Zdrowie i choroba w sieci - o przywilejach i konsekwencjach popularyzacji wiedzy medycznej w Internecie

• Autorzy: Magdalena Wieczorkowska,

Warianty tytułu

Health, Illness and the Web - on Manifestations and Consequences of the Medicalization of Cyberspace

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska rozpatrywanego w ramach takich dziedzin, jak: socjologia medycyny, komunikacja masowa, medioznawstwo, health communication, a nawet informatyka i programowanie, którym jest pojawianie się coraz większej ilości treści o tematyce medyczno- -zdrowotnej w sieci i jego konsekwencje. Zagadnienie to jest o tyle złożone, że sam Internet jest zarazem przedmiotem podlegającym oddziaływaniu pośredników medykalizacji (którzy zamieszczają w nim swoje produkty i usługi) i podmiotem medykalizującym życie człowieka w różnych jego wymiarach. Ustalenie, co jest przejawem umedycznienia sieci, a co jego konsekwencją, może nastręczać trudności, jednak znaczenie informacji medycznych dla użytkowników Internetu jest bezsprzeczne - wyniki badania "European eHealth Consumer Trends Survey" przeprowadzonego na zlecenie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w siedmiu krajach członkowskich Unii Europejskiej, opublikowane w 2007 r., pokazują, że 71% użytkowników Internetu wykorzystuje go do poszukiwania informacji o zdrowiu.(fragment tekstu)

EN

The article describes the process of the medicalization of cyberspace. The first part of the article depicts the process of medicalization itself and within its frames cybermedicalization is presented. The second part characterizes the medicalization of cyberspace through its aspects and main dimensions: medical portals, virtual health communities, health promotion in cyberspace, illegal medicines and organs trafficking, and the advertising of drugs and medical products in the net and cyberchondria. The last part shows the main consequences of this phenomena.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zdrowie; e-zdrowie; Wiedza; Internet; Informacja w internecie

EN

Health; e-health; Knowledge; Internet; Information on the Internet

• Czasopismo: Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych
• Rocznik: 2015
• Tom: 40 Funkcjonalne i dysfunkcjonalne aspekty społeczeństwa sieciowego
• Strony: 137--155

Twórcy

autor

Magdalena Wieczorkowska,

• Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Bibliografia

• Abraham J., Evolving sociological analyses of "pharmaceuticalisation": A response to Williams, Martin and Gabe, "Sociology of Health and Illness" 33 (5)/ 2011.
• Andreassen H.K., Bujnowska-Fedak M.M., Chronaki C.E., Dumitru R.C., Pudule I., Santana S., Voss H., Wynn R., European citizens' use of E-health services: A study of seven countries, "BMC Public Health" 7 (53)/2007, http://www.biomedcentral.com/1471- 2458/7/53 [15.06.2015].
• Bird Ch.E., Conrad P., Fremont A.M. (red.), Handbook of Medical Sociology, Upper Saddle River 2000.
• Conrad P., Medicalization and Social Control, "Annual Review of Sociology" 18/1992.
• Conrad P., The Medicalization of Society. On the Transformation of Human Conditions into Treatable Disorders, Baltimore 2007.
• Conrad P., The Shifting Engines of Medicalization, "Journal of Health and Social Behavior" 46/2005.
• Davis J.E., How Medicalization Lost Its Way, "Society" 43 (6)/2006.
• Dobrogowska-Schlebusch E., Ocena jakości informacji medycznej dostępnej w Internecie jako zadanie dla bibliotek, "Biuletyn EBIB" 3/2007, http://www.ebib.info/2007/84/a. php?dobrogowska_schlebusch [2.04.2014].
• Doroszewska A., Wpływ Internetu na zachowania w zdrowiu i chorobie, w: K. Popielski, M. Skrzypek, E. Albińska (red.), Zdrowie i choroba w kