Badania nad stosunkami polsko-rosyjskimi XIX wieku w środowisku kieleckich historyków

• Autorzy: Wiesław Caban , Stanisław Wiech

Warianty tytułu

The Researches on Polish-Russian Relations in the 19th Century Conducted by Historians from the City of Kielce

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka rosyjska w badaniach historyków kieleckich wystąpiła stosunkowo późno, bo dopiero w latach 90. XX wieku, kiedy pojawiła się możliwość korzystania z archiwów rosyjskich. Historycy kieleccy, związani głównie z Instytutem Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, swoje badania koncentrują wokół trzech problemów. Pierwszy odnosi się do losów Polaków w Imperium Rosyjskim, w tym syberyjskiej zsyłki, drugi - do dziejów administracji rosyjskiej w Królestwie Polskim i w guberniach północno-zachodnich i południowo-zachodnich oraz dziejów społeczności rosyjskiej w Królestwie Polskim, trzeci natomiast dotyczy rusyfikacji szkolnictwa polskiego. (fragment tekstu)

EN

Historians from Kielce, affiliated with the Institute of History of the Jan Kochanowski University, started their research on Polish-Russian relations in the 19th century in the 1990s. They focused on three key issues: the first concerns the fate of the Poles in the Russian Empire, including their service in the Russian army and their exiles to Siberia. The second issue concerns the history of the Russian administration, political police and the Polish society in the Polish Kingdom and in so-called 9 western provinces of the Russian Empire (Lithuania, Belarus, Ukraine). The third issue concerns the problem of russification of the Polish educational system. The initiator of the first topic is Wieslaw Caban. The second research, on the history of the society and the Russian administration in the Polish Kingdom and western provinces, was initiated and carried out by Stanislaw Wiech. And the problem of russification of the educational system is the domain of Adam Massalski. The researches on Polish-Russian relations in the 19th century, carried out at the Institute of History of Jan Kochanowski University, were conducted in a close cooperation with Russian historians. The results of these studies were presented at several international conferences organized in Poland (Warsaw, Kielce, Krakow) and Russia (Moscow, St. Petersburg, Rostov Veliky Novgorod, Nizhny Novgorod, Ryazan, Krasnodar, Omsk, Tomsk, Barnaul). Overall, the historians from Kielce devoted dozens of monographs, several compact source publications and more than one hundred treatises and articles to the problems of the Russian topics. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia; Badania historyczne; Stosunki międzynarodowe

EN

History; Historical research; International relations

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2015
• Numer: R. 13, z. 1
• Strony: 83--113

