Threats to the Aquatic Environment and Human Health with Oil Derivatives (Part One)

• Autorzy: Anna Gacek , Andrzej Gajewski

Warianty tytułu

Zagrożenie środowiska wodnego i zdrowia człowieka substancjami ropopochodnymi

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This work focuses mainly on issues related to the sources of water pollution with petroleum substances. The article presents information on the origin and types of the main chemical compounds that can be found in petroleum substances and discusses the ones which are most hazardous to human health. These pollutants threaten both flora and fauna of contaminated waters. Adverse and toxic effects of some of the compounds found in petroleum substances on the human body are discussed. Moreover, research results on carcinogenicity and mutagenicity of selected polycyclic aromatic hydrocarbons are also presented in greater detail. (original abstract)

Przedmiotem niniejszej pracy są zagadnienia związane z źródłami zanieczyszczeń wód substancjami ropopochodnymi. W artykule przedstawiono informacje o pochodzeniu i rodzaju głównych związków chemicznych zawartych w substancjach ropopochodnych i omówiono te najbardziej niebezpieczne dla zdrowia. Zanieczyszczenia te zagrażają zarówno faunie, jak i florze skażonych wód. Przybliżono niekorzystny oraz toksyczny wpływ niektórych związków zawartych w substancjach ropopochodnych na organizm ludzki. Zostały omówione również wyniki prac badawczych omawiających kancerogenność i mutagenność wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Natural environment; Pollution; Toxic substances; Ecological hazard; Health

PL

Środowisko przyrodnicze; Skażenie środowiska naturalnego; Substancje toksyczne; Zagrożenia ekologiczne; Zdrowie

• Czasopismo: Towaroznawcze Problemy Jakości
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 4
• Strony: 30--41

