Prawo wspólnotowe jako ścieżka oddziaływania Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na wewnętrzny porządek prawny Zjednoczonego Królestwa

• Autorzy: Andrzej Bisztyga

Warianty tytułu

The Influence of the European Human Rights Convention on the Domestic Legal System of the United Kingdom through the Regulations of the European Communities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Odmienność brytyjskiego systemu prawnego znajduje swoje wielorakie odbicie w procesie jego integrowania się z szeroko pojętym prawem europejskim. Artykuł traktuje o zagadnieniu oddziaływania Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności na krajowy porządek prawny Zjednoczonego Królestwa poprzez prawo Wspólnot Europejskich. Jest to stosunkowo słabo znane zjawisko, które szczególnego znaczenia dla Królestwa nabrało dzięki nietypowej kolejności przystąpienia przez nie do Traktatu Wspólnotowego oraz do Konwencji. Dla szeregu przyczyn, w tym za sprawą brytyjskiego przekonania o wyższości rodzimego systemu ochrony wolności i praw jednostki nad nad systemem konwencyjnym, Królestwo zwlekało z inkorporacją EKPC aż do 2000 roku. W międzyczasie, w 1973 roku Królestwo przystąpiło do Wspólnot Europejskich. W drodze praktyki ugruntowanej ustaleniami doktryny przyjęto, że Europejski Trybunał Sprawiedliwości interpretując prawo wspólnotowe we współpracy z sądami krajowymi, będzie uwzględniał podstawowe prawa człowieka przy formułowaniu ogólnych zasad prawa wspólnotowego. Przy formułowaniu tych zasad szczególnego znaczenia nabrała Europejska Konwencja Praw Człowieka interpretowana przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Z czasem rola Konwencji w tym procesie jeszcze wzrosła za sprawą Traktatu z Maastricht. Autor przytacza odpowiednio dobrane orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Opisywane zjawisko oddziaływania EKPC na brytyjski porządek prawny niejako "kuchennymi drzwiami", Autor klasyfikuje jako postać ułomnej, ale jednak transformacji Konwencji do tego porządku. (abstrakt oryginalny)

EN

The dissimilarity of the British legal system is widely reflected in the process of its integration with the commonly understood European law. The article touches upon the issue of the influence of the European Human Rights Convention and the Fundamental Freedoms on the domestic legal system of the United kingdom through the regulations of the European Communities. It is a relatively unknown phenomenon, the importance of which the United Kingdom acquire because of the unusual order of its entering both the Community Treaty and the Convention. Due to a number of reasons, among which there is a British conviction of the superiority of the domestic system of the human rights protection over the conventional system, the United Kingdom postponed the incorporation of the ECHR till 2000. Meanwhile, in 1973, the United Kingdom entered the European Union. It was accepted through the practice established by the doctrine settlements that the European Court of Justice interpreting the law of the European Communities in cooperation with the local courts will take into consideration the basic human rights, while drawing general principles of the regulations of the European Communities. While establishing these principles European Human Rights Convention, which was interpreted by the European Court of Human Rights, got a stronger meaning. By-and-by the role of the Convention in this process increased due to the Maastricht Treaty. The author mentions the rightly selected jurisdiction of the European Court of Justice. The described phenomenon of the ECHR influence over the British legal system "by the back door" is classified by the author as the defective form, but still the transformation of this Convention against this order. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawa człowieka; System prawny; Ochrona praw człowieka; Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności; Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości; Prawo WE

EN

Human rights; Legal system; Human rights protection; Convention for Protection of Human Rights; Judgments of the European Court of Justice; European Community law

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 41 Zeszyt Naukowy Katedry Prawa i Administracji
• Strony: 21--34

Twórcy

autor

Andrzej Bisztyga

Bibliografia

• A European Charter of Fundamental Rights? Dutch Advisory Council on International Affairs, The Hague 2000.
• A. Bisztyga: Uwagi o Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Humanistyczne Zeszyty Naukowe - Prawa Człowieka Nr 11, Katowice 2008, (Red. A. Łabno przy udziale M. Bożka).
• A. Dashwood: The Limits of European Community Powers, European Law Review No 21/1996.
• A. Drzemczewski: The European Human Rights Convention: A New Court of Human Rights in Strasbourg as of November I, Washington and Lee Law Review No 3/1998.
• A. Duffy: Treaty of Amsterdam. Text and Commentary, London 1997.
• A. Łazowski: Europejska Konwencja Praw Człowieka i Podstawowych Wolności w systemie konstytucyjnym Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Przegląd Prawa Europejskiego Nr 2/2000.
• Case 149/1977, Defrenne v SABENA, European Court Reports 1978.
• Case 36/75, Rutili v Minister for the Interior, European Court Reports 1975.
• Case 4/74, Nold v Commission, European Court Reports 1974.
• Case 44/79, Hauer v Rheinland - Pfalz, European Court Reports 1979.
• Common Market Law Reports 1978.
• D. Feldman: English Public Law, Oxford 2004.
• D. Oliver: Constitutional Reform in the United Kingdom, 2003.
• Factortame Ltd. v Secretary of State for Transport (No 2), I Ali England Reports 1990.
• Factortame Ltd. v Secretary of State for Transport, Law Reports, Appeal Cases 1990.
• I. Loveland: Incorporating European Convention on Human Rights into UK Law, Parliamentary Affairs No 1/1999.
• I. Loveland: Parliamentary Sovereignty and EC: the Unfinished Revolution, Parliamentary Affairs, No 10/1996.
• J. Wereszczyński: Przystąpienie Wspólnot Europejskich do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Biuletyn Nr 4/1996, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Ośrodek Informacji i Dokumentacji Rady Europy.
• L. Collins: European Law in the United Kingdom, London 1980.
• M. Zander: A Bill of Rights? London 1997.
• N. Bobbio: Teoria dell'ordinamento giurdico, Torino 1960.
• N. Grief: The Impact of the European Convention on Human Rights as Mediated Through Community Law, Public Law, Winter 1991.
• Nold v Commission, Judgement, European Court Reports 1974.
• P. Craig, G. De Burca: EU Law: Texts, Cases and Material, Oxford 2003.
• P.J. Duffy: English Law and the European Convention on Human Rights, The International and Comparative Law Quarterly No 4/1980.
• P.P. Craig: Sovereingty of the United Kingdom Parliament after Factortame, Yearbook of European Law No 11/1991.
• R.R. Ludwikowski: Prawo konstytucyjne porównawcze, Toruń 2000.
• Regina v Secretary of State, Judgement of October 11th, 1990, House of Lords, Common Market Law Review No 3/375.
• S. Gebethner: Wielka Brytania, (w): M. Kruk, E. Popławska (red.): Parlamenty a integracja europejska, Warszawa 2002.
• T.C. Hartley: The Foundations of European Community Law, Oxford 1998.
• The Queen v Secretary of State for Transport ex parte Factortame (No 2), Law Repons, Appeal Cases 1/1991.