Twórcy

autor

Wiesław Caban

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach

autor

Stanisław Wiech

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• Bazylow L., Polacy w Petersburgu, Wrocław-Warszawa-Kraków 1984.
• Caban W., Dom syberyjski polskich zesłańców politycznych w latach czterdziestych- siedemdziesiątych XIX wieku, [w:] Dom - spotkanie przestrzeni prywatnej i publicznej na tle przemian cywilizacyjnych XIX i XX wieku. Zbiór studiów, red. Z. Opacki, D. Płaza-Opacka, Gdańsk 2008.
• Caban W., Droga Józefa Przecławskiego do ugody z Rosją, [w:] Między irredentą a kolaboracją. Postawy społeczeństwa polskiego wobec zaborców, red. S. Kalembka i N. Kasparek, Olsztyn 1999.
• Caban W., Mity wokół służby Polaków w armii rosyjskiej w XIX wieku, [w:] Mity i legendy w polskiej historii wojskowości, t. 1, red. W. Caban i J. Smoliński przy współpracy J. Żaka, Kielce 2014.
• Caban W., Nieznane listy księdza Krzysztofa Szwermickiego z Syberii, "Almanach Historyczny", t. 6, 2004.
• Caban W., Oficerowie rosyjscy polskiego pochodzenia wobec wojny krymskiej, [w:] Polacy i ziemie polskie w dobie wojny krymskiej, red. J. Borejsza, G. Bąbiak, Warszawa 2008.
• Caban W., Ostatnie publikacje w Omsku na temat polskiej zsyłki na Syberię Zachodnią, "Wrocławskie Studia Wschodnie", t. 17, 2013.
• Caban W., Po służbie i na urlopie. Problem adaptacji dymisjonowanych i urlopowanych wojskowych w Królestwie Polskim w latach pięćdziesiątych-sześćdziesiątych XIX wieku, "Studia Historyczne", t. 43, 2000, z. 2.
• Caban W., Po służbie i na urlopie. Problem adaptacji dymisjonowanych i urlopowanych wojskowych w Królestwie Polskim w latach pięćdziesiątych-sześćdziesiątych XIX wieku. Pobór rekruta z Królestwa Polskiego do armii carskiej po upadku powstania styczniowego. Sposób na unifikację czy system represji?, [w:] Unifikacja za wszelką cenę. Sprawy polskie w polityce rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku. Studia i materiały, red. A. Szwarc, P. Wieczorkiewicz, Warszawa 2002.
• Caban W., Po służbie i na urlopie. Problem adaptacji dymisjonowanych i urlopowanych wojskowych w Królestwie Polskim w latach pięćdziesiątych-sześćdziesiątych XIX wieku. Z problematyki katolickiego duszpasterstwa wojskowego w armii rosyjskiej w XIX wieku, [w:] Historia duszpasterstwa wojskowego na ziemiach polskich, red. J. Ziółek, Lublin 2004.
• Caban W., Polacy w carskim korpusie oficerskim w XIX wieku. Casus Ksawerego Branickiego i Józefa Lubomirskiego, [w:] Od najazdów pogańskich dotąd są państwa Waszej Królewskiej Mości spokojne... Studia ofiarowane w siedemdziesiątą rocznicę urodzin profesorowi Karolowi Olejnikowi, red. Z. Pilarczyk, M. Franz, Toruń 2008.
• Caban W., Pomysły na przetrwanie, wolność i niepodległość polskich zesłańców politycznych na Syberii w XIX wieku (do 1914 roku). Część I. Pomysły na przetrwanie, "Respectus Philologicus", 2015, nr 27 (32).
• Caban W., Służba rekrutów Królestwa Polskiego w armii carskiej w latach 1831-1873, Warszawa 2001.
• Caban W., Służba wojskowa uczestników powstania listopadowego na Syberii i Kaukazie w latach 1831/32-1861, [w:] Polska a Syberia. Spotkania dwóch światów. Materiały z konferencji naukowej, Łódź 1-2 marca 2001, red. A. Lech, Łódź 2001.
• Caban W., Służba wojskowa Polaków na Kaukazie w latach 1831-1856, [w:] W kraju i na wychodźstwie. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Sławomirowi Kalembce w sześćdziesięciopięciolecie urodzin, red. Z. Karpus, N. Kasparek, L. Kuk, J. Sobczak, Toruń-Olsztyn 2001.
• Caban W., Służba wojskowa Żydów z Królestwa Polskiego w armii carskiej w latach 1832-1873, [w:] Społeczeństwo, armia i polityka w dziejach Polski i Europy. Studia z dziejów politycznych i wojskowych dedykowane Profesorowi Benonowi Miśkiewiczowi z okazji jubileuszu siedemdziesięciolecia urodzin, red. A. Czubiński, B. Lapis, C. Łuczak, Poznań 2002.
