Przyczyny upadłości polskich przedsiębiorstw - aspekt teoretyczny

• Autorzy: Waldemar Rogowski

Warianty tytułu

Reasons for Bankruptcies of Polish Companies. A Theoretical Aspect

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł poświęcony jest analizie przyczyn upadłości polskich przedsiębiorstw na podstawie pogłębionych i kompleksowych studiów literaturowych. W treści artykułu wskazuje się na różne możliwe kategoryzacje przyczyn upadłości, szczegółowo opisując te przyczyny w poszczególnych kategoriach. W artykule prezentowane są również specyficzne, sektorowe przyczyny upadłości polskich przedsiębiorstw. Artykuł stanowi wprowadzenie do dalszych rozważań odnośnie do problematyki przyczyn upadłości polskich przedsiębiorstw na podstawie przeprowadzonych badań empirycznych. (abstrakt oryginalny)

EN

This article is meant to analyse the reasons for bankruptcies of Polish companies on the basis of in-depth and complex literature studies. The content of the article indicates different acceptable categorizations of the reasons for bankruptcies, describing these reasons in all the categories in detail. The article also presents specific sectoral causes of bankruptcies of Polish companies. The article is an introduction to further research related to the problems of the reasons for bankruptcies of Polish companies on the basis of empirical studies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Bankructwo; Niewypłacalność; Upadłość przedsiębiorstwa

EN

Bankruptcy; Insolvency; Enterprise bankruptcy

• Czasopismo: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2015
• Numer: z. 143
• Strony: 119--154

