EU factor jako determinanta napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski, Czech i Węgier

• Autorzy: Czesława Pilarska , Grzegorz Wałęga

Warianty tytułu

The EU Factor as a Determinant of Inflows of Foreign Direct Investment to Poland, Czech Republic and Hungary

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Z transformacją gospodarczą krajów Europy Środkowo-Wschodniej nierozerwalnie wiąże się napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). Wśród krajów regionu, które po 1989 r. otworzyły swoje gospodarki, największy strumień bezpośrednich inwestycji zagranicznych przyciągnęły Polska, Czechy i Węgry. Na wielkość otrzymanych inwestycji zagranicznych wpływają nie tylko czynniki kosztowe oraz warunki rynkowe, ale także ogólny klimat inwestycyjny i stabilność polityczna kraju przyjmującego inwestycje. Celem niniejszego artykułu jest określenie wpływu wybranych determinant na napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski, Czech i Węgier w latach 1996-2012. W modelu oprócz tradycyjnych czynników, takich jak wielkość rynku, koszty pracy oraz otwartość gospodarki, uwzględniono również zmienną EU factor. Przeprowadzone badania pozwoliły ustalić, w jakim zakresie stopień integracji z Unią Europejską oddziaływał na wolumen BIZ w analizowanych krajach. Wielkość strumieni napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do rozpatrywanych gospodarek w badanym okresie zależała od czynników rynkowych (wielkości gospodarki i dynamiki PKB) oraz od jakości zasobów pracy. Integracja regionalna okazała się również istotną determinantą lokowania inwestycji zagranicznych - wraz ze zwiększeniem poziomu integracji zwiększał się napływ inwestycji zagranicznych. (abstrakt oryginalny)

EN

The article examines issues related to the inflow of foreign direct investment (FDI) to three countries that acceded to the European Union in the last decade, Poland, Czech and Hungary. These countries were chosen because they are considered transformational leaders of change, and also because, since the opening of their economies to the inflow of foreign capital, they have attracted the largest amount of direct investment among all the members from the region of Central and Eastern Europe. In this article we examine the extent to which the flow of FDI to Poland, Czech and Hungary was a result of the impact of traditional factors such as market size, labour costs or the openness of the economy, and in so far as it was based on a factor known as the "EU factor". Empirical studies, based on data for the period 1996-2012, indicate that the signing of an association agreement with the EU has brought considerable transformational benefits to the countries in terms of FDI inflows. The impact of full membership in the European Union on the ability of countries to attract inward FDI stock is also assessed.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Inwestycje bezpośrednie; Inwestycje zagraniczne; Korporacje międzynarodowe; Integracja gospodarcza państw z UE; Przekształcenia systemowe w gospodarce

EN

Direct investments; Foreign investment; International corporation; Economic integration with the EU countries; Systemic transformations in the economy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 9 (945)
• Strony: 77--97

Twórcy

autor

Czesława Pilarska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Grzegorz Wałęga

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Agarwal J.P. [1980], Determinants of Foreign Direct Investment - A Survey, "Weltwirtschaftliches Archiv", vol. 116, nr 4, http://dx.doi.org/10.1007/bf02696547.
• Alam A., Shah S. [2013], Determinants of Foreign Direct Investment in OECD Member Countries, "Journal of Economic Studies", vol. 40, nr 4, http://dx.doi.org/10.1108/JES-10-2011-0132.
• Barrios S., Dimelis S., Louri H., Strobl E. [2004], Efficiency Spillovers from Foreign Direct Investment in the EU Periphery: A Comparative Study of Greece, Ireland, and Spain, "Review of World Economics", vol. 140, nr 4, http://dx.doi.org/10.1007/bf02659620.
• Bevan A., Estrin S., Meyer K. [2004], Foreign Investment Location and Institutional Development in Transition Economies, "International Business Review", vol. 13, nr 1, http://dx.doi.org/10.1016/j.ibusrev.2003.05.005.
• Bucevska V. [2009], Key Determinants of Foreign Direct Investment: Empirical from Evidence the EU Candidate Countries. In Regional Cooperation and Integration Challenges and Opportunities, Proceedings from the Third International Conference, Skopje, October 15th-17th.
• Casson M. [1990], The Theory of Foreign Direct Investment [w:] International Investment, ed. P. Buckley, Edward Elgar Pbl. Ltd, Aldershot.
• Clausing K.A., Dorobantu C.L. [2005], Re-entering Europe: Does European Union Candidacy Boost Foreign Direct Investment?, "Economics of Transition", vol. 13, nr 1, http://dx.doi.org/10.1111/j.1468-0351.2005.00208.x.
• Dunning J.H. [1981], International Production and Multinational, George Allen & Unwin, London.
• Dunning J.H. [1995], Reappraising the Eclectic Paradigm in an Age of Alliance Capitalism, "Journal of International Business Studies", vol. 26, nr 3, http://dx.doi.org/10.1057/palgrave.jibs.8490183.
• Dunning J.H. [2003], The Role of Foreign Direct Investment in Upgrading China's Competitiveness, "Journal of International Business and Economy", vol. 4, nr 1.
• Dunning J.H. [2004], Institutional Reform, FDI and European Transition Economies, Henley Business School University of Reading Whiteknights, United Kingdom, nr 014.
• Dunning J.H. [2006], Towards a New Paradigm of Development: Implications for the Determinants International Business, "Transnational Corporations", vol. 15, nr 1.
• Ekonometria współczesna [2007], red. M. Osińska, Dom Organizatora, Toruń.
• Galego A., Vieira C., Vieira I. [2004], The CEECs as FDI Attractors: Are They a Menace to the EU Periphery?, "Emerging Markets Finance and Trade", vol. 40, nr 5.
• Geldner M. [1986], Przyczynek do teorii zagranicznych inwestycji bezpośrednich, SGPiS, Warszawa.
• Kalotay K. [2006], New Members in the European Union and Foreign Direct Investment, "Thunderbird International Business Review", vol. 48, nr 4, http://dx.doi.org/10.1002/tie.20106.
• Kamiński B. [2001], How Accession to the European Union Has Affected External Trade and Foreign Direct Investment in Central European Economies, "Policy Research Working Paper", nr 2578.
• Maddala G.S. [2006], Ekonometria, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Narula R., Bellak C. [2009], EU Enlargement and Consequences for FDI Assisted Industrial Development. An Essay in Memory of Sanjaya Lall, "Transnational Corporations", vol. 18, nr 2.
• North D. [1990], Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge.
• Pilarska C. [2005], Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w teorii ekonomii, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków.
• Przybylska K. [2001], Determinanty zagranicznych inwestycji bezpośrednich w teorii ekonomicznej. Empiryczna weryfikacja czynników lokalizacji zagranicznych inwestycji bezpośrednich w Czechach, Polsce i na Węgrzech, Seria Specjalna: Monografie, nr 144, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków.
• Rymarczyk J. [2004], Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• Walch N., Wörz J. [2012], The Impact of Country Risk Ratings and of the Status of EU Integration on FDI Inflows in CESEE Countries, OENB, Focus on European Economic Integration Q3/12.
• Wawrzyniak D. [2010], Determinanty lokalizacji bezpośrednich inwestycji zagranicznych, "Gospodarka Narodowa", nr 4.
• Witkowska J. [1996], Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowowschodniej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Identyfikatory

DOI

10.15678/ZNUEK.2015.0945.0905