Wykorzystanie informacji preferencyjnej zadanej na zbiorze rozwiązań bliskich rozwiązaniu idealnemu w wybranych metodach wielokryterialnych

• Autorzy: Ewa Roszkowska

Warianty tytułu

The Application of Preference Information on the Set of Alternatives Near Ideal Solutions in Selected Multi-criteria Methods

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu dokonano analizy możliwości wykorzystania informacji preferencyjnej zadanej na zbiorze wariantów referencyjnych składającym się z rozwiązań bliskich rozwiązaniu idealnemu w wybranych metodach wielokryterialnych. Porównano metody ZAPROS, MARS oraz UTA w kontekście ich użyteczności do rozwiązywania słabo ustrukturyzowanych problemów decyzyjnych. Rozważania teoretyczne zilustrowano przykładem obliczeniowym, pokazującym praktyczne możliwości wykorzystania tych metod do oceny pakietów negocjacyjnych.(abstrakt oryginalny)

EN

The main aim of the paper is the analysis of application of the reference set consisting of the alternatives near the ideal solution in selected multi-criteria techniques. The comparative overview of ZAPROS, MARS and UTA techniques in the perspective of their usefulness in ill structure decision making problems was made. The theoretical discussion was illustrated by a numerical example that shows practical applications of these methods for the evaluation of negotiations offers.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonometria; Analiza wielokryterialna

EN

Econometrics; Multicriteria analysis

• Czasopismo: Ekonometria / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 4 (50)
• Strony: 142--158

