Praca zarobkowa a bezpieczeństwo socjalne (uwagi na tle przekształceń rynku pracy)

• Autorzy: Leszek Mitrus

Warianty tytułu

Paid Work and Social Security (Remarks Against the Background of Labour Market Transformation)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy tekst jest poświęcony analizie przekształceń rynku pracy, począwszy od kodyfikacji polskiego prawa pracy do czasów współczesnych. Autor wskazuje, że prawna forma prowadzonej działalności zarobkowej przesądza o statusie danej osoby, zarówno w kontekście stabilizacji zatrudnienia, jak i ochrony z zakresu ubezpieczeń społecznych. W realiach gospodarki centralnie sterowanej umowa o pracę na czas nieokreślony stanowiła podstawową formę działalności zarobkowej. Obecnie współistnieją jednak różne formy świadczenia pracy zarobkowej, często pozostające poza zakresem prawa pracy. Autor zwraca uwagę na głęboką segmentację współczesnego rynku pracy, a także na fakt, że praca zarobkowa często nie zapewnia stabilizacji życiowej ani odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa socjalnego. (abstrakt oryginalny)

EN

The present elaboration is dedicated to the analysis of labour market transformation since the codification of Polish labour law to the present day. Author emphasizes that the legal form of paid activity determines the legal status of the person concerned, both with relation to stability of employment and social security protection. Under centrally planned economy, the employment contract for an indefinite duration constituted the basic form of paid activity. Currently, however, various forms of work performance co-exist, many of them remain outside the scope of labour law. Author indicates deep segmentation of current labor market. He also pays attention to the fact that paid work quite often ensures neither life stability nor proper social protection. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo; Kodeks pracy; Prawo pracy; Rynek pracy; Bezpieczeństwo socjalne

EN

Law; Labour Code; Labour law; Labour market; Social security

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2015
• Numer: Vol. 24, nr 3
• Strony: 391--405

Twórcy

autor

Leszek Mitrus

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Dral A., Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy. Tendencje zmian, Warszawa 2009.
• Gersdorf M., Prawo zatrudnienia, Warszawa 2013.
• Godlewska-Bujok B., Prekariat a umowy prekaryjne. Głos w dyskusji, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2014, nr 9.
• Gudowska B., [w:] Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, red. B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska, Warszawa 2011.
• Jaśkiewicz W., Zagadnienia ogólne kodeksu pracy, [w:] Studia nad kodeksem pracy, red. W. Jaśkiewicz, Poznań 1976.
• Jędrasik-Jankowska I., Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, wyd. 5, Warszawa 2013.
• Kurzynoga M., Prawo do wszczęcia sporu zbiorowego oraz prawo do akcji zbiorowych osób zarobkowo wykonujących pracę, niebędących pracownikami, "Monitor Prawa Pracy" 2014, nr 12.
• Lewandowski H., Nawiązanie stosunku pracy, [w:] Nowe prawo pracy, red. R. Korolec, J. Pacho, Warszawa 1975.
• Liszcz T., Nieważność czynności prawnych w umownych stosunkach pracy, Warszawa 1977.
• Liszcz T., Prawna ochrona niepracowniczego zatrudnienia na podstawie umowy według projektu kodeksu pracy, [w:] Jedność w różnorodności. Studia z zakresu prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i polityki społecznej. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Muszalskiemu, red. A. Patulski, K. Walczak, Warszawa 2009.
• Liszcz T., W sprawie sprawiedliwości w prawie pracy, [w:] Aksjologiczne podstawy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, red. M. Skąpski, K. Ślebzak, Poznań 2014.
• Mitrus L., Prawa społeczne w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej, "Państwo i Prawo" 2013, nr 7.
• Musiała A., Zatrudnienie niepracownicze, Warszawa 2011.
• Muszalski W., Polski kodeks pracy na tle kodyfikacji jego epoki, [w:] Prawo pracy w świetle procesów integracji europejskiej. Księga jubileuszowa Profesor Marii Matey-Tyrowicz, red. J. Wratny, M.B. Rycak, Warszawa 2011.
• Pacho J., Przedmiot, system i funkcje prawa pracy, [w:] Nowe prawo pracy, red. R. Korolec, J. Pacho, Warszawa 1975.
• Patulski A., Praca niepewna jako produkt zmian na współczesnym rynku pracy, [w:] Prawo pracy. Refleksje i poszukiwania. Księga jubileuszowa Profesora Jerzego Wratnego, red. G. Uścińska, Warszawa 2013.
• Podgórska-Rakiel E., Konieczność nowelizacji prawa polskiego w kwestii wolności związkowych z perspektywy Międzynarodowej Organizacji Pracy, "Monitor Prawa Pracy" 2014, nr 10.
• Rycak A., Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy, Warszawa 2013.
• Rylski M., Ochrona pracownika przed nadużywaniem terminowego zatrudnienia, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2014, nr 8.
• Skąpski M., Ochronna funkcja prawa pracy w gospodarce rynkowej, Warszawa 2006.
• Skąpski M., Problem pojęcia i prawnej regulacji samozatrudnienia, [w:] Stosunki zatrudnienia w dwudziestoleciu społecznej gospodarki rynkowej. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 40-lecia pracy naukowej Profesor Barbary Wagner, red. A. Sobczyk, Warszawa 2010.
• Sobczyk A., Prawo i człowiek pracujący - między ochroną godności a równości, [w:] Aksjologiczne podstawy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, red. M. Skąpski, K. Ślebzak, Poznań 2014.
• Sobczyk A., Prawo pracy w świetle Konstytucji RP, t. I: Teoria publicznego i prywatnego indywidualnego prawa pracy, Warszawa 2013.
• Sobczyk A., Wynagrodzenie minimalne zleceniobiorców, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2012, nr 8.
• Standing G., Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, Warszawa 2014.
• Szubert W., Ubezpieczenie społeczne. Zarys systemu, Warszawa 1987.
• Szurgacz H., Polskie prawo pracy po upadku socjalizmu. Kilka uwag o kierunkach rozwoju, [w:] Człowiek, obywatel, pracownik. Studia z zakresu prawa. Księga jubileuszowa poświęcona Profesor Urszuli Jackowiak, red. J. Stelina, A. Wypych-Żywicka, "Gdańskie Studia Prawnicze" 2007, t. XVII.
• Wagner B., Ewolucja regulacji prawnej ubezpieczeń społecznych, [w:] Problemy prawa ubezpieczeń społecznych, red. B. Wagner, Kraków 1996.
• Wagner B., Terminowe umowy o pracę, Warszawa 1980.
• Walas A., Prawo wypowiedzenia umowy o pracę, Kraków 1961.
• Walorska P., Staż pracy, Warszawa 2014.
• Zieliński T., Ubezpieczenia społeczne pracowników, Warszawa - Kraków 1994.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2015.24.3.391