O potrzebie wykorzystania źródeł w politologicznych badaniach myśli politycznej

• Autorzy: Krystyna Trembicka

Warianty tytułu

About the Need to Use Sources in Political Research of Political Thought

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł jest o rodzajach źródeł służących badaniu myśli politycznej. Są to: 1) różnorodne wytwory działalności ludzi, czyli źródła pisane i niepisane, bezpośrednie i pośrednie, adresowane i nieadresowane. Spośród nich szczególne ważne są duchowe (pisemne) i pozostałości materialne (zabytki). Wśród pierwszego typu źródeł są dokumenty: piśmiennicze (druki wytworzone przez partie polityczne, instytucje, osoby publiczne, książki, czasopisma), audialne (płyty gramofonowe, taśmy magnetofonowe z nagranymi przemówieniami, wywiad ustny w radiu, anegdota polityczna), wizualne (fotografie), audiowizualne (filmy), nośniki komputerowe (dyskietki, dyski), portale internetowe; 2) zachowania ludzi obserwowane przez badaczy (przykładem mogą być decyzje rządzących czy ich brak tzw. niedecyzje); 3) zjawiska, które można bezpośrednio obserwować; 4) ludzka pamięć. Ta ostatnia przekazuje bowiem między pokoleniami wiedzę i doświadczenia przeszłych pokoleń, obyczaje, wierzenia, język, tradycję. W badaniu myśli politycznej podstawowe znaczenie mają świadectwa myśli politycznej. Zaliczyć do nich można teksty polityczne, jako przykład źródeł pisanych, bezpośrednich i adresowanych, zawierające poglądy, twierdzenia i wskazania, które odnoszą się do polityki jako formy życia zbiorowego. Są to dokumenty z wątkiem perswazyjnym: programy, uchwały, manifesty, deklaracje, rezolucje, instrukcje, wytyczne; opracowania przywódców partyjnych, decydentów, teoretyków, ideologów, ekspertów, publicystów, występujących w życiu publicznym jako rzeczników środowisk politycznych. Tego typu dokumenty pozwalają na odtworzenie stylu i struktury myślenia autora, środowiska politycznego czy kręgu jego ideologicznej i intelektualnej przynależności. Bez odwołania się do różnego rodzaju źródeł trudno jest nie tylko o sformułowanie i weryfikację hipotez ale i o rzetelną narrację. Badacz nie powinien bazować na jednym rodzaju źródła, bo może narazić się na zarzut braku rzetelności. Nie jest ważna ilość źródeł, lecz ich jakość. Nie powinno pomijać się śladów, gdyż pozwalają na weryfikację świadectw. (abstrakt oryginalny)

EN

Sources are necessary in research of political thought. We have different types of sources: 1) various products of human activity, that is, written and unwritten, direct and indirect, addressed and not addressed sources. Among them, spiritual (written) and material remains (monuments) are particularly important. The first type of sources include: writing documents (prints made by political parties, institutions, public figures, books, magazines), audio documents (gramophone records, tapes with recorded speeches, oral interview on the radio, political anecdote), visual (photographs), audio-visual (video), computer storage media (floppy disks), websites.; 2) human behavior observed by researchers (for example, rulers' decisions or lack of them, so-called no-decisions); 3) phenomena that can be directly observed; 4) the human memory. This last transmits knowledge and experiences between generations - customs, beliefs, language, tradition of past generations. Certificates in the study of political thought are essential. These include political texts, as an example of written sources, direct and addressed, including views, statements and indications that relate to politics as a form of collective life. These are documents containing persuasive threads: programs, resolutions, manifests, declarations, resolutions, instructions, guidelines; elaborations of party leaders, decision-makers, theorists, ideologues, experts, journalists, occurring in the public as the spokespersons of political circles. These types of documents allow to recreate the style and structure of thinking of the author, the political environment or the circle of his ideological and intellectual belonging. Without appeal to different types of sources it is difficult not only to formulate and verify hypotheses but also to create a reliable narration. The researchers should not rely on one type of source because they can be accused of a lack of fairness. Not important is the number of sources, but their quality. We should not ignore the signs, as they allow for the verification of the certificates. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia myśli politycznej; Badania historyczne; Źródła informacji; Politologia