Twórcy

autor

Waldemar Rogowski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• II szansa dla przedsiębiorców, Raport z badań PARP, Warszawa 2011.
• A. T. Kearney Company, Top 15 reasons for insolvency, http://www.wall-street.ro/articol/ English-Version/67711/Top-15-reasons-of-insolvency.html
• Adamska A., Godlewska A., Centrozap SA - upadłość z układem w spółce publicznej (wykorzystana druga szansa,) w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Altman E. I., Hotchkiss E., Trudności finansowe a upadłość firm, CeDeWu, Warszawa 2007.
• Antonowicz P., Cykl koniunkturalny a efekt domina upadłości na przykładzie przedsiębiorstwa Nord Sp. z o.o., w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Antonowicz P., Metody oceny i prognoza kondycji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw, ODiDK, Gdańsk 2007.
• Argenti J., Corporate Collapse. The causes and symptoms, McGrawHill, London 1976.
• Bauer K., Zarządzanie informacjami w procesie upadłościowo-naprawczym przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
• Boratyńska K., Poziom obciążeń podatkowych a zagrożenie bankructwem przedsiębiorstw piwowarskich. Przyczyny bankructwa przedsiębiorstw agrobiznesu, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń dla funkcjonowania browarów, Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 2010, nr 82.
• Boratyńska K., Przyczyny upadłości przedsiębiorstw sektora spożywczego, w: Bankructwa przedsiębiorstw. Wybrane aspekty ekonomiczne i prawne, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2014.
• Buczek S., Fierla A., Odlewnie polskie SA - nagła upadłość układowa a opcje, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Business Insolvency Worldwide, Economic Outlook no. 1207, Economic Research Euler Hermes, www.eulerhermes.com
• Ciechomski W., Analiza czynników determinujących "upadłość ekonomiczną" indywidualnych gospodarstw rolnych i przedsiębiorstw przetwórstwa rolno-spożywczego w Polsce w minionym dziesięcioleciu, w: Upadłość przedsiębiorstw w Polsce w latach 1990-2003: teoria i praktyka, red. D. Appenzeller, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2004.
• Corporate insolvencies in Europe 2012/2013, Creditreform Economic Research Unit, Corporate insolvencies in Europe 2013/2014, Creditreform Economic Research Unit, www.creditreform.com
• Czeszejko-Sochacki M., Przyczyny upadłości przedsiębiorstw z rejonu województwa warmińsko-mazurskiego w latach 1999-2004, w: Ekonomiczne i prawne aspekty upadłości przedsiębiorstw, red. B. Prusak, Difin, Warszawa 2007.
• Dec P., Cykle życia biznesu w polskim Internecie, w: Cykle życia i bankructwa przedsiębiorstw, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2011.
• Dec P., Pia Piasecki - specyfika upadłości w budownictwie, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Dec P., Upadłość biur podróży w Polsce, w: Procesy upadłościowe i naprawcze w Polsce na tle doświadczeń Unii Europejskiej, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Dominiak P., Sektor MSP we współczesnej gospodarce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Duleba K., Możliwość wykorzystania modeli oceny zagrożenia upadłością w ocenie audytorów zdolności do kontynuacji działalności gospodarczej, promotor W. Rogowski, praca obroniona w dniu 30.06.2011 w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2011 (praca niepublikowana).
• Ekonometryczna analiza czynników kształtujących skalę i dynamikę upadłości w Polsce, w: Upadłość przedsiębiorstw w Polsce w latach 1990-2003: teoria i praktyka, red. D. Appenzeller, Wydawnictwo AE w Poznaniu, Poznań 2004.
• Euler Hermes i Zentrum für Insolvenz Und Sanierung an Universität Mannheim Kreditversicherung, Insolvenz in Zeiten der Finanzkrise, Wirtschaft Konkret Nr. 107, https://www.allianz.com/v_1339507796000/media/current/de/presse/news/studien/ archiv/downloads/107-insolvenzen-in-zeiten-der-finanzkrise.pdf
• Firlej K., Bargieł A., Szymański M., Zagrożenie upadłością przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce na przykładzie spółek z indeksu WIG - Spożywczy, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Oeconomica 2014 (74).
• Gabrusewicz W., Zarządzanie przedsiębiorstwem a bezpieczeństwo finansowe, "Nowoczesne zarządzanie przedsiębiorstwem" III Konferencja Naukowa, Politechnika Zielonogórska, Instytut Organizacji i Zarządzania, Zielona Góra 1998.
• Gaweł A., Czynniki wpływające na przetrwanie lub upadek przedsiębiorstwa, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw 2010, nr 9.
• Gemera K., Pierwsza upadłość na rynku obligacji Catalyst - case study spółi Budostal- 5, w: Bankructwa przedsiębiorstw. Wybrane aspekty ekonomiczne i prawne, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2014.
• Gorczyńska M., Wieczorek-Kosmala M., Znaniecka K, Kryzys przedsiębiorstwa z perspektywy jego sytuacji finansowej, w: Zjawiska kryzysowe a decyzje finansowe przedsiębiorstw, red. K. Znaniecka, M. Gorczyńska, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2011.