• Caban W., Stanowisko Polaków z carskiego korpusu oficerskiego wobec powstania styczniowego, [w:] W obcym mundurze. Między irredentą a kolaboracją. Postawy społeczeństwa polskiego w latach niewoli, red. L. Michalska-Bracha, M. Korybut-Marciniak, Warszawa 2013.
• Caban W., Szkolnictwo elementarne na ziemi kielecko-radomskiej (1809-1862), Kielce 1983.
• Caban W., W niewoli u Szamila, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio F", 2005, vol. 60.
• Caban W., W służbie imperium, czy ofiary imperium? Polacy w carskim korpusie oficerskim w XIX wieku, [w:] Ofiary imperium. Imperia jako ofiary. 44 spojrzenia, red. A. Nowak, Warszawa 2010.
• Caban W., Wkład oficerów Polaków i osób polskiego pochodzenia w rozwój rosyjskiej nauki w XIX wieku, "Wrocławskie Studia Wschodnie", t. 15, 2011.
• Caban W., Wokół kwestii wcielania żołnierzy powstania listopadowego do armii carskiej, [w:] Wokół powstania listopadowego. Zbiór studiów, red. H. Chudzio i J. Pezda, Kraków 2014.
• Caban W., Wpływ służby Polaków w armii carskiej na świadomość narodową w dobie międzypowstaniowej, [w:] Przełomy w historii. XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Pamiętnik, t. 2, cz. 2, Toruń 2000.
• Caban W., Z Orenburga do Paryża. Bronisław Zaleski 1820-1880, Kielce 2006.
• Caban W., Zsyłka Polaków na Syberię w XIX wieku. Przegląd publikacji polskich i rosyjskich/radzieckich, "Przegląd Historyczny", t. 105, 2014, z. 4.
• Caban W., Legieć J., Poles in the Imperial Russian Army in the 19th Century. Number and Distribution, [w:] Russia: of the Tsars, of Bolsheviks, of the New Times, Warszawa 2013.
• Caban W., Michalska-Bracha L., Kobiety powstania styczniowego na Syberii. Zesłanki do Usola i Kunguru, [w:] Postawy i aktywność kobiet w czasie powstania styczniowego 1863-1864, red. T. Kulak, J. Dufrat, M. Piotrowska- Marchewa, Wrocław 2013.
• Caban W., Michalska-Bracha L., "Orenburski domek" Stanisława Miaskowskiego. Z badań nad lwowską kolekcją listów zesłańca postyczniowego (1863-1867), [w:] Zesłańcy postyczniowi w Imperium Rosyjskim. Studia dedykowane profesor Wiktorii Śliwowskiej, red. E. Niebelski, Lublin-Warszawa 2008.
• Czapska M., Prywatne szkoły średnie w Królestwie Polskim w latach 1831- 1862, Kielce 2002.
• Djakow W., Polscy przyjaciele Tarasa Szewczenki, Warszawa 1964.
• Ewidencja poborowych i rezerwistów w Królestwie Polskim w latach 1874-1914, [w:] Dzieje biurokracji, t. 4, cz. 1, red. A. Górak, K. Latawiec, D. Magier, Lublin-Siedlce 2011.
• Korupcja w rosyjskim aparacie poborowym Królestwa Polskiego po wprowadzeniu powszechnego obowiązku służby wojskowej, [w:] Dzieje biurokracji, t. 5, cz. 1, red. A. Gaca, A. Górak, Z. Naworski, Lublin-Toruń-Włocławek 2013.
• Kozłowski E., Armia, cz. 2, W armii rosyjskiej, [w:] Przemiany społeczne w Królestwie Polskim 1815-1864, red. W. Kula, J. Leskiewiczowa, Wrocław 1979.
• Kozłowski E., Służba Polaków w szeregach armii rosyjskiej (1832-1862), [w:] Społeczeństwo Polskie XVIII i XIX wieku, red. W. Kula, J. Leskiewiczowa, t. 6, Warszawa 1974.
• Kuczyński A., Syberia. 400 lat polskiej diaspory, Krzeszowice 2007.
• Kula E., Główny Instytut Pedagogiczny w Sankt Petersburgu (1828-1859) i jego rola w kształceniu nauczycieli dla szkół Królestwa Polskiego, "Rozprawy z Dziejów Oświaty", t. 47, 2010.
• Kula E., Hrabia Dmitrij Andriejewicz Tołstoj (1823-1889) i jego reformatorska działalność oświatowa, "Pedagogika", red. K. Rędziński, M. Łapot, t. 22, 2014.
• Kula E., Nauczyciele Rosjanie w szkołach średnich Królestwa Polskiego w okresie przejściowym (1864-1873), "Pedagogika", red. K. Rędziński, M. Łapot, t. 23, 2014.
• Kula E., Polityka kadrowa wobec nauczycieli gimnazjalnych w Królestwie Polskim w okresie przejściowym (na przykładzie gimnazjum w Radomiu), [w:] Szkice z dziejów radomskiej oświaty, red. A. Duszyk, K. Latawiec, Radom 2014.
• Kula E., Wychowankowie prawosławnych akademii duchownych uczący w szkołach średnich w Królestwie Polskim w okresie przejściowym, [w:] Człowiek - Idea - Dzieło. Prace dedykowane Pani Profesor Stefanii Walasek, red. B. Jędrychowska, Wrocław 2013.
