Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań środowiska przyrodniczego - wybrane studia przypadków

• Autorzy: Alina Maciejewska , Agnieszka Turek

Warianty tytułu

Revitalisation of Post-Industrial Areas with Particular Emphasis on Natural Environmental Conditions - Selected Case Studies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Od wielu lat obserwowane jest negatywne zjawisko suburbanizacji, odbywające się zwykle kosztem terenów cennych przyrodniczo, w tym rolniczych. Jedną z metod przeciwdziałania temu procesowi jest skierowanie rozwoju miasta do jego wnętrza, poprawiając parametry społeczne i gospodarcze oraz wykorzystując tereny potencjalnie atrakcyjne lokalizacyjnie i wymagające ponownego zagospodarowania. Należą do nich przede wszystkim tereny poprzemysłowe, charakteryzujące się znacznym stopniem degradacji. Artykuł dotyczy problematyki odnowy zurbanizowanych obszarów poprzemysłowych pod kątem środowiska przyrodniczego. W Polsce podmioty gospodarcze prowadzące rewitalizację i rekultywację terenów nie zawsze prowadziły te procesy konsekwentnie. Są to działania złożone i skomplikowane, wymagające znacznych nakładów oraz podejścia interdyscyplinarnego. Podstawową procedurą przygotowania i realizacji procesu rewitalizacji terenów poprzemysłowych powinna być kompletna analiza stanu środowiska przyrodniczego (audyt środowiskowy). Szczegółowa analiza i inwentaryzacja stanu istniejącego, pierwotnego użytkowania oraz zbadanie rozkładu zanieczyszczeń i zalegających substancji stanowi punkt wyjścia do wprowadzenia nowych założeń urbanistyczno-planistycznych oraz doprowadzenia do stanu wielofunkcyjnego użytkowania obszarów priorytetowych dla rozwoju miast. Takie podejście do terenów poprzemysłowych wymusza w planowaniu przestrzennym określenie nie tylko przydatności terenu pod zabudowę, ale też jego stanu czystości i konieczności przystosowania do wprowadzania różnorodnych funkcji. Celem artykułu jest charakterystyka wybranych metod rewitalizacji i rekultywacji obszarów poprzemysłowych. Wykonano diagnozę stanu istniejącego oraz analizę struktury miejskich terenów poprzemysłowych dotyczącą uwarunkowań przyrodniczych badanych obszarów (Polska, Niemcy, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone).(abstrakt oryginalny)

EN

The negative phenomenon of urban sprawl in metropolitan areas occurring at the cost of environmentally-valuable areas including agricultural areas, has been observed for many years. One method of counteracting this phenomenon is directing a city's development inwards, simultaneously improving its social and economic parameters. This involves the use of areas potentially attractive in terms of location and redevelopment potential. The paper discusses the regeneration of urban post-industrial areas characterised by a considerable degree of decline. In Poland, the processes of reclamation and revitalisation of blighted areas have not always occurred concurrently. The associated procedures are complex and complicated and require substantial investment and an interdisciplinary approach. A complete analysis of the local natural environment (environmental audit) should be the basic procedure involved in the preparation and implementation of the brownfield regeneration process. A detailed analysis and description of the existing situation and primary land use, as well as examination of the distribution of contaminants and surging substances, are the starting points for the introduction of new urban planning objectives, and achieving the status of multi-use urban areas. This approach to post-industrial areas forces urban planners to determine not only the given area's suitability for development, but also its cleanliness and the need of its adaptation to the introduction of a variety of functions. The purpose of this paper is to describe selected methods of revitalisation and reclamation of post-industrial areas. It presents a diagnosis of the existing situation as well as an analysis of the structure of urban post-industrial areas with particular emphasis on environmental conditions in selected study areas (Poland, Germany, Great Britain, USA).(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rewitalizacja; Rewitalizacja miasta; Rozwój miasta; Środowisko przyrodnicze; Urbanizacja; Eksurbanizacja; Potencjał rozwojowy; Tereny poprzemysłowe

EN

Revitalization; City revitalization; City development; Natural environment; Urbanisation; Urban sprawl; Development potential; Post-industrial areas