• Górka K., Postępowanie upadłościowe w procesach restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw, w: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, red. R. Fedan, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2011, s. 124, za: J. Świerk, A. Banach, Upadłość polskich przedsiębiorstw w latach 2009-2012. Przyczyny upadłości przedsiębiorstw, Zarządzanie i Finanse Journal of Management and Finance, Wydział Zarządzania - Uniwersytet Gdański 2/2 2013, http://zif.wzr.pl/pim/2013_2_2_34.pdf
• Grzegorzewska E., Kasiewicz S., Krośnieńskie huty szkła Krosno SA - niesprawności zarządzania kapitałem intelektualnym, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Grzegorzewska E., Zjawisko upadłości przedsiębiorstw w Polsce na tle innych krajów europejskich, Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 2008, nr 68.
• Hadasik D., Upadłość przedsiębiorstw w Polsce i metody jej prognozowania, Zeszyty Naukowe, seria II, Prace habilitacyjne, nr 153, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 1998.
• Hamrol M., Chodakowski J., Prognozowanie zagrożenia finansowego przedsiębiorstwa. Wartość predykcyjna polskich modeli analizy dyskryminacyjnej, Badania operacyjne i decyzje 2008, nr 3.
• Hołda A., Zasada kontynuacji działalności i prognozowanie upadłości w Polskich realiach gospodarczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2006.
• http://www.pb.pl/3973326,36085, polska-3.-miejsce-w-ekspozycji-na-rosje
• Insolvenzen in Europa za lata 2004-2012, Eine Untersuchung der Creditreform Wirtschaftsforschung.
• Jakubowicz A., Wierzbicka E., Upadłość warszawskiej wytwórni wódek Koneser PP - błędy zarządu czy opieszałość organów rządowych, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Kaczmarek T. T., Zarządzanie ryzykiem handlowym i finansowym dla praktyków, ODDK, Gdańsk 2002.
• Klepka R., Kryzys w przedsiębiorstwie, jego symptomy i przyczyny, Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae Rok 17, nr 2/2013.
• Korol T., Systemy ostrzegania przedsiębiorstw przed ryzykiem upadłości, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2010.
• Kowalczyk L., Narzędzia diagnostyczne umożliwiające wczesne ostrzeganie przedsiębiorstwa przed upadłością, w: Ekonomiczne aspekty upadłości przedsiębiorstw w Polsce, red. E. Mączyńska, Materiały i Prace IFGN SGH, t. XCII, Warszawa 2005.
• Kowalczyk S., Przyczyny upadłości firm agrobiznesu, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Kuciński K., Powody upadłości przedsiębiorstw, w: Zagrożenie upadłością, red. K. Kuciński, E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2005.
• Kupis P., Zaniewska K., Czynniki bankructwa w przedsiębiorstwach rodzinnych, w: Bankructwa przedsiębiorstw. Wybrane aspekty ekonomiczne i prawne, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2014.
• Lachiewicz M., Matejun S., Zarządzanie rozwojem małych i średnich przedsiębiorstw, Oficyna Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
• Mazurek S., Ekonomiczne i prawne aspekty niewypłacalności, Konferencja "Ekonomia i prawo upadłości przedsiębiorstw - polska praktyka względem międzynarodowych standardów", Warszawa, 26-27 listopada 2009.
• Mazurek S., Niewypłacalność w literaturze ekonomicznej i prawniczej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego Nr 520, Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia Nr 14/2008.
• Mączyńska E., Bankructwa przedsiębiorstw. Wymiar teoretyczny, statystyczny i rzeczywisty, Biuletyn PTE 2013, nr 1 (60).
• Mączyńska E., Ekonomiczno-instytucjonalne uwarunkowania bankructw i upadłości, w: Ekonomia i prawo upadłości przedsiębiorstw. Zarządzanie przedsiębiorstwem w kryzysie, red. S. Morawska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2011.
• Mączyńska E., Upadłość przedsiębiorstwa. Zaprzestanie działalności, http://www.sgh. waw.pl/katedry/kzfp/dydaktyka/materialy/nauka o przedsiebiorstwie.pdf
• Nahotko S., Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach zagrożenia upadłością. Podejście finansowe, AJG, Bydgoszcz 2003.
• Niebieszczańska W., Postępowanie naprawcze oraz upadłościowe w ograniczaniu negatywnych skutków kryzysu finansowego przedsiębiorstwa, w: Upadłości, bankructwa i naprawa przedsiębiorstw. Wybrane zagadnienia, red. A. Adamska, E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Nowara W., Sarzec K., Charakterystyka upadłości polskich przedsiębiorstw - wyniki badań, w: Upadłość przedsiębiorstw w Polsce w latach 1990-2003: teoria i praktyka, red. D. Appenzeller, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2004.
• Nowowiejski T., Producent makaronów Malma - przelewarowanie, upadłość i kontynuacja, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw. Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Pieńkowska M., Przyczyny upadłości w świetle teorii przedsiębiorstwa - weryfikacja empiryczna, w: Upadłości przedsiębiorstw w Polsce w latach 1990-2003: teoria i praktyka, red. D. Appenzeller, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2004.
• Pindelski M., Najgorsze standardy i praktyki zarządzania, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2008.
• Poznańska K., Cykle życia przedsiębiorstw a instytucjonalna infrastruktura ich funkcjonowania, w: Bankructwa przedsiębiorstw. Wybrane aspekty instytucjonalne, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2008.
• Prusak B., Uwarunkowania upadłości przedsiębiorstw, s. 5, http://www.zie.pg.gda. pl/~pb/uup.pdf