Twórcy

autor

Anna Gacek

• Cracow University of Economics, Poland

autor

Andrzej Gajewski

• Cracow University of Economics, Poland

Bibliografia

• [1] Elovaara E., Heikkil P., Pyy L., Mutanen P., Riihimdki V. (1995) Significance of dermal respiratory uptake in creosote workers: exposure to polycyclic aromatic hydrocarbons and urinary excretion of 1-hydroxypyrene. Occupational and Environmental Medicine, 52, 196-203.
• [2] Gacek A., Szopa P., Czerniak J. (2014) The study of bioindicators as proxies of environmental pollution, Commodity Science in Research and Practice. Achievements and challenges of commodity science in the age of globalization. Polish Society of Commodity Science, pp. 77-86.
• [3] Gacek A., Czerniak J., Szopa P., Gajewski A. (2012) New trends in food quality assessment (in:) Fluorescence spectroscopy studies of selected azo dyes used in the food industry/Spektroskopia fluorescencyjna w badaniach wybranych związków azowych wykorzystywanych w przemyśle spożywczym, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB, Radom.
• [4] Gierak A. (1995) Zagrożenie środowiska produktami ropopochodnymi. Ochrona Środowiska, 2 (57), 31-34.
• [5] IARC (1983) IARC Monographs on the Evaluation of the Carcinogenic Risk of Chemicals to Humans. Polynuclear Aromatic Compounds, Part 1, Chemical, Environmental and Experimental Data, 32, Lyon [based on:] Sapota A. (2002) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (substancje smołowe rozpuszczalne w cykloheksanie). Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 2 (32), 179-208.
• [6] Nisbet I.C.T., LaGoy P.K. (1992) Toxic equivalency factors (TEFs) for polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs). Regulatory Toxicology and Pharmacology, 16, 290-300.
• [7] Reuterwall C., Ariger L., Elinder C. (1991) Assessment of genotoxic exposure in Swedish cokeoven work by different methods of biological monitoring. Scandinavian Journal of Work and Environmental Health, 17, 123-132.
• [8] Rogozińska I., Wichrowska D. (2011) Najpopularniejsze dodatki utrwalające stosowane w nowoczesnej technologii. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 50 (2), 19-21.
• [9] Sapota A. (2002) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (substancje smołowe rozpuszczalne w cykloheksanie). Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 2 (32), 179-208.
• [10] Smolik E. (2001) Wielopierścieniowe Węglowodory Aromatyczne. Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego. Materiały ze szkolenia zorganizowanego przez Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego "Teoria i praktyka ocen oddziaływania środowiska na zdrowie", Sosnowiec, pp. 79-86.
• [11] Solecki T. (2005) Techniki i technologie usuwania zanieczyszczeń ropopochodnych z gruntu i wód gruntowych. Praca zbiorowa: Bezpieczeństwo w transporcie drogowym towarów niebezpiecznych. Wydawnictwo SA PSP, Kraków, pp. 21-42.
• [12] Strom J.E., Collier S.W., Stewart R.F., Bronaugh R.L. (1990) Metabolism of xenobiotics during percutaneous penetration: Role of absorption rate and Cutaneous enzyme activity. Fundamental and Applied Toxicology, 15, 132-141.
• [13] Synak E., Szafranek B., Kaczyński Z., Stepnowski P. (2010) Monitoring i analityka zanieczyszczeń w środowisku, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• [14] Tajner-Czopek A. (2014) Akrylamid - potencjalnym zagrożeniem w przetworzonej żywności, Materiały XI Konferencji Naukowej z cyklu Żywność XXI wieku "Żywność a bezpieczeństwo zdrowotne - Komunikaty", Red. T. Tarko, A. Duda-Chodak, M. Witczak, D. Najgebauer-Lejko, Wydawnictwo Oddział Małopolski PTTŻ, Kraków.
• [15] Toxicological Profile for Polycyclic Hydrocarbons (1995) U.S. Department of Health and Human Services, Washington.
• [16] Wester R., Maibach H., Bucks D. (1990) Percutaneous absorption of 14-C-DDT and 14-C-benzo(a)pyrene from soil. Fundamental and Applied Toxicology, 15, 510-516.
• [17] Wiater J. (2011) Wpływ składowisk odpadów komunalnych na jakość wód podziemnych i właściwości gleb. Inżynieria Ekologiczna, 26, 133-146.
• [18] Wu Y., Kim S.J., Weyand E.H. (1994) Bioavailability of manufactured gas plant residue (MPG) components in mice following ingestion: comparison of adulterated powder and gel diets, Polycyclic Aromatic Hydrocarbons, 7, 175-182 [za:] Toxicological Profile for Polycyclic Hydrocarbons (1995) U.S. Department of Health and Human Services, Washington.
• [19] Żelezik M. (2009) Dlaczego rolnictwo ekologiczne? Rocznik Świętokrzyski, Seria B - Nauki Przyrodnicze, 30, 155-166.
• [20] Główny Urząd Statystyczny, Departament Handlu i Usług. Notatka informacyjna, Warszawa 2014.
• [21] Główny Urząd Statystyczny, Departament Badań Regionalnych i Środowiska. Ochrona Środowiska 2014, Warszawa 2014.
• [22] Raport Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w sprawie awarii za 2003 r., Warszawa 2004.
• [23] Raport o występowaniu poważnych awarii w 2005 roku. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 2006.
• [24] Raport o występowaniu zdarzeń o znamionach poważnej awarii w 2006 r., Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 2007.
• [25] Raport o występowaniu zdarzeń o znamionach poważnej awarii w 2009 r., Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 2010.
• [26] Raport o występowaniu zdarzeń o znamionach poważnej awarii w 2012 r., Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 2013.
• [27] Raport o występowaniu zdarzeń o znamionach poważnej awarii w 2013 r., Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 2014.
• [28] Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych.
• [29] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód.
• [30] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.
• [31] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów oraz stężeń substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony.
• [32] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia z dnia 22 października 2014 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych.
• [33] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. [34] Sprawozdanie z badań nr: 922/02/2014/F/1 wykonanych przez JARS Sp. z o.o.(http://staramilosna.org.pl/wp-content/uploads/2015/03/studnia-nr-3-luty-2014.pdf. Accessed 19 May 2015)
• [35] Sprawozdanie z badań nr: 922/02/2014/F/2 wykonanych przez JARS Sp. z o.o. (http://staramilosna.org.pl/wp-content/uploads/2015/03/studnia4-luty-2014.pdf. Accessed 19 May 2015)
• [36] Sprawozdanie z badań nr: 922/02/2014/F/3 wykonanych przez JARS Sp. z o.o. (http://staramilosna.org.pl/wp-content/uploads/2015/03/studnia-7-luty-2014.pdf. Accessed 19 May 2015)
• [37] Sprawozdanie z badań nr: 1597/12/2014/F/6 wykonanych przez JARS Sp. z o.o. (http://staramilosna.org.pl/wp-content/uploads/2015/03/studnia-3-grudzie -2014.pdf. Accessed 19 May 2015)
• [38] Sprawozdanie z badań nr: 1597/12/2014/F/7 wykonanych przez JARS Sp. z o.o. (http://staramilosna.org.pl/wp-content/uploads/2015/03/Studnia-4-grudzie -2014.pdf. Accessed 19 May 2015)
• [39] Sprawozdanie z badań nr: 1597/12/2014/F/8 wykonanych przez JARS Sp. z o.o. (http://staramilosna.org.pl/wp-content/uploads/2015/03/Studnia-7-grudzie %-842014.pdf. Accessed 19 May 2015)
• [40] Umowa ADR (1957), Genewa, załącznik A.
• [41] http://www.epa.gov. Accessed 04 May 2015
• [42] "Ocean Planet. A Smithsonian Institution Traveling Exhibition" (1995) Smithsonian Institution's National Museum of Natural History. http://seawifs.gsfc.nasa.gov. Accessed 04 May 2015.