• Kula E., Zwierzchnicy gimnazjum męskiego w Kielcach w okresie przejściowym 1864-1873, "Studia Pedagogiczne Akademii Świętokrzyskiej", t. 14, 2003.
• Kulik M., Legieć J., O udziale Polaków w wojnie rosyjsko-japońskiej (wybrane problemy), [w:] Mity i legendy w polskiej historii wojskowości, t. 1, red. W. Caban i J. Smoliński przy współudziale J. Żaka, Kielce 2014.
• Legieć J., Działalność Komitetu Aleksiejewskiego w Królestwie Polskim 1904- 1915 (na przykładzie guberni kieleckiej), [w:] Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, red. M. i M. Przeniosło, t. 2, Kielce 2010.
• Legieć J., Działalność Komitetu Wielkiej Księżnej Elżbiety w Królestwie Polskim w latach 1914-1915, [w:] Dobroczynność i pomoc społeczna na ziemiach polskich w XIX, XX i na początku XXI wieku, t. 1, red. M. Przeniosło, Kielce 2008.
• Legieć J., Mobilizacja armii rosyjskiej w czasie wojny z Japonią (1904-1905). Aspekty wojskowe, społeczne i ekonomiczne, "Almanach Historyczny", t. 14, 2013.
• Legieć J., Organizacja pomocy dla rodzin żołnierzy armii rosyjskiej w czasie I wojny światowej, [w:] Od Rosji po Bliski Wschód, red. D. Rogut, Zelów 2010.
• Legieć J., Polscy rekruci w armii rosyjskiej w latach 1874-1913 - liczebność i rozmieszczenie, "Wrocławskie Studia Wschodnie", t. 14, 2010.
• Legieć J., Służba rekrutów z Królestwa Polskiego w armii rosyjskiej w latach 1874-1913, Kielce 2013.
• Legieć J., Wyżywienie żołnierzy armii rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku, "Wrocławskie Studia Wschodnie", t. 14, 2013.
• Legieć J., Wiech S., Problem przesiedleń chłopów Królestwa Polskiego na Syberię w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku, "Almanach Historyczny", t. 14, 2013.
• Łukawski Z., Ludność polska w Rosji 1863-1914, Wrocław-Warszawa-Kraków 1978.
• Massalski A., Dyrektorzy szkół średnich w Królestwie Polskim w latach 1833- 1862. Szkic historyczno-społeczny, "Kieleckie Studia Pedagogiczne i Psychologiczne", t. 11, 1996.
• Massalski A., Nauczyciele szkoły powiatowej w Sandomierzu w latach 1833- 1862, "Notatnik Sandomierski", 1993, nr 5.
• Massalski A., Nauczyciele szkół średnich rządowych Królestwa Polskiego (1833-1862). Próba wstępnej charakterystyki społeczności, "Acta Universitatis Wratislaviensis", nr 1736, Prace Pedagogiczne, t. 107, Wrocław 1995.
• Massalski A., Nauczyciele szkół średnich rządowych męskich w Królestwie Polskim 1833-1862, Warszawa 2007.
• Massalski A., Nauczyciele szkół średnich w okresie międzypowstaniowym w miasteczkach Królestwa Polskiego, [w:] Miasteczka polskie w XIX i XX wieku. Z dziejów formowania się społeczności, red. R. Kołodziejczyk, Kielce 1992.
• Massalski A., Tajny raport Pawła Muchanowa dla ministra A. S. Norowa z r. 1856. Przyczynek do dziejów oświaty polskiej w okresie międzypowstaniowym, "Przegląd Historyczny", t. 89, 1998, z. 3.
• Massalski A., Szkolnictwo średnie Kielc do roku 1862, Kielce 1983.
• Massalski A., Szkoły średnie rządowe męskie na ziemi kielecko-radomskiej w latach 1833-1862, Kielce 2001.
• Massalski A., Zwierzchnicy rządowych szkół średnich w Królestwie Polskim w latach 1833-1862, Kielce 2004.
• Nowak M., Aktywność polityczna lidera prawego skrzydła kieleckich ugodowców - Jana Popiela (1836-1911) w okresie kampanii wyborczej do Dumy Państwowej w latach 1906-1907, [w:] Z dziejów pewnego eksperymentu. Parlamentaryzm rosyjski na progu XX stulecia w kontekście kształtowania się świadomości politycznej narodów imperialnej Rosji, red. A. Duszyk, K. Latawiec, M. Mądzik, Radom 2008.
• Nowak M., Aktywność polityczna Zygmunta Wielopolskiego - z dziejów myśli ugodowej w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX wieku, Kielce 2013.
• Nowak M., Aktywność zachowawczych środowisk ziemiańskich guberni kieleckiej w czasie wyborów do rosyjskich dum państwowych w okresie rewolucji 1905-1907, [w:] Lokalne społeczności a konstytucje i uchwały sejmowe. Z dziejów parlamentaryzmu między Wisłą a Pilicą, red. J. Muszyńska, J. Pielas, Kielce 2009.