• Prusak B., Uwarunkowania upadłości przedsiębiorstw, w: Gospodarka Polski w okresie transformacji, red. F. Bławata, Politechnika Gdańska, Wydział Zarządzania i Ekonomii, Gdańsk 2001.
• Rogowski W., Bidelski M., Katalizatory upadłości przedsiębiorstwa, w: Zarządzanie finansami firm - teoria i praktyka, red. B. Bernaś, A. Kopiński, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" nr 158, Wrocław 2011.
• Rogowski W., Boratyńska A., Identyfikacja przyczyn upadłości przedsiębiorstw budowlanych na podstawie spółek PBG S. A., Hydrobudowa S. A., DSS S. A. oraz Przedsiębiorstwo Napraw Infrastruktury Sp. z o.o., "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" SGH, Zeszyt Naukowy nr 141, Warszawa 2015.
• Rogowski W., Duleba K., Możliwość wykorzystania modeli oceny zagrożenia bankructwem w praktyce audytorów, w: Upadłości, bankructwa i naprawa przedsiębiorstw. Wybrane zagadnienia, red. A. Adamska, E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Rogowski W., Jankowska K., Przyczyny upadłości spółek akcyjnych w Polsce w latach 2008-2012 - analiza zjawiska, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" SGH, Zeszyt Naukowy nr 140, Warszawa 2015.
• Rogowski W., Kowalski P., Wpływ zaostrzenia polityki kredytowej banków w Polsce na wzrost poziomu zagrożenia spółek publicznych upadłością, w: Cykle życia i bankructwa przedsiębiorstw, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2001.
• Rogowski W., Możliwości wczesnego rozpoznawania symptomów zagrożenia zdolności płatniczej podmiotu gospodarczego, "Bank i Kredyt" 1999, nr 6.
• Rogowski W., Mroczkowska A., Światowe doświadczenia w zakresie tworzenia modeli prognozowania zagrożenia przedsiębiorstwa upadłością, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" SGH, Zeszyt Naukowy nr 102. Warszawa 2010.
• Slatter S., Lovett D., Restrukturyzacja firmy. Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach kryzysowych, Wydawnictwo WIG-Press, Warszawa 2001.
• Sokół H., Hellena SA - błędy w zarządzaniu, w: Meandry upadłości przedsiębiorstw, Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Sokół H., Spektakularne przypadki upadłości i naprawy case study spółki Monnari Trade S. A., w: Procesy upadłościowe i naprawcze w Polsce na tle doświadczeń Unii Europejskiej, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Survey on the Access to Finance of Enterprises in the Euro Area, April 2014 - September 2014, European Central Bank, November 2014, www.ecb.europa.eu
• Szczerbak M., Przyczyny upadłości przedsiębiorstw w świetle opinii syndyków i nadzorców sądowych, w: Zagrożenie upadłością, red. K. Kuciński, E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2005.
• Szczerbak M., Upadłość Aluglass Grooup SA - następstwo światowego kryzysu finansowego czy decyzji zarządu? w: Meandry upadłości przedsiębiorstw, Klęska czy druga szansa?, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.
• Świerk J., Banach A., Upadłość polskich przedsiębiorstw w latach 2009-2012, "Zarządzanie i Finanse" 2013, nr 2/2, Wydział Zarządzania Uniwersytet Gdański 2/2 2013, http://zif.wzr.pl/pim/2013_2_2_34.pdf
• Tokarski A., Charakterystyka podstawowych rodzajów upadłości firm w edukacji przedsiębiorczości, w: Rola przedsiębiorczości w edukacji, red. Z. Zioło, T. Rachwał, "Przedsiębiorczość - Edukacja", nr 8, Wydawnictwo Nowa Era, Warszawa-Kraków, s. 173-174,, http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight- 70ac7883-e5f7-408a-a2bb-161c7b3c15c1/c/119-303-1-PB.pdf
• Tokarski A., Upadłość jako naturalny regulator konkurencji i przedsiębiorczości w gospodarce rynkowej na przykładzie gospodarki polskiej, http://yadda.icm. edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-f1783e1b-995f-4ca0-837c- 9e226e3e7804/c/280-862-1-PB.pdf
• Upadłości przedsiębiorstw w Polsce w latach 1990-2003: teoria i praktyka, red. D. Appenzeller, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2004.
• Usługi doradcze oraz instrumenty wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, PARP, Warszawa 2011.
• Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (DzU z 2003 r. nr 60, poz.535).
• Wieczerzyńska B., Kryzys w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2009.
• Wojtysiak-Kotlarski M., Przedsiębiorstwo a ryzyko bankructwa w kontekście doświadczeń gospodarki globalnej. Propozycja konceptualizacji ujęcia teoretycznego na tle przykładów przedsiębiorstw, w: Procesy upadłościowe i naprawcze w Polsce na tle doświadczeń Unii Europejskiej, red. E. Mączyńska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.
• Zakrzewska-Bielawska A., Zarządzanie w kryzysie, w: Zarządzanie ryzykiem operacyjnym, red. I. Staniec, J. Zawiła-Niedźwiecki, C. H. Beck, Warszawa 2008.
• Zaleska M., Identyfikacja ryzyka upadłości przedsiębiorstwa i banku. Systemy wczesnego ostrzegania, Difin, Warszawa 2002.
• Zelek A., Potransformacyjny kryzys polskich przedsiębiorstw, www.ae.krakow. pl/~ekte/konf/zelek.doc
• Zelek A., Wczesna identyfikacja kryzysu finansowego ucieczką od bankructwa, "Przegląd Organizacji" 2002, nr 2.
• Zelek A., Zarządzanie kryzysem w przedsiębiorstwie, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa" 2003, nr 3.