EN

History of political thought; Historical research; Information source; Political science

• Czasopismo: Humanities and Social Sciences
• Rocznik: 2015
• Tom: 20 (XX)
• Numer: nr 22 (2)
• Strony: 191--201

Twórcy

autor

Krystyna Trembicka

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Górska H., Ślepe tory, Warszawa 1937.
• Górska H., Ucieczki, Warszawa 1939.
• Luksemburg R., Listy do Leona Jogichesa-Tyszki, t. 2, Warszawa 1968.
• Michniewicz M., Rudnicki P. M, Czas na zmiany. Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim, Warszawa 2014.
• Palikot J., Kuchnia Palikota, Kikimora 2012.
• Palikot J., Wojciechowska A., Kulisy Platformy. Tajemnice Platformy, rządu i parlamentu ujawnia Janusz Palikot, Warszawa 2011.
• Piskorski P., Między nami liberałami, Warszawa 2014.
• Tusk D., Solidarność i duma, Gdańsk 2005.
• Wolica A., Kielich goryczy, Warszawa 1939.
• Wolica A., Rudy, Warszawa 1939.
• Wolica A., Ulica ogrodowa, Warszawa 1938.
• Buksiński T., Interpretacje źródeł historycznych pisanych, Warszawa-Poznań 1992.
• Dominiczak H., Wstęp do badań historycznych, Częstochowa 1998.
• Dymek B., Geneza i działalność Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1948-1954), Warszawa 1988.
• Dymek B., Konsolidacja organizacyjna PZPR po zjednoczeniu. Powstanie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, "Zeszyty Naukowej Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR" 1978, nr 4.
• Dymek B., Z dziejów PZPR w latach 1956-1970, Warszawa 1987.
• Goćkowski J., Wątki socjotechniczne w historii myśli politycznej, "Kwartalnik Historyczny", 1974, nr 3.
• Góra W., O charakterze i rozwoju rewolucji ludowodemokratycznej w Polsce, "Z Pola Walki" 1968 nr 2.
• Góra W., Wewnętrzne i międzynarodowe przesłanki powstania władzy ludowej w Polsce, "Z Pola Walki" 1969, nr 2.
• Historia, prawo, polityka, red. J. Baszkiewicz, A. Bodnar, S. Gebethner, Warszawa 1990, s. 177-178.
• Kozik Z., Przemiany polityczne w Polsce w świetle VII i VIII Plenum KC PZPR w 1956 r., "Z Pola Walki" 1980, nr 2.
• Kozik Z., PZPR w latach 1954-1957, Warszawa 1982.
• Krauz-Mozer B., Szostak W., Teoria polityki. Podstawy metodologiczne politologii empirycznej, Kraków 1993.
• Krauz-Mozer B., Teoria polityki. Założenia metodologiczne, Warszawa 2007.
• O nauce i filozofii nauki. Księga poświęcona pamięci Jerzego Giedymina, red. K. Zamiary, Poznań 1995.
• Orzechowski M., Wizja społeczeństwa socjalistycznego w teorii i praktyce polskiego ruchu robotniczego, "Z Pola Walki" 1984, nr 1-2.
• Orzechowski M.,Wspólnota socjalistyczna w myśli politycznej PZPR (1949-1979), "Z Pola Walki" 1979, nr 2.
• Paruch W., Między wyobrażeniami a działaniami. Wybrane aspekty przedmiotowe badań politologicznych nad myślą polityczną, "Polityka i Społeczeństwo" 2004, nr 1.
• Polska myśl polityczna XIX i XX w., t. 4: Na warsztatach historyków polskiej myśli politycznej, red. H. Zieliński, Wrocław 1980.
• Przybylski M., Politologia. Zarys problematyki, Warszawa 2004.
• Rozwój i działalność 1948-1975. Materiały sesji naukowej poświęconej 30 rocznicy zjednoczenia ruchu robotniczego w Polsce, Warszawa 1977.
• Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1984.
• W kręgu historii, historiografii i polityki, red. A. Barszczewska-Krupa i in., Łódź 1997.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2015.hss.29