Twórcy

autor

Ewa Roszkowska

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Bana eCosta C., Vansnick J-C., 1999, The MACBETH approach: Basic ideas, software, and an application, [w:] N. Meskens, M. Roubens (red.), Advances in Decision Analysis, Springer, s. 131-157.
• Brzostowski J., Roszkowska E, Wachowicz T., 2012, Using an analytic hierarchy process to develop a scoring system for a set of continuous feasible alternatives in negotiation, Operations Research and Decisions, no. 4, s. 21-40.
• Brzostowski J., Roszkowska E., Wachowicz T., 2012, Using multiple criteria decision making methods in negotiation support, Optimum. Studia Ekonomiczne, nr 5(59), s. 3-29.
• Figueira J., Greco S., Ehrgott M. (red.), 2005, Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys, Springer, New York, s. 609-637.
• Figueira J., Greco S., Słowiński R., 2009, Building a set of additive value functions representing a reference preorder and intensities of preference: GRIP method, European Journal of Operational Research, 82, 195, s. 460-486.
• Górecka D., Roszkowska E., Wachowicz D., 2014, MARS - a hybrid of ZAPROS and MACBETH for verbal evaluation of the negotiation template, Group Decision and Negotiation 2014, GDN 2014, Proceedings of the Joint International Conference of the INFORMS GDN Section and the EURO Working Group on DSS, (red.) Zaraté P., Camilleri G., Kamissoko D., Amblard F., Toulouse University, s. 24-31.
• Greco S., Mousseau V., Słowiński, R., 2008, Ordinal regression revisited: Multiple criteria ranking using a set of additive value functions, European Journal of Operational Research, 191, s. 416-436.
• Guitouni A., Martel J.M., 1998, Tentative guidelines to help choosing an appropriate MCDA, method, European Journal of Operational Research, 109, s. 501-521.
• Jacquet-Lagrèze E., Siskos Y., 1982, Assessing a set of additive utility functions for multicriteria decision making: The UTA method, European Journal of Operational Research, 10 (2), 151-164.
• Jacquet-Lagrèze E., Siskos Y., 2001, Preference disaggregation: 20 years of MCDA experience, European Journal of Operational Research, 130 (2), s. 233-245.
• Larichev O.I., 2001, Ranking multicriteria alternatives: The method ZAPROS III, European Journal of Operational Research, 131(3), s. 550-558.
• Larichev O.I., Moshkovich H.M., 1995, HM: ZAPROS-LM - A method and system for ordering multiattribute alternatives, European Journal of Operational Research 82(3), s. 503-521.
• Larichev O.I., Moshkovich H.M., 1997, Verbal Decision Analysis For Unstructured Problems, Kluwer Academic Publishers, Boston.
• Kersten G.E., Noronha S.J., 1999, WWW-based negotiation support: Design, implementation and use, Decision Support Systems, 25(2), s. 135-154.
• Konopka P., Roszkowska E., 2015 Zastosowanie metody UTA do wspomagania podejmowania decyzji o finansowaniu startupów działalności gospodarczej, Optimum. Studia Ekonomiczne, nr 3(75), s. 138-153
• Moshkovich H.M., Mechitov A.I., Olson D.L., 2005, Verbal Decision Analysis, [w:] Figueira J., Greco S., Ehrgott M. (red.), Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys, Springer, New York, s. 609-637.
• Mustajoki J., Hamalainen R.P., 2000, Web-HIPRE: Global decision support by value tree and AHP analysis, INFOR J 38(3), s. 208-220.
• Roszkowska E., Brzostowski J., Wachowicz T., 2014, Supporting Ill-Structured Negotiation Problems, [w:] Human-Centric Decision-Making Models for Social Sciences, Guo Peijun, Pedrycz W. (red.), Springer, London, s. 339-367.
• Roszkowska E., Wachowicz T., 2014, SAW-Based Rankings vs. Intrinsic Evaluations of the Negotiation Offers - An Experimental Study, [w:] Group Decision and Negotiation. A Process-Oriented View: Joint INFORMS-GDN and EWG-DSS International Conference, GDN 2014, Proceedings, (red.) Zaraté P., Kersten G.E., Hernández J.E., Springer International Publishing, s. 176-183.
• Roszkowska E., Wachowicz T., 2015a, Application of Fuzzy TOPSIS to scoring the negotiation offers in ill-structured negotiation problems, European Journal of Operational Research, 242(5), s. 920-932.
• Roszkowska E., Wachowicz T., 2015b, Holistic evaluation of the negotiation template - comparing MARS and GRIP approaches, [w:] Kamiński B., Kersten G.E., Szufel P., Jakubczyk M., Wachowicz T. (red.), The 15th International Conference on Group Decision and Negotiation Leters, Warsaw School of Economics Press, s. 139-148.
• Roszkowska E., Wachowicz T., 2015c, Inaccuracy in Defining Preferences by the Electronic Negotia- tion System Users, Lecture Notes in Business Information Processing, Outlooks and Insights on Group Decision and Negotiation 218, s. 131-143.
• Roy B., 1990, Wielokryterialne wspomaganie decyzji, WNT, Warszawa.
• Salo A., Hämäläinen R.P., 2012, Multicriteria Decision Analysis in Group Decision Processes, [w:] Handbook of Group Decision and Negotiation, (red.) Kilgour D.M., Eden C., Springer, Dordrecht, s. 269-284.
• Siskos Y., Grigoroudis E., Matsatsinis, 2005, NF: UTA methods, [w:] Figueira J., Greco S., Ehrgott M. (red.), Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys, Springer, New York, s. 297-334.
• Thiessen E.M., Soberg A., 2003, Smartsettle described with the Montreal taxonomy, Group Decision and Negotiation, 12, s. 165-170.
• Trzaskalik T. (red.), 2014, Wielokryterialne wspomagania decyzji. Metody i zastosowania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Vetschera R., 2007, Preference structures and negotiator behavior in electronic negotiations, Decis Support Sys, 44(1), s. 135-146.
• Wachowicz T., 2006, E-negocjacje. Modelowanie, analiza i wspomaganie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach
• Wachowicz T., 2008, NegoCalc: Spreadsheet Based Negotiation Support Tool with Even-Swap Analysis, [w:] Climaco J., Kersten G., Costa J.P. (red.), Group Decision and Negotiation 2008: Procee- dings - Full Papers, INESC Coimbra.
• Wachowicz T., 2013, Metody wielokryterialne we wspomaganiu prenegocjacyjnego przygotowania negocjatorów, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
• http://idss.cs.put.poznan.pl/ site/ visualuta.htm (5.05.2015).
• http://www.m-macbeth.com/en/downloads.html.

Identyfikatory

DOI

10.15611/ekt.2015.4.09