert S. (2012), Granice organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Czaja S. (2004), Kształtowanie się inwestycji zagranicznych w Polsce na przełomie XX i XXI wieku oraz konsekwencje tego procesu dla gospodarki, "Roczniki Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Wałbrzychu", nr 5.
• Garg M., Delios A. (2007), Survival of the foreign subsidiaries of TMNCs: The influence of business group affiliation, "Journal of International Management", vol. 13, iss. 3.
• Gibb Y., Szałucka M. (2012), The FDI behaviour of Polish companies: Equity based entry models and their impact on performance, "European Research Studies", vol. 15, iss. 3.
• Gierszewska G., Wawrzyniak B. (2001), Globalizacja. Wyzwania dla zarządzania strategicznego, Poltext, Warszawa.
• Głębocki K., Chrzanowska P. (2013), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w polskich miastach, "Economics and Management", nr 3.
• Gorynia M., Bartosik-Purgat M., Jankowska B., Owczarzak R. (2006), Efekty zewnętrzne bezpośrednich inwestycji zagranicznych - aspekty teoretyczne i wyniki badań empirycznych, "Ekonomista", nr 2.
• Gorynia M., Jankowska B. (2007), Teorie internacjonalizacji, "Gospodarka Narodowa", nr 10.
• Górniewicz G. (2013), Determinanty i konsekwencje bezpośrednich inwestycji zagranicznych, "Studia z Zakresu Prawa, Administracji i Zarządzania UKW", t. 4.
• Gupta A.K., Govindarajan V. (1991), Knowledge flows and the structure of control within multinational corporations, "The Academy of Management Review", vol. 16, no. 4.
• GUS (2012), Grupy przedsiębiorstw w Polsce w 2010 roku, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• GUS (2015), Grupy przedsiębiorstw w Polsce w 2013 roku, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• Hadryś-Nowak A. (2013), Przesłanki wyboru form zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw rodzinnych, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu", nr 27.
• Harzing A.-W., Noorderhaven N. (2006), Knowledge flows in MNCs: An empirical test and extension of Gupta and Govindarajan's typology of subsidiary roles, "International Business Review", vol. 15, iss. 3.
• Hościłowicz E. (2014), Fuzje i przejęcia jako sposób ekspansji firm polskich na rynki zagraniczne, "Przedsiębiorstwo & Finanse", nr 3.
• Hybel J. (2007), Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na zatrudnienie i produktywność pracy, "Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej", nr 63.
• Janasz K. (2011), Znaczenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w modernizacji gospodarki kraju, "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 22.
• Jarosiński M. (2013), Contemporary models of Polish firm's internationalization - literature and research review, "Journal of Economics & Management", vol. 13.
• Johanson J., Vahlne J.-E. (1977), The internationalization process of the firm - a model of knowledge development and increasing foreign market commitments, "Journal of International Business Studies", vol. 8, iss. 1.
• Johanson J., Wiedersheim-Paul F. (1975), The internationalization of the firm - four Swedish cases, "Journal of Management Studies", vol. 12, iss. 3.
• Jonas A. (2103), Strategie obecności polskich przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych, "Marketing i Rynek", nr 2.
• Karaszewski W. (2004), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Polska na tle świata, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń.
• Karaszewski W., Jaworek M., Kuzel M., Szałucka M., Szóstek A., Kuczmarska M. (2013), Aktywność inwestycyjna polskich przedsiębiorstw za granicą - czynniki i skutki. Raport z badania, (http://www.paiz.gov.pl/files/?id_plik=22126).
• Kaufmann L., Roessing S. (2005), Managing conflict of interests between headquarters and their subsidiaries regarding technology transfer to emerging markets - a framework, "Journal of World Business", vol. 40, iss. 3.