• Nowak M., Królestwo Polskie w systemie ustrojowym Rosji w świetle poglądów Zygmunta Wielopolskiego (1833-1902), [w:] Między Historią a Prawem, red. P. Leszczyński, R. Nir, M. Szczerbiński, Gorzów Wielkopolski 2007.
• Opera et studio. Wizerunek nauczycieli rządowych szkół średnich w Królestwie Polskim w latach 1862-1873, Kielce 2012.
• Polak w carskim mundurze. Wspomnienia Aleksandra Skolimowskiego (1817- 1895), wstęp, oprac. i red. W. Caban, J. Szczepański, tłum. Ł. Guldon przy współpracy W. Cabana i J. Szczepańskiego, Kielce 2015.
• Rada Wychowania Publicznego w Królestwie Polskim w latach 1845-1850. Protokoły posiedzeń, t. 1: Lata 1845 i 1846, wybór i oprac. E. Kula, A. Massalski, Łódź-Kielce 2014.
• Rada Wychowania Publicznego w Królestwie Polskim w latach 1845-1850. Protokoły posiedzeń, t. 2: Lata 1848-1850, wybór i oprac. E. Kula, A. Massalski, Łódź-Kielce 2015.
• Róziewicz J., Polsko-rosyjskie powiązania naukowe (1725-1918), Wrocław 1984.
• Sapargalijew G., Djakow W., Polacy w Kazachstanie w XIX wieku, Warszawa 1982.
• Smorodinow W. G., Moja służba w Warszawskim Okręgu Naukowym i zdarzenia ze szkolnego życia. Wspomnienia pedagoga, oprac. W. Caban, B. Drozdowska, Kielce 2003.
• Sprawa Georgija Kolesnikowa we Włodawie. Przyczynek do dziejów korupcji w Urzędach ds. Powinności Wojskowej w Królestwie Polskim, [w:] Włodawa. Szkice z dziejów miasta w XX stuleciu, red. M. Bem, A. Duszyk, K. Latawiec, Włodawa 2012.
• Sytuacja polityczna Królestwa Polskiego w świetle tajnych raportów naczelników Warszawskiego Okręgu Żandarmerii z lat 1867-1872 i 1878, oprac. S. Wiech, W. Caban, Kielce 1999.
• Szabat B., Szkolnictwo początkowe Kielc i powiatu kieleckiego w latach 1864- 1915, Kielce 1983.
• Szabat B., Walka o szkołę polską w okresie rewolucji 1905-1907 w guberni kieleckiej, Kielce 2001.
• Szczepański J., Czy polityka księcia Ksawerego Druckiego-Lubeckiego wobec Rosji była realistyczna?, [w:] Lojalizm czy realizm? Polacy wobec władzy rosyjskiej w XIX wieku, red. M. Nowak, J. Szczepański, Warszawa 2013.
• Szczepański J., Książę Ksawery Drucki-Lubecki (1778-1846), Warszawa 2008.
• Szczepański J., Nowe rosyjskie badania nad epoką Mikołaja I (przy okazji lektury prac L. W. Wyskoczkowa: Imperator Mikołaj I: Człowiek i monarcha (Sankt-Petersburg 2001) i Mikołaj I (Moskwa 2006)), "Wrocławskie Studia Wschodnie", t. 13, 2009.
• Szczepański J., W mundurze członka rosyjskiej Rady Stanu. Petersburski rozdział w działalności Ksawerego Druckiego-Lubeckiego (1830-1846), [w:] Między irredentą a kolaboracją. Postawy społeczeństwa polskiego w latach niewoli - "W obcym mundurze", red. L. Michalska-Bracha, M. Korybut- -Marciniak, Warszawa 2013.
• Szczepański J., Wielki Książę Konstanty a sprawa polska. Przy okazji lektury rosyjskiej biografii wielkiego księcia Konstantego, "Studia Historyczne", t. 51, z. 2 (202).
• Śliwowska W., Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku, Warszawa 1998.
• Śliwowska W., Caban W., Polacy w carskim korpusie oficerskim w latach 1832- 1873. Stan i potrzeby badań, [w:] Polacy i osoby polskiego pochodzenia w siłach zbrojnych i policji państw obcych, red. A. i Z. Judyccy, Toruń 2001.
• Urzędy ds. Powinności Wojskowej w Królestwie Polskim w latach 1874-1914, [w:] Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, t. 1, red. A. Górak, I. Łuć i D. Magier, Lublin-Siedlce 2008.
• Urzędy naczelników wojskowych w Królestwie Polskim, [w:] Dzieje biurokracji, t. 3, cz. 1, red. A Górak, K. Latawiec, D. Magier, Lublin-Siedlce 2010.
• Urzędy naczelników wojskowych w Radomiu po powstaniu styczniowym, [w:] Wojsko w Radomiu od średniowiecza po czasy współczesne, red. D. Kupisz, Radom 2008.
• Wiech S., Administracja rosyjska Królestwa Polskiego wobec wizyty cesarza Franciszka Józefa w Krakowie w 1880 r., "Kwartalnik Historyczny", t. 112, 2005, z. 4.
