Właściwości fizyczno-chemiczne i jakość wód podziemnych w rejonie Skawiny

• Autorzy: Marek Górnik , Anna Szczerbińska

Warianty tytułu

Physicochemical Properties and Quality of Groundwater in the Skawina Area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości fizyczno-chemicznych wód podziemnych w rejonie Skawiny. Stężenia jonów oznaczono metodą chromatografii jonowej, a ocenę jakości wód podziemnych wykonano na podstawie obowiązujących aktów prawnych. Badania przeprowadzono we wrześniu 2011 r. W sumie pobrano 30 prób wody, w tym 9 prób pochodziło ze źródeł, pozostałe natomiast ze studni gospodarskich. Stwierdzono, że wśród badanych wód przeważają wody cztero- i trzyjonowe. Badane wody charakteryzowały się znaczną mineralizacją w większości przypadków wynoszącą ponad 500 mg•dm^-3. W czterech próbach mineralizacja była większa od 1000 mg•dm^-3. Wody podziemne odznaczały się ponadto w większości przypadków dobrą jakością oraz znacznym zróżnicowaniem fizyczno-chemicznym. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents the results of analyses of physicochemical properties of groundwater in the Skawina area. The concentration of ions was estimated by ion chromatography and the quality analysis conducted in accordance with appropriate law regulations. Water samples were collected in September 2011. Physicochemical properties were investigated in 21 wells and 9 springs. It was found out that these waters belong mainly to the four-and three-ion waters. The samples were characterized by a relatively high mineralization in most cases exceeding 500 mg•dm^-3. In four water samples mineralization amounted to more than 1000 mg•dm^-3. In addition, groundwater exhibited a relatively large variation in terms of physicochemical characteristics and, in most cases, a good quality. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wody gruntowe; Właściwości fizykochemiczne; Zanieczyszczenie wód

EN

Groundwater; Physicochemical property; Water pollution

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2015
• Numer: z. 140
• Strony: 79--89

Twórcy

autor

Marek Górnik

• Uniwersytet Jagielloński

autor

Anna Szczerbińska

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Chełmicki W., 2001, Woda. Zasoby, degradacja i ochrona, PWN, Warszawa, 29-33.
• Chowaniec J., 1991, Region karpacki, [w:] J. Malinowski ( red. ), Budowa geologiczna Polski, 7,Hydrogeologia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 204-215.
• Chowaniec J., Witek K., 1997, Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Myślenice( 996 ), wraz z komentarzem, PIG, Warszawa.
• Dłużniakowska K., Krzyżewski Z., Wojtowicz B., 1981, Stopień narażenia mieszkańców Krakowa na działanie fluoru oraz dalsze losy fluoru w organizmie, Folia Medica Cracoviensia, 23, 329-342.
• Hess M., 1965, Piętra klimatyczne w Polskich Karpatach Zachodnich, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 11, 207-208.
• Hess M., 1967, Klimat terytorium Krakowa, Folia Geographica, Series Geographica-Physica,1, 35-95.
• Konior K., 1974, Budowa geologiczna "wypiętrzenia reszotarskiego" w świetle najnowszych danych wiertniczych i geofizycznych, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, 4, 321-375.
• Kondracki J., 1998, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa.
• Macioszczyk A., 1987, Hydrogeochemia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• Macioszczyk A., Dobrzyński D., 2002, Hydrogeochemia strefy aktywnej wód podziemnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 110-376.
• Oszczypko N., Paczyński B., 1991, Region przedkarpacki, [w:] J. Malinowski ( red. ), Budowa geologiczna Polski, 7, Hydrogeologia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 204-215.
• Paczyński B. ( red. ), 1995, Atlas hydrogeologiczny Polski 1:500 000, cz. II - Zasoby, jakość i ochrona zwykłych wód podziemnych, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• Państwowa Służba Hydrogeologiczna, http://www.psh.gov.pl/ (23.01.2015).
• Paul Z., Rączkowski W., Ryłko W., Wójcik A., 1996, Objaśnienie do szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, ark. Myślenice ( 996 ), PIG, Warszawa, 9-43.
• Pazdro Z., Kozerski B., 1990, Hydrogeologia ogólna, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• Rajpolt B., 2010, Fluorine Pollution of Underground Waters in the Area of the Repository of the Former Aluminium Metallurgy Plant in Skawina, Geomatics and Environmental Engineering,4, 1, 69-80.
• Rajpolt B., Tomaszewska B., 2011, Zanieczyszczenie środowiska gruntowo-wodnego fluorem na przykładzie Huty Aluminium w Skawinie, Studia Rozprawy Monografie, 172, Wydawnictwo Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska, 2008, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca2008 r. w sprawie kryteriów i sposobów oceny stanu wód podziemnych, Dz. U. 2008, nr 143, poz.896.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia, 2007, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r.w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, Dz. U. 2007, nr 61, poz. 417.
• Rutkowski J., 1992, Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Kraków (973),wraz z komentarzem, PIG, Warszawa.
• Rybicki S.A., 1985, Zawartość fluoru i innych składników w wodach podziemnych i powierzchniowych w rejonie Skawiny, Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej, Sesja Naukowa, 13, 31-39.
• Rzonca B., Tomaszewska B., 1999, Wpływ składowiska odpadów Elektrowni "Skawina" na jakość wód podziemnych w rejonie wsi Kopanka, Inżynieria Środowiska, 4, 1, 198-204.
• Sobociński R., Ewy R., Ewy Z., 1985, Dziesięcioletnie badania nad występowaniem fluorozy u bydła na terenach przemysłowych przed i po zamknięciu źródła emisji fluoru, Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie, Sesja Naukowa, 13, 149-151.
• Starkel L., 1991, Rzeźba terenu, [w:] I. Dynowska, M. Maciejewski ( red. ), Dorzecze górnej Wisły,t. 1, PWN, Warszawa-Kraków, 42-54.
• Szalonek J., 1985, Związki fluoru w rejonie dużych źródeł emisji oraz możliwości biologicznej aktywizacji rejonów skażonych, Prace i Studia Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska PAN,26, 9-119.
• Szczepański A., Tomaszewska B., 1999, Hydrogeochemiczny stan środowiska gruntowo wodnego w rejonie Skawiny, Współczesne Problemy Hydrogeologii, 9, Państwowy Instytut Geologiczny,Warszawa.
• Tomaszewska B., 2000, Monitoring środowiska wodno-gruntowego w rejonie Skawiny, Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 16( 2 ), 125-133.
• Twardosz R., 2007, Opady atmosferyczne, [w:] D. Matuszko ( red. ), Klimat Krakowa w XX wieku,Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, 127-137.
• Węcławik S., 1991, Budowa geologiczna, [w:] I. Dynowska, M. Maciejewski ( red. ), Dorzecze górnej Wisły, t. 1, PWN, Warszawa-Kraków, 30-41.
• Witczak S., Kania J., Kmiecik E., 2013, Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczenia wód podziemnych i metody ich oznaczania, Biblioteka Monitoringu Środowiska,Warszawa.
• Witczak S., Haładus A., Duda R., 1997, Mapa hydrogeologiczna Polski skali 1:50 000, ark. Kraków( 973 ), wraz z komentarzem, PIG, Warszawa.
• http://www.statsoft.pl (10.11.2013).

Identyfikatory

DOI

10.4467/20833113PG.15.005.3534