• Kawai N., Strange R. (2014), Subsidiary autonomy and performance in Japanese multinationals in Europe, "International Business Review", vol. 23, iss. 3.
• Kłysik-Uryszek A. (2013), Zagraniczna ekspansja kapitałowa polskich przedsiębiorstw, "Zarządzanie i Finanse. Journal of Management and Finance", nr 2, cz. 2.
• Kowalewski O., Radło M.-J. (2013), Motywy inwestycji zagranicznych polskich przedsiębiorstw, "Acta Universitatis Nicolai Copernici", seria "Ekonomia", t. XLIV, nr 2.
• Krasiński M. (2014), Kulturowe uwarunkowania wykorzystania japońskich koncepcji, metod i technik zarządzania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Kraśnik J. (2014), Internacjonalizacja polskich przedsiębiorstw w świetle wyników badań, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu", nr 28.
• Krugman P.R., Obstfeld M., Melitz M.J. (2012), International Economics. Theory & Policy, Addison-Wesley, Boston.
• Lichtarski J.M. (2005), Kierunki przeobrażeń struktur organizacyjnych przedsiębiorstw przejmowanych przez inwestorów zagranicznych, "Zarządzanie", nr 3.
• Manolopoulos D. (2008), A systematic review of the literature and theoretical analysis of subsidiary roles, "Journal of Transnational Management", vol. 13, iss. 1.
• Meyer K.E., Su Y.-S. (2015), Integration and responsiveness in subsidiaries in emerging economies, "Journal of World Business", vol. 50, iss. 1.
• OECD (1996), OECD benchmark definition of foreign direct investment, Third Edition (http://www.oecd.org/investment/investment-policy/2090148.pdf).
• Pisoni A., Fratocchi L., Onetti A. (2013), Subsidiary autonomy in transition economies: Italian SMEs in Central and Eastern European countries, "Journal for East European Management Studies", vol. 18, iss. 3.
• Przybylska K. (2005), Proces internacjonalizacji przedsiębiorstwa w teorii ekonomicznej, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Bochni, nr 3.
• Przybylska K. (2010), Born global - nowa generacja małych polskich przedsiębiorstw, "Gospodarka Narodowa", nr 7-8.
• Przytuła S. (2014), Zarządzanie kadrą ekspatriantów w filiach przedsiębiorstw międzynarodowych w Polsce, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa.
• Rakowska E. (2015), Elastyczność przedsiębiorstwa w ekspansji międzynarodowej, [w:] M. Poniatowska-Jaksch (red.)., Nowe myślenie w zarządzaniu strategicznym przedsiębiorstwem, Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• Romanowska M. (2011), Stopień internacjonalizacji polskich grup kapitałowych, [w:] M. Romanowska (red.), Grupy kapitałowe w Polsce. Strategie i struktury, PWE, Warszawa.
• Roth K.., Nigh D. (1992), The effectiveness of headquarters- subsidiary relationships: The role of coordination, control, and conflict, "Journal of Business Research", vol. 25, iss. 4.
• Rugman A., Verbeke A., Yuan W. (2011), Re-conceptualizing Bartlett and Ghoshal's classification of national subsidiary roles in the multinational enterprise, "Journal of Management Studies", vol. 48, iss. 2.
• Rymarczyk J. (2004), Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• Stańczyk-Hugiet E. (2007), Dyfuzja wiedzy, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr 10.
• Starzyńska D. (2012), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a konkurencyjność przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Wang S.L., Luo Y., Maksimov V., Lu X., Sun J. (2014), Autonomy delegation to foreign subsidiaries: An enabling mechanism for emerging-market multinationals, "Journal of International Business Studies", vol 45, iss. 2.
• Wiśniewska J. (2011), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w procesie kreowania innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw, "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego", nr 21.
• Witek-Hajduk M.K. (2012), Formy umiędzynarodowienia polskich przedsiębiorstw na rynkach zaopatrzenia, "Gospodarka Narodowa", nr 4.

Identyfikatory

DOI

10.15611/noz.2015.2.01