Komu służy system finansowy? Refleksja po światowym kryzysie gospodarczym

• Autorzy: Bogdan Włodarczyk
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Efektem wzajemnego powiązania narodów, krajów i gospodarek na świecie jest szybszy rozwój. Procesy globalizacyjne, a szczególnie swobodny przepływ kapitału, mogą być wykorzystywane jako droga do dobrobytu albo, pozbawione sfery wartości, doprowadzać do światowych kryzysów finansowych i gospodarczych na niespotykaną dotychczas skalę. Efektem zmian jest z jednej strony wzrost poziomu życia wielu społeczeństw i bogactwo narodów, z drugiej zaś - rosnące nierówności społeczne i krzywda obywateli spowodowana wzrostem siły różnego rodzaju instytucji. Ten imperatyw wiecznego wzrostu popycha szczególnie organizacje finansowe do osiągania zysku z pominięciem sfery wartości. Autor w niniejszym artykule poddaje refleksji społeczno-ekonomiczny system finansowy, który jest w ciągłej i często niemoralnej pogoni za zyskiem. Budowanie tzw. nowego ładu gospodarczego, który uwzględnia wartości humanizmu, wpisuje się w postulaty autora i wielu ekonomistów badających to zagadnienie. W wypowiedziach czołowych ekonomistów na temat poszukiwania nowego paradygmatu w ekonomii lub też poszukiwania nowych rozwiązań w polityce gospodarczej w większości przewija się wątek wartości niematerialnych. Ten słuszny kierunek budowania myśli ekonomicznej, która u podstawy będzie miała wartości humanizmu, a nie tylko bezduszne matematyczne modele wzrostu, może tworzyć bardziej trwałe i bezpieczniejsze oblicze gospodarki. Niezbędny jest do tego silny nadzór społeczny (rządów i instytucji nadzoru) nad właściwym skodyfikowaniem i przestrzeganiem wartości. Normy moralne zawarte w kodeksach etyki i szczytne idee założycieli instytucji nie mogą być deklaratywne, lecz muszą się stać normą społeczną prawnie chronioną. W przeciwnym razie pogłębi to rozwarstwienie społeczne, stabilność rynków i zagrozi demokracji. Budowanie nowego ładu gospodarczego potrzebuje retrospekcji i głębokiego redefiniowania edukacji ekonomicznej i sfery nauczania. Żebyśmy nie zapomnieli o tym, co stworzyliśmy, aby nie roztrwonić dziedzictwa nauki ekonomii i nauki o finansach, wiedząc, że bierze się ona z cywilizacyjnego dorobku człowieka i ma służyć ludziom, a nie instytucjom. Takie spojrzenie potrzebne nam jest nie tylko dla bieżącej działalności, ale dla poczucia dobrze spełnionego obowiązku względem przyszłych pokoleń, żeby nie zadawać sobie trudnych pytań: Czego ich nauczyliśmy i czy rzeczywiście o to nam chodziło? (abstrakt autora)

Słowa kluczowe

PL

System finansowy; Nowy ład międzynarodowy; Kryzys społeczno-gospodarczy

EN

Financial system; New international order; Socio-economic crisis

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2014
• Numer: z. 140
• Strony: 179--188

Twórcy

autor

Bogdan Włodarczyk

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Ancyparowicz G., Banki na rynku finansowym - dziś i w przyszłości, Konferencja UWM, Ruciane Nida 2010.
• Buksiński T., Współczesne filozofie polityki, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2006.
• Dembiński P. H., Finanse po zawale, Studio EMKA, Warszawa 2012.
• Fiedor B., Kryzys gospodarczy a kryzys ekonomii jako nauki, "Ekonomista" 2010/4. Warszawa 2010.
• http://www.rp.pl, wyciąg z informacji Państwowej Agencji Prasowej, dostęp 4.01.2014.
• http://www.tvn24.pl/biznes-gospodarka, dostęp 28.12.2013.
• Jajuga K., Nauka o finansach - nowe wyzwania metodyczne, w: Ekonomia dla przyszłości. Odkrywać naturę i przyczyny zjawisk gospodarczych, PTE, Warszawa 2013.
• Klebaniuk J., Psychologiczne aspekty kryzysu finansowego, w: Rynki finansowe w warunkach kryzysu, red. M. Kalinowski, CeDeWu, Warszawa 2009.
• KNF, Sytuacja polskiego sektora bankowego, Warszawa, 22 listopada 2012 r.
• Kołodko G., Neoliberalizm i światowy kryzys gospodarczy, "Ekonomista" 2010/1, Warszawa 2010.
• Pawłowicz L., Nowy wymiar globalnego kryzysu finansowego, w: Wyzwania ekonomiczne w warunkach kryzysu, red. I. Lichniak, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Stiglitz J. E., The Price of Inequality, W. W. Norton & Company, Inc., New York 2012.
• Tirole J., Financial Crises, Liquidity, and the International Monetary System, Princeton University Press, Princeton 2002.
• Włodarczyk B., Polski rynek kredytów w okresie światowego kryzysu finansowego, CeDeWu, Warszawa 2012.