• Czasopismo: Problemy Rozwoju Miast
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2
• Strony: 81--94

Twórcy

autor

Alina Maciejewska

autor

Agnieszka Turek

Bibliografia

• Bing D., 2012, Comprehensive Annual Financial Report, City of Detroit, Michigan.
• Chmielewska M., 2012, Kompleksowa i wielokierunkowa rewitalizacja zdegradowanej przestrzeni miejskiej w dzielnicy Hörde miasta Dortmund (Zagłębie Ruhry, Niemcy), [w:] Kształtowanie środowiska geograficznego i ochrona przyrody na obszarach uprzemysłowionych i zurbanizowanych, z. 44, Uniwersytet Śląski, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska & Wydział Nauk o Ziemi, Katowice-Sosnowiec, s. 5-15.
• Gasidło K., 1998, Problemy przekształceń terenów poprzemysłowych, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• Hunger B., Weidemüller D., Westermann S., 2005, Przekształcanie krajobrazów: zalecenia na przykładzie trzech europejskich krajobrazów poprzemysłowych. Włosko- -polsko-niemiecki projekt REKULA - "Przekształcenia krajobrazów kulturowych", Grossräschen: Internationale Bauausstellung (IBA) Fürst-Pückler-Land.
• Kimic K., 2012, Priorytety przyrodnicze i społeczne w rewitalizacji terenów poprzemysłowych kompleksu Emscher Landschaftspark w Niemczech, Architektura Krajobrazu 1/2012, s.79-85.
• Mersey Valley Annual Report 1992/1993, 1993, Published by the Mersey Valley Warden Service on behalf of the Mersey Valley Joint Committee: City of Manchester, Trafford Metropolitan Borough, Stockport Metropolitan Borough, National Rivers Authority.
• Niećko E., Boguszewski R., 2005, Programy przyrodniczej rewitalizacji miast w strategiach rozwoju regionalnego, Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych Tom I/2005 - O.L. PAN, Lublin, s.68-75.
• Neumann U., Trettin L., Zakrzewski G., 2012, Tourismusim Ruhrgebiet -Chancen für kleine Unternehmen? RWI Materialien, Rheinisch-Westfälisches Institut für Wirtschaftsforschung, Essen, Heft 70.
• Pałasz J., 2012, Uwarunkowania organizacyjno-prawne procesów rekultywacji i rewitalizacji terenów poprzemysłowych w Polsce, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: Organizacja i Zarządzanie, z. 62, s. 5-23.
• Pancewicz A., 2007, Planowanie przestrzenne w procesie transformacji zdegradowanego krajobrazu przyrodniczego, Czasopismo Techniczne, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, z. 7-A/2007, s.263-268.
• Pancewicz A., 2010, Środowisko przyrodnicze w odnowie krajobrazu poprzemysłowego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• Pancewicz A., 2012, Przyrodnicza rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Architektura - Czasopismo Techniczne. Zeszyt 12, rok 109, 3-A/2012, s. 313-317.
• Przewoźniak M., 2005, Teoretyczne aspekty przyrodniczej rewitalizacji miast: ku metodologii zintegrowanej rewitalizacji urbanistyczno-przyrodniczej. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych Tom I/2005- O.L. PAN, Lublin, s. 25-34.
• The Bloody Run Creek Greenway Redevelopment Project: A Transformative Destination for the 21st Century, 2011, Detroit Collaborative Design Center.
• Trafford Unitary Development Plan - written statement,1993, Trafford Metropolitan Borough.
• Fularz A., 2013, Bankructwo Detroit: Czy polskie miasta idą drogą ku upadkowi? Źródło: http://koszalin7.pl, data dostępu: 20.07.2013.
• Mersey Valley Countryside Warden Service:http://www.merseyvalley.org.uk; data dostępu:15.02.2014.
• PHOENIX Dortmund. Der Zukunft einen Standort geben: http://www.phoenixdortmund.de; data dostępu: 05.05.2014.
• Bureau of Labor Statistics: http://www.bls.gov; data dostępu: 18.04.2014