Warianty tytułu
The Idea of Science in Polish Philosophical and Social Thought in the Era of Positivism
Języki publikacji
Abstrakty
W artykule autorka podejmuje próbę ukazania punktów widzenia, dyskusji i kontrowersji, które były podejmowane w polskich środowiskach intelektualnych w trzech ostatnich dekadach XIX wieku, a dotyczyły naukowych postulatów pozytywizmu. W erze pozytywizmu nauka często wzbudzała sprzeczne odczucia, z jednej strony - wielkie nadzieje i oczekiwania, a z drugiej strony - obawy, wątpliwości i rozczarowania. Było to źródłem zarówno optymistycznych deklaracji, jak i pesymistycznie zabarwionych wypowiedzi. Jednakże przedstawiciele pozytywizmu przez cały czas wyrażali nadzieję dotyczącą możliwości unaukowienia filozofii, a także zaznaczały się dość silnie stanowiska postulujące unaukowienie socjologii. (abstrakt oryginalny)
In the article, the author attempts to show points of view, discussion and controversies witch were brought about into Polish intellectual circles of the last three decades of the 19th century by scientistic postulates of positivism. In the era of positivism, science often aroused contradictory feelings; great hopes and expectations on the one hand and anxieties, doubts and disillusion on the other. It was the source of both optimistic declaration and statements marked with pessimism. But representatives of positivism all this time ware looking for the possibilities of making philosophy scientific, also some, strong proposition concerning the "scientization" of sociology began to emerge. (original abstract)
Czasopismo
---
Strony
63--76
Opis fizyczny
Twórcy
autor
Bibliografia
- K.R. Żywicki [L. Krzywicki]: Jeden z pogromców. "Prawda" 1894, nr 40.
- Pisma filozoficzne Adama Mahrburga. Pod red. W. Spasowskiego. Tom II. Warszawa 1914.
- A. Mahrburg: Nauka i metafizyka w nowej książce prof. Szokalskiego. "Kraj" 1885, nr 9.
- P. Chmielowski: Zarys historii literatury polskiej. Warszawa 1898.
- B. Skarga: O kilku problemach pozytywizmu polskiego. W.: Polska myśl filozoficzna i społeczna. Pod red. B. Skargi. Tom II. Warszawa 1975.
- J. Szacki: Gdyby pozytywizmu nie było... "Znak" 1996, nr 489.
- L. Kołakowski: Filozofia pozytywistyczna (Od Hume'a do Koła Wiedeńskiego). Warszawa 1966.
- W. Tatarkiewicz: Historia filozofii. Tom III. Warszawa 1984.
- K. Adjukiewicz: Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka. Warszawa 1983.
- J. Ochorowicz: Przyszłość psychologii. "Tygodnik Wielkopolski" 1871, nr 8.
- A. Świętochowski: Katechizm rodzinny. "Przegląd Tygodniowy" 1873, nr 40.
- F. Krupiński: Szkoła pozytywna. "Biblioteka Warszawska" 1863.
- Z. Masłowski: Prawo postępu. Kraków 1872.
- K. Kaszewski: Pozytywizm, jego metoda i następstwa. "Biblioteka Warszawska" 1869.
- A. Molska: Kryzysy - Kontynuacje - Metamorfozy. Uwagi do dziejów idei pozytywistycznych w socjologii polskiej. W: Z historii filozofii pozytywistycznej w Polsce. Ciągłość i przemiany. Pod red. A. Hochfeldowej, B. Skargi. Wrocław 1972.
- H. Brykalska: Problemy nauki i filozofii w "Prawdzie" Aleksandra Świętochowskiego (1881-1902). W: Z historii filozofii pozytywistycznej w Polsce. Ciągłość i przemiany. Pod red. A. Hochfeldowej, B. Skargi. Wrocław 1972.
- B. Skarga: Comte. Warszawa 1977.
- B. Skarga: Lata 1864-1895. W: Zarys dziejów filozofii polskiej 1815-1918. Pod red. A. Walickiego. Warszawa 1983.
- J. Szczepański: Socjologia. Rozwój problematyki i metod. Warszawa 1961.
- B. Limanowski: Socjologia. Część 1. Kraków 1921.
- B. Limanowski: Socjologia Augusta Comte'a. Lwów 1875.
- S. Posner: Przemowa tłumacza. W: L. Gumplowicz: Filozofia społeczna. Kraków 1912.
- L. Gumplowicz: System socjologii. Warszawa 1887.
- F. Mirek: System socjologiczny Ludwika Gumplowicza. Studium krytyczne. Poznań 1930.
- J. Szacki: Historia myśli socjologicznej. Warszawa 2002.
- W. Tyburski: Ideologia nauki w świadomości polskich środowisk intelektualnych doby pozytywizmu. Rozwój - metamorfozy - załamania. Toruń 1989.
- B. Szotek: Marian Massonius a polska filozofia nowokrytyczna. Katowice 2001.
- W. Weryho: Słowo wstępne. "Przegląd filozoficzny" 1897/1898, nr 1.
- B. Skarga. A. Hochfeldowa: Polska myśl filozoficzna w epoce pozytywizmu. W: 700 lat myśli polskiej..., Filozofia i myśl społeczna w latach 1865-1895. Pod red. A. Hochfeldowej, B. Skargi. Część 1. Warszawa 1980.
- M. Massonius: Franciszek Krupiński. "Kurier Warszawski" 1900, nr 29.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171397967