Polityka społeczna w krajach europejskich jako odpowiedź na zachodzące zmiany demograficzne

• Autorzy: Anna Janiszewska

Warianty tytułu

Social policy in the European Countries as a Response to the Demographic Changes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł podejmuje problematykę wybranych aspektów polityki społecznej krajów europejskich. Działania realizowane w ramach tej polityki są współcześnie szczególnie ważne z powodu zachodzących w Europie głębokich przemian demograficznych. Z tego względu artykuł dotyczy polityki ludnościowej, tj. części polityki społecznej. Zwrócono w nim uwagę na wybrane problemy demograficzne, w tym depopulację, spadek dzietności, starzenie się społeczeństwa, pokazując ich zmienność w czasie i przestrzeni. Są to najistotniejsze zagrożenia dla rozwoju ludnościowego krajów europejskich. Dlatego szczególnie w tych obszarach przemian demograficznych powinny być podejmowane działania polityki ludnościowej. W opracowaniu zaprezentowano przykłady stosowania różnych rozwiązań i instrumentów polityki rodzinnej mającej na celu właściwe kształtowanie procesów ludnościowych i ograniczenie niekorzystnych tendencji demograficznych. Nakłady na politykę rodzinną w porównaniu z natężeniem problemów demograficznych wskazują na występowanie dysproporcji - "jabłka niezgody". Uwzględniono także przykład Polski i rozwiązań prawnych stosowanych w naszym kraju.(abstrakt oryginalny)

EN

The article undertakes selected issues of the social policy of European countries. The actions undertaken in accordance with this policy are particularly important today due to the profound change in European demography.The article is about population policy that constitutes a fundamental part of social policy. The article focuses on selected demographic problems, including depopulation, the decline in fertility, population aging, their variability in time and space. These are the most significant threats to the population development in European countries. Therefore, it is in these areas of demographic change that population policy should be applied. The paper presents examples of the use of various solutions and population policy instruments aimed at the appropriate development of population processes and reduction of the adverse demographic trends. The expenditure on family policy juxtaposed with the intensity of demographic issues indicates the occurence of the "Apple of Discord" disproportion. The example of Poland and the legal solutions applied in our country has also been included.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka społeczna; Polityka ludnościowa; Polityka rodzinna; Procesy demograficzne

EN

Societal policy; Population policy; Family policy; Demographic process

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 406 Globalizacja - gra z dodatnim czy ujemnym wynikiem?
• Strony: 197--209

Twórcy

autor

Anna Janiszewska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Auleytner J., 2011, Polityka społeczna w Polsce i na świecie, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP w Warszawie, Warszawa.
• Balcerzak-Paradowska B., 2009, Ogólne kierunki zmian w polityce rodzinnej krajów Unii Europejskiej, [w:] Polityka rodzinna w krajach Unii Europejskiej - wnioski dla Polski, Biuletyn RPO - MAT. NR 67, Zeszyty Naukowe, Warszawa.
• Brosz K., Chludziński M., Kot M., 2012, Polityka prorodzinna w Polsce. Diagnoza i propozycje zmian, Fundacja Republikańska, Warszawa.
• Dragan A., Woronowicz Sz., 2013, Wybrane zagadnienia polityki prorodzinnej w niektórych państwach Unii Europejskiej, Kancelaria Senatu. Biuro Analiz i Dokumentacji, OT-617, Warszawa.
• Golinowska S., 2007, Polityka rodzinna a przemiany rodziny, gospodarki i państwa, "Polityka Społeczna", nr 8, s. 8-13.
• Janiszewska A., 2013 (2014), The Second Demographic Transition in Europe and its implications, [w:] J. Dzieciuchowicz, A. Janiszewska (red.), Przemiany w sferze zachowań demograficznych w okresie przekształceń społeczno-gospodarczych, "Space-Society-Economy", no 12, Department of Spatial Economy and Spatial Planning, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 21-42.
• Karpowicz E., 2006, Modele polityki społecznej. Kierunki zmian polityki społecznej w Polsce, Kancelaria Sejmu. Biuro Studiów i Ekspertyz, Warszawa, s. 12-30.
• Kowaleski J.T., 2008, Struktura demograficzna starszego odłamu ludności (rozważania metodologiczne i elementy obrazu sytuacji w województwach i powiatach na przełomie stuleci), [w:] J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Starzenie się ludności Polski. Między demografią a gerontologią społeczną, Wyd. UŁ, Łódź, s. 11-26.
• Kurczewska U., 2011, Czy Unia Europejska może przezwyciężyć pogłębiający się deficyt demogra- ficzny?, [w:] J. Osiński (red.), Współczesne problemy demograficzne. Rzeczywistość i mity. Ujęcie krajowe, regionalne i globalne, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa, s. 229-250.
• Kurek S., 2008, Typologia starzenia się ludności Polski w ujęciu przestrzennym, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
• Mała Encyklopedia PWN, 1995, PWN, Warszawa.
• Wnuk-Lipiński E., 1996, Demokratyczna rekonstrukcja. Z socjologii radykalnej zmiany społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2015.406.16