• Wiech S., Arystokracja Królestwa Polskiego w świetle ocen carskiej policji politycznej (1864-1914), [w:] Dwór - wieś - plebania na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Profesorowi Mieczysławowi B. Markowskiemu w trzydziestolecie pracy naukowej, red. W. Caban, R. Renz, M. Przeniosło, J. Gapys, Kielce 2003.
• Wiech S., Echa powstania listopadowego w raportach naczelnika III Oddziału Własnej Jego Cesarskiej Mości Kancelarii generała Aleksandra Benkendorfa, [w:] Na szlakach powstania listopadowego, red. N. Kasparek, A. Szmyt, Olsztyn 2014.
• Wiech S., Epoka reakcji i "pieriedyszki". Wileńscy generałowie-gubernatorzy wobec problemu polskiej własności ziemskiej w latach 1864-1884, "Kwartalnik Historyczny", t. 115, 2008, nr 2.
• Wiech S., Kwestia Kościoła greckokatolickiego w polityce władz rosyjskich po upadku powstania styczniowego, [w:] Ofiary imperium. Imperia jako ofiary. 44 spojrzenia, red. A. Nowak, Warszawa 2010.
• Wiech S., Ludność żydowska Królestwa Polskiego w świetle raportów żandarmerii (1866-1896), [w:] Ortodoksja. Emancypacja. Asymilacja. Studia z dziejów ludności żydowskiej na ziemiach polskich w okresie rozbiorów, red. K. Zieliński, M. Adamczyk-Garbowska, Lublin 2003.
• Wiech S., Lustracje urzędników administracji państwowej Królestwa Polskiego w latach 1866-1873, [w:] Między irredentą a kolaboracją. Polacy w czas zaborów wobec obcych władz i systemów politycznych, red. S. Kalembka, N. Kasparek, Olsztyn 2001.
• Wiech S., Memoriały generałów-gubernatorów jako źródło historyczne. Uwagi na temat funkcjonowania kancelarii generałów-gubernatorów, wartości poznawczej dokumentów oraz edycji źródeł, [w:] Teoria i praktyka edytorstwa źródeł XIX wieku, red. J. Sikorska-Kulesza, Warszawa 2015 [w druku].
• Wiech S., Motyw powstania styczniowego w raportach żandarmerii Królestwa Polskiego (1866-1896), [w:] Epilog styczniowej insurekcji 1863 roku, red. E. Niebelski, Lublin 2006.
• Wiech S., Między pragmatyzmem a serwilizmem. Charakterystyka postaw i zachowań urzędników Królestwa Polskiego po upadku powstania styczniowego w ocenie carskiej policji politycznej, [w:] Między irredentą a kolaboracją. Postawy społeczeństwa polskiego w latach niewoli - "W obcym mundurze", red. L. Michalska-Bracha, M. Korybut-Marciniak, Warszawa 2013.
• Wiech S., Napływ, obecność i znaczenie Rosjan w administracji Królestwa Polskiego w drugiej połowie XIX w., "Вiсник лагунского нацiонального унiверситету iменi Тараса Щевченка", 2012, № 21, ч. 2.
• Wiech S., Notatka Aleksandra Koszelowa o sprawach Królestwa Polskiego z 1866 r., [w:] Unifikacja za wszelką cenę. Sprawy polskie w polityce rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku. Studia i materiały, red. A. Szwarc, P. Wieczorkiewicz, Warszawa 2002.
• Wiech S., "O wojnę powszechną ... prosimy Cię Panie". Żandarmeria rosyjska wobec groźby wybuchu wojny europejskiej, [w:] Społeczeństwo polskie w dobie I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej, red. R. Kołodziejczyk, Kielce 2001.
• Wiech S., Organizacja, działalność i walka żandarmerii o miejsce w strukturze władz Królestwa Polskiego po upadku powstania styczniowego (1864-1900), [w:] Rosja i Europa Wschodnia: "imperiologia" stosowana, red. A. Nowak, Kraków 2006.
• Wiech S., Pod naporem prawosławia. Z dziejów oporu unitów w Królestwie Polskim i na zesłaniu, "Kwartalnik Historyczny", t. 117, 2010, z. 3.
• Wiech S., Projekt organizacji rosyjskich służb agenturalnych w Królestwie Polskim w 1897 r. skierowanych do walki z polskim ruchem narodowym i robotniczym, "Przegląd Historyczny", t. 89, 1998, z. 4.
• Wiech S., Raport naczelnika Warszawskiego Okręgu Żandarmerii gen. Płatona Fredericksa z 1867 r. o stanie politycznym Królestwa Polskiego, "Czasy Nowożytne", t. 3, 1997.
• Wiech S., Raport naczelnika Warszawskiego Okręgu Żandarmerii o sytuacji politycznej Królestwa Polskiego w 1868 r., "Przegląd Historyczny", t. 89, 1998, z. 1.
