Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk wobec "Tygodnika Powszechnego" na przełomie lat 50.i 60. ub. wieku

• Autorzy: Kamila Kamińska

Warianty tytułu

The Main Office for Control of Press, Publications and Public Performances in View of "Tygodnik Powszechny" in the 1950s and 1960s

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu są przykłady prewencyjnych ingerencji cenzorskich dokonywanych przez Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w "Tygodniku Powszechnym" na przestrzeni lat 1957-1961. Opracowanie jest próbą uzyskania odpowiedzi na pytania: w jakim stopniu Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (dalej: WUKPPiW) w Krakowie ingerował w treść "Tygodnika Powszechnego"?; w jaki sposób redakcja "Tygodnika Powszechnego" próbowała uzyskać większy zakres autonomii wobec WUKPPiW?; jak układały się relacje między WUKPPiW a tygodnikiem w latach 1957-1961? Podstawowym materiałem Źródłowym artykułu są sprawozdania z kontroli prewencyjnych znajdujące się w zespole Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (dalej: GUKPPiW) przechowywane w Archiwum Akt Nowych (dalej: AAN). (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of the article are examples of preventive censorship interference by the Regional Office for Control of Press, Publications and Public Performances in "Tygodnik Powszechny" between 1957-1961. The study attempts to answer the following questions: to what degree did the Regional Office for Control of Press, Publications and Public Performances (later: WUKPPiW) in Kraków interfere with the content of "Tygodnik Powszechny"?; in what way did the editorial office try to obtain greater freedom from WUKPPiW?; how did the relations between WUKPPiW and the weekly look like between 1957-1961? The basic source material of the article are reports from preventive controls, available in the Main Office for Control of Press, Publications and Public Performances (later: GUKPPiW) stored in the Archive of Modern Records (later: AAN). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prasa; Wolność słowa; Kontrola

EN

Press; Freedom of speech; Control

• Czasopismo: Studia Medioznawcze
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 4 (55)
• Strony: 95--112

Twórcy

autor

Kamila Kamińska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Kisielewski S., Szkoła debilizmu, czyli W.T.D., [w:] tegoż, Wołanie na puszczy, Warszawa 1997.
• Kraśko T., Wierność, rozmowy z Jerzym Turowiczem, Poznań 1995.
• Graczyk R., Cena przetrwania? SB wobec "Tygodnika Powszechnego", Warszawa 2011.
• Musiał F., Szarek J.,Działania operacyjne SB wobec "Tygodnika Powszechnego" w latach 1957-1965 (wybrane zagadnienia), "Pamięć i Sprawiedliowść" 2006, nr 2.
• Kuta C., "Działacze" i "Pismaki", aparat bezpieczeństwa wobec organizacji katolików świeckich w Krakowie w latach 1957-1989, Kraków 2009.
• Jagiełło M., Próba rozmowy. Szkice o katolicyzmie odrodzeniowym i "Tygodniku Powszechnym" 1945-1953, t. 1-2, Warszawa 2001.
• Żakowski J., Anatomia smaku, czyli o losach "Tygodnika Powszechnego" w latach 1953-1956, Lublin 1986.
• Żakowski J., Pół wieku pod włos, czyli życie codzienne "Tygodnika Powszechnego" w czasach heroicznych, Kraków 1999.
• Bereś W., Burnetko K., J. Podsadecka J., Krąg Turowicza. Tygodnik, czasy, ludzie, 1945-1999, Kraków 2012.
• Jarocki R., Czterdzieści pięć lat w opozycji (O ludziach "Tygodnika Powszechnego"), Kraków 1990.
• Żakowski J., Trzy ćwiartki wieku. Rozmowy z Jerzym Turowiczem, Kraków 1990.
• Graczyk R., Z "Tygodnikiem Powszechnym" związki bliskie i trudne, [w:] Stefan Kisielewski. Kisiel. 1911-1991-2011, red. R. Habielski, M. Jabłonowski, Warszawa 2011.
• Hofman I., Kisiel bez debitu. O "felietonach zdjętych przez cenzurę", [w:] Prasa dawna i współczesna, tom 5, red. B. Kosmanowa, Poznań 2004.
• Bafia J., Prawo o cenzurze, Warszawa 1983.
• Radzikowska Z., Z historii walki o wolność słowa w Polsce (cenzura w PRL w latach 1981-1987), Kraków 1990.
• Strzyżewski T., Matrix czy prawda selektywna? Antycenzorskie retrospekcje, Wrocław 2006.
• Misior P., Ja, Tomasz Strzyżewski, Kraków 1997.
• Cenzura w PRL. Relacje historyków, oprac. Z. Romek, Warszawa 2000.
• Mateja M., Mowa umowna. O felietonach Kisiela, Toruń 2012.
• Kersten K., Pisma rozproszone, wybór i przygotowanie T. Szarota i D. Libionka, Toruń 2005.
• Romek Z., Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944-1970, Warszawa 2010.
• Kisielewski S., Lata pozłacane, lata szare, Kraków 1989.
• Pietrzkiewicz I., Rogoż M., Prewencyjne ingerencje cenzorskie w "Tygodniku Powszechnym" na przełomie lat 40. i 50., [w:] "Rocznik Historii Prasy Polskiej", 2011, nr 1-2.
• Rogoż M., "Tygodnik Powszechny" w 1949 roku w świetle wtórnych ocen cenzorów Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, [w:] "Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy", 2011, nr 3.
• Łętowski M., Gdy lżyliśmy ustrój i godziliśmy w sojusze. Cenzura prasowa w PRL na przykładzie katolickiego tygodnika społecznego "Ład", Lublin 2010.
• Dudek A., Krótkotrwała normalizacja w stosunkach Kościół-Państwo (1956-1957), [w:] Polska 1944/45-1989. Studia i materiały, tom IV, Warszawa 1995.
• Strzelecka M., Cztery cenzorskie kreski - o ingerencjach Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk na łamach "Tygodnika Powszechnego" w latach 1945-1989, [w:] Obraz, dźwięk i smak w edukacji historycznej, red. S. Roszak, M. Strzelecka i in., Toruń 2010.
• Strzelecka M., "Tygodnik Powszechny" jako Źródło do poznania okresu PRL, [w:] Źródła w edukacji historycznej, red. S. Roszak, M. Strzelecka i in., Toruń 2006.
• Lubelski T., Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Chorzów 2008.
• Friszke A., Ocena "Tygodnika Powszechnego" za rok 1963 (od nr 1 do 50). Dokument Wydziału Administracyjnego, "Więź" 2011, nr 4.
• Friszke A., Czy "Tygodnik Powszechny" był częścią systemu PRL?, "Więź" 2011, nr 4.