Flood Risk Assessment of Łodź Province Communes

• Autorzy: Marta Borowska-Stefańska

Warianty tytułu

Ocena ryzyka powodziowego gmin województwa łódzkiego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The main aim of the article is flood risk assessment on the flood hazard areas in 21 communes of the Łódź province. The area exposed to floods means an area that is probable to be covered by water once for 100-years. The notion of flood risk is understood as "the combination of the probability of a flood event and of the potential adverse consequences for human health, the environment, cultural heritage and economic activity associated with a flood event" 2. For flood risk assessment was used authorial method, where the primary field was an area of 0.5ha hexagon. Author made the synthetic assessment of flood risk level and its diversification within the flood hazard area. The highest synthetic flood risk level is in Łowicz and Tomaszów Mazowiecki (town). On the Łowicz area the valley bottom of the Bzura river is very wide, especially in the western and eastern part where there are buildings. Tomaszów Mazowiecki is the town where smaller rivers flow into the Pilica river, which is why the valley bottom reaches there considerable sizes, thus fostering localization of buildings. Smaller rivers, especially the Czarna and Piasecznica rivers as well as the location below the Sulejowski reservoir, creates a sense of security among its users. All this leads to intensification of land development on this area and an increase in potential adverse consequences in the event of flooding. The analysis of flood risk levels is of paramount importance as it enables to implement a suitable anti-flood protection policy. (original abstract)

W artykule za cel przyjęto ocenę ryzyka powodziowego na obszarach zagrożonych powodziami w 21 gminach województwa łódzkiego. Badaniu podlegał obszar szczególnego zagrożenia powodzią, za który przyjęto zasięg występowania wód o prawdopodobieństwie pojawienia się raz na 100 lat. Pojęcie ryzyka powodziowego oznacza natomiast "kombinację prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi i związanych z nią potencjalnych negatywnych konsekwencji dla zdrowia ludzkiego, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej"3. Do oceny ryzyka powodziowego posłużyła autorska metoda bonitacji punktowej, gdzie polem podstawowym był heksagon o powierzchni 0,5ha. Autorka dokonała zarówno syntetycznego poziomu ryzyka powodziowego, jak i jego zróżnicowania w obrębie terenu zagrożonego powodzią. Najwyższy syntetyczny poziom ryzyka powodziowego jest w Łowiczu oraz Tomaszowie Mazowieckim (mieście). Na obszarze Łowicza, dno doliny Bzury jest bardzo szerokie, w szczególności w zachodniej i wschodniej części, tam też lokalizowana jest zabudowa. Tomaszów Mazowiecki, to miasto w którym do Pilicy uchodzą mniejsze rzeki, w związku z czym dno doliny osiąga tu znaczne rozmiary, co sprzyja lokalizowaniu zabudowy. Mniejsze rzeki, w szczególności Czarna, Piasecznica oraz położenie poniżej zbiornika Sulejowskiego, stwarza wśród użytkowników tych obszarów poczucie bezpieczeństwa. Wszystko to prowadzi do intensyfikacji zagospodarowania na tych terenach oraz wzrostu związanych z tym potencjalnych, negatywnych konsekwencji w przypadku nadejścia powodzi. Analiza poziomu ryzyka powodziowego jest niezwykle istotna i umożliwia prowadzenie odpowiedniej polityki ochrony przeciwpowodziowej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Flood; Risk assessment; Risk of natural disasters

PL

Powódź; Ocena ryzyka; Ryzyko klęsk żywiołowych

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2015
• Tom: 20 (XX)
• Numer: nr 22 (1)
• Strony: 9--23