• Wiech S., Rola i udział żandarmerii w walce z Kościołem rzymskokatolickim w Królestwie Polskim w latach 1864-1905, "Kwartalnik Historyczny", t. 107, 2000, nr 1.
• Wiech S., Rosyjski korpus administracyjny w dziele likwidacji odrębności Królestwa Polskiego (1866-1896). Ogląd w świetle materiałów żandarmerii, [w:] Między Odrą i Dnieprem. Wyznania i narody, cz. 2, red. T. Stegner, Gdańsk 2000.
• Wiech S., Rosyjski personel urzędniczy w Kielcach w II połowie XIX wieku, [w:] Kielczanie w życiu miasta i regionu w XIX i XX wieku, red. U. Oettingen, Kielce 2006.
• Wiech S., Służba Polaków w żandarmerii Królestwa Polskiego w latach 1815- 1896, [w:] Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Sławomirowi Kalembce w sześćdziesięciopięciolecie urodzin, red. Z. Karpus, N. Kasparek, L. Kuk, J. Sobczak, Toruń-Olsztyn 2001.
• Wiech S., Społeczeństwo Królestwa Polskiego w oczach carskiej policji politycznej (1866-1896), Kielce 2002.
• Wiech S., Stosunek władz rosyjskich do duchowieństwa rzymskokatolickiego w Królestwie Polskim w latach 1864-1905, "Almanach Historyczny", t. 6: Kościół w życiu narodu i państwa polskiego. Prace ofiarowane Księdzu Profesorowi Danielowi Olszewskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Kielce 2004.
• Wiech S., Sybiracy w administracji Królestwa Polskiego w pierwszym dziesięcioleciu po upadku powstania styczniowego, [w:] Polacy w nauce, red. A. Kuczyński, Wrocław 2007.
• Wiech S., Urząd generał-gubernatora w Rosji i w Królestwie Polskim, "Czasopismo Prawno-Historyczne", t. 59, 2007, z. 1.
• Wiech S., Uwagi na temat funkcjonowania Kancelarii Warszawskiego Generała- Gubernatora u schyłku XIX i na początku XX wieku, [w:] Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, t. VI, red. A. Górak, Lublin 2015 [w druku].
• Wiech S., Walka o dusze czy o narodowość? Polityka rosyjska wobec Kościoła greckokatolickiego w Królestwie Polskim w latach 1864-1905, "Nasza Przeszłość", t. 92, 1999.
• Wiech S., Walka o wpływy na tajną policję i agenturę Królestwa Polskiego w latach 1866-1900, "Kwartalnik Historyczny", t. 106, 1999, z. 2.
• Wiech S., Warszawscy generał-gubernatorzy w systemie zarządzania Królestwem Polskim, [w:] Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, t. 1, red. A. Górak, I. Łuć, D. Magier, Lublin-Siedlce 2008.
• Wiech S., Władze carskie wobec przemian społeczno-gospodarczych wsi Królestwa Polskiego w dobie pouwłaszczeniowej (1864-1914), "Studia Ekonomiczno- Społeczne", t. 5, 2004.
• Wiech S., Władze Królestwa Polskiego wobec byłych zesłańców i emigrantów - uczestników powstania styczniowego (1863-1883), [w:] Zesłańcy postyczniowi w Imperium Rosyjskim. Studia dedykowane Profesor Wiktorii Śliwowskiej, red. E. Niebelski, Lublin-Warszawa 2008.
• Wiech S., Caban W., Misja polityczna W. G. Smorodinowa w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX i na początku XX w., [w:] Unifikacja za wszelką cenę. Sprawy polskie w polityce rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku. Studia i materiały, red. A. Szwarc, P. Wieczorkiewicz, Warszawa 2002.
• Вех С., Католическое духовенство и Январское восстание в глазах и документах жандармерии Царства Польского, [w:] К 150-летию Январского восстания в Польше: Польские ссыльные в Новгородской губернии. Сборник материалов международной научной конферен- ции, Великий Новгород 2013.
• Вех С., Легеч Я., Поляки в Тюмени в конце XIX века и празднование ими сотой годовщины рождения Адама Мицкевича в свете писем Ю. Краевского, [w:] Сибирская деревня: история, современное состояние, перспективы развития, cz. 2: Материалы X Международной научно-практической конференции, посвященной 60-летию освоения целинных и залежных земель (Омск, 23-26 апреля 2014), ред. Т. Н. Зо- лотовa, В. В. Слабодцкaя, Н. А. Томилова, Омск 2014.
• Вех С., Легеч Я., Поляки в Тюмени в конце XIX века и празднование ними сотой годовщины рожения А. Мицкевича в свете писем Ю. Краевского, [w:] Сибирьская деревня: История современное состояние, пер- спективы развития, cz. 3, Омск 2014.