Twórcy

autor

Marta Borowska-Stefańska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Apel H., Aronica G. T., Kreibich H., Thieken A. H., Flood risk analyses-how detailed do we need to be?, "Natural Hazards" 2009, Vol. 49, No. 1, pp. 79-98.
• Bajorek J., Wdrażanie rozwiązań proponowanych w planach: założenia i problemy praktyczne, "Gospodarka Wodna" 2001, No 8, pp. 337-338.
• Bobiński E., Żelaziński J., Czy można przerwać błędne koło ochrony przeciwpowodziowej?, "Gospodarka Wodna" 1996, No 4, pp. 99-107.
• Bogdańska-Warmuz R., Grela J., Konieczny R., Siudak M., Systemy ostrzeżeń powodziowych, [in:] Model kompleksowej ochrony przed powodzią w obszarze dorzecza górnej Wisły na przykładzie województwa małopolskiego, ed. M. Maciejewski, IMGW, Kraków, (CD-ROM), 2000.
• Borowska-Stefańska M., Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodziami w małych miastach województwa łódzkiego [in:] Nowoczesne instrumenty polityki rozwoju lokalnego - zastosowanie i efekty w małych miastach, eds. K. Heffner, M. Twardzik, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach" 2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, pp. 323-332.
• Bromek K., Mydel R., Uwagi metodyczne do opracowania szczegółowej mapy użytkowania ziemi przestrzeni miejskiej, "Folia Geopgraphica Seria Geographica-Oeconomica" 1972, Vol.5 Kraków Oddział PAN w Krakowie, pp. 149-160.
• Chojnacki J., Wskaźniki strat powodziowych, "Gospodarka Wodna" 1994, No 10, pp. 227-231.
• Chojnacki J., Szacowanie strat powodziowych [in:] Model kompleksowej ochrony przed powodzią w obszarze dorzecza górnej Wisły na przykładzie województwa małopolskiego, ed. M. Maciejewski, IMGW, Kraków CD-ROM, 2000.
• Crichton, D., The risk triangle [in:] Natural disaster management, ed. J. Ingleton, London: Tudor Rose, 1999, pp. 102-103.
• Crichton, D., What can cities do to increase resilience? "Philosophical Transactions of the Royal Society" 2007, Vol. 365, pp. 2731-2739.
• Drożdżal E., Grabowski M., Kondziołka K., Olbracht J., Piórecki M., Radoń R., Ryłko A., Mapy ryzyka powodziowego - projekt pilotażowy w zlewni Silnicy, "Gospodarka Wodna" 2009, No 1, pp. 19-29.
• Dutta, D., Herath S., Musiake K., A mathematical model for flood loss estimation, "Journal of Hydrology" 2003, Vol. 277, No 1, pp. 24-49.
• Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka i zarządzania nim (Dyrektywa Powodziowa).
• Genovese E., A methodological approach to land use-based flood damage assessment in urban areas: Prague case study, European Communities, 2006.
• Granger K., Jones T., Leiba M., Scott G., Community Risk in Cairns: A Multihazard Risk Assessment. AGSO (Australian Geological Survey Organisation) Cities Project, Department of Industry, Science and Resources, Australia 1999.
• Grocki R., Eliasiewicz R., Zagospodarowanie terenów zalewowych, seria: Ograniczanie skutków powodzi w skali lokalnej, Biuro koordynacji Projektu Banku Światowego, Wrocław 2001.
• ICPR, International commission for the protection of the Rhine, Non-structural flood plain management: Measures and their effectiveness, Koblenz, 2002, http://www.iksr.org/index.php (access: 20.09.2014 r.).
• Kelman, I., Spence R., An overview of flood actions on buildings, "Engineering Geology" 2004, 73, pp. 297-309.
• Kobojek E., Środowisko przyrodnicze dolin rzek nizinnych i kierunki antropogenicznych przekształceń [in:] Prawne, administracyjne i środowiskowe uwarunkowania zagospodarowania dolin rzecznych, ed. B. Więzik, Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku Białej, 2010, pp. 41-54.
• Konrad C. P., Effects of Urban Development on Flood, U.S. Department of the Interior, U.S. Geological Survey, USGS Fact Sheet FS-076-03, 2003, http://pubs.usgs.gov/fs/fs07603/, (access: 20.09.2014 r.).
• Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, przyjęta w Paryżu z dnia 16 listopada 1972 r. przez Konferencję Generalną Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury na jej siedemnastej sesji (Dz. U. 1976 Nr 32 poz. 190).
• Liszewski S.: Tereny miejskie. Podział i klasyfikacja, Acta Universitatis Lodziensis. ZNUŁ. Nauki Matematyczno-Przyrodnicze, Folia Geographica, s. II, z. 15, 1978.
• Liszewski S., Przestrzeń miejska i jej organizacja, Geografia. Człowiek. Gospodarka, Kraków, 1997.
• Messner F., Meyer V.: Flood damage, vulnerability and risk perception - challenges for flood damage research, UFZ Discussion Paper 13, 2005.
• Nachlik E.: Wykorzystanie BDOT w ocenie ryzyka powodziowego - Problemy integracji przestrzennych informacji bazodanowych, VII Krakowskie Spotkania z INSPIRE, Georeferencyjne dane przestrzenne w INSPIRE - od zbiorów do usług danych przestrzennych, Kraków, 12-14 maja 2011.
• Nicholas, J., Holt G. D., Proverbs D.: Towards standardizing the assessment of flood damaged properties in the UK, Struct. Surv., vol. 19, no. 4, 2001, pp. 163-172.
• Ocena zagrożenia powodziowego na obszarze województwa łódzkiego, Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi, Łódź 2012.
• Program Bezpieczeństwa Powodziowego w regionie wodnym Środkowej Wisły, 2012, Warszawa.
• Regulski J., Planowanie przestrzenne, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 1985.
• Ripl, W., Management of water cycle and energy flow for ecosystem control: The energy-transport-reaction (ETR) model, "Ecological Modelling" 1995, Vol. 78, pp. 61-76.
• Rotnicka J., Gospodarka wodna w świetle uwarunkowań Unii Europejskiej, [in:] Stan gospodarki wodnej w Polsce - problematyka prawna i kompetencyjna (na przykładzie Dolnej Wisły), Materiały z konferencji zorganizowanej przez Parlamentarny Zespół ds. Dróg Wodnych i Turystyki Wodnej 2 czerwca 2011 r. w siedzibie Senatu, Kancelaria Senatu.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska, Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Ministra Administracji i Cyfryzacji oraz Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie opracowywania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego, (Dz. U. 2013 poz. 104).
• Sayers P.B., Gouldby B.P., Simm J.D., Meadowcroft I., Hall J., Risk Performance and Uncertainty in Flood and Coastal Defence - AReview, R&D Technical Report FD2302/TR1 (HR Wallingford Report SR587), Crown copyright, London, U.K., 2002.
• Słonecka A., Jaglak E, Goryszewska E., Kołakowska J., Ulanicka E., Zagospodarowanie przestrzenne dolin rzecznych a zagrożenie powodziowe województwa mazowieckiego, Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego, Warszawa, 2008.
• Sowiński M., Szkody powodziowe jako element wyznaczania ryzyka, "Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich" 2008, No 7, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, pp. 121-130.
• Szypuła M., Strefy zagrożenia powodziowego: metodyka określania rodzajów i sposób wyznaczania z wykorzystaniem numerycznego modelu terenu, "Gospodarka Wodna" 2001, No 8, pp. 328-330.
• Thieken A. H., Müller M., Kreibich H., Mer, B., Flood damage and influencing factors: New insights from the August 2002 flood in Germany, "Water Resources Research" 2005, 41, doi:10.1029/2005WR004177.
• Trzmiel B., Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski, 1:50 000, arkusz 667-Tomaszów Mazowiecki, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 1986.
• UN DHA, Internationally Agreed Glossary of Basic Terms Related to Disaster Management. UN DHA (United Nations Department of Humanitarian Affairs), Geneva, 1992.
• Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. 1997 nr 5 poz. 24).
• Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U 2003 Nr 162 poz. 1568 z późn. zm.).
• Walczykiewicz T., Biedroń I., Zagospodarowanie dolin rzecznych w świetle zarządzania ryzykiem powodziowym [in:] Prawne, administracyjne i środowiskowe uwarunkowania zagospodarowania dolin rzecznych, ed. B. Więzik, Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku Białej, Bielsko Biała, 2013, pp. 145-154.
• Wind, H. G., Nierop T. M., de Blois C. J., de Kok J. L, Analysis of flood damages from the 1993 and 1995 Meuse flood, "Water Resources Research" 1999, Vol. 35, No 11, pp. 3459-3465.
• http://www.kzgw.gov.pl/Dyrektywa-Powodziowa.html (access: 27.11.2013).

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2015.hss.1