• Вех С., Легеч Я., Проблема переселений крестьян Царства Польского в Сибирь во второй половине XIX - начале XX века, [w:] Сибирская деревня: история, современное состояние, перспективы развития. Сборник научных трудов, cz. 1, Омск 2012.
• Вех С., Русские в провинции и в столице Королевства Польского во второй половине XIX века, [w:] Столица и провинция в истории России и Польши. К пятидесятилетию Соглашения о научном сотрудничестве между Российской академией наук и Польской академией наук, ред. Н. А. Макаров, Л. П. Марней. Б. В. Носов, Москва 2008.
• Вех С., Русские в Царстве Польском во второй половине XIX в. и начале XX в., "Studia Slavica et Balcanica Petropolitana", 2013, nr 2.
• Вех С., Ссылка участников январского восстания в свете воспоминаний Василия Берви-Флеровского, Омск 2015 [w druku].
• Вех С., Январское восстание 1863 г. в воспоминаниях петроковского губернатора К. К. Миллера, [w:] Польское Январское восстание 1863 года и исторические судьбы России и Польши, ред. Н. А. Макаров, Л. П. Марней, Б. В. Носов, Москва 2014.
• Вех С., Публикация и познавательная ценность источников военного и полицейского происхождения в изучении истории польских земель в составе Российской империи во второй половине XIX века, [w:] Сотрудничество российских и польских историков: достижения, проблемы, перспективы. Изучение и публикация исторических источников в России и Польше, ред. Н. А. Макаров, Москва 2011.
• Легеч Я., Солдаты из Царства Польского в Русской армии во время Русско-турецкой войны 1877-1878, [w:] Генерал М. Д. Скобелев и его время (к 170-летию со дня его рождения), ред. П. В. Акулшин, И. Н. Гребенкин, Рязань 2014.
• Легеч Я., Частные мобилизации в Царстве Польском во время русско-японской войны, [w:] Военная история России XIX-XX веков. Сборник научных статей, ред. А. В. Аранович, Санкт-Петербург 2011.
• Микитюк В. П., Мосунова Т. П., Неклюдов Е. Г., Род Поклевских-Козелл, Екатеринбург 2014.
• Мулина С. А., Мигранты поневоле. Адаптация ссыльных участников польского восстания 1863 года в Западной Сибири, Санкт-Петербург 2012.
• Островский Л. К., Поляки в Западной Сибири (1890-e-1930-e годы), Новосибирск 2011.
• Поляки в Петербурге в первой половине XIX века, сост. и комментарии А. И.Федуты, Москва 2010.
• Смирновa T. M., Польские общества в Санкт-Петербурге. Конец ХIX - начало ХХ века, Санкт-Петербург 2013.
• Цаван В., Польские ссыльные в Западной Сибири в ХIХ веке. Идеи выживания и освобождения, [w:] Cибирская дeревня. История, современное состояние, перспективы развития, cz. 1, Омск 2014.
• Цаван В., Михальская-Браха Л., Женщины-польки в Сибири после Январского восстания (на примере женщин сосланых в Усопе и Кунгур), [w:] Поляки в Сибирии: от повстанцев 1863 г. до современной Полонии, ред. С. Леончик, Красноярск 2014.
• Цаван В., Михальская-Браха Л., Образ Сибири в воспоминаниях крестьянина Йгнация Дрыгаса, сосланного после восстания 1863 года, [w:] Cибирская дeревня. История, современное состояние, перспективы развития, cz. 1, Омск 2012.
• Цаван В., Поляки в российских военно-учебных заведениях в XIX веке. Мотивы поступления и карьеры, [w:] История польско-российских отношений в сфере науки, ред. Н. А. Макаров, Mосква 2010.
• Цаван В., Русские учителя в Королевстве Польском в XIX - начала XX века (столица - провинция), [w:] Столица и провинция в истории России и Польши, ред. Б. Носов, Москва 2008.
• Цаван В., Сибирский дневник Юляна Глаубич Сабинского как источник жизни поляков ссыльных в Сибиръ в I половине XIX в., [w:] Сибирская деревня: история современное состoяние, перспективы развития, Омск 2010, s. 339-348.
• Щепанский Я., Новые российские исследования эпохи Николая I (по материалам: Выскочков Л. В. «Император Николай I: Человек и государь» (СПб., 2001) и «Николай I» (М., 2006), [w:] «Вестник Ленинградского государственного университета имени А. С. Пушкина. Научный журнал», т. 4, 2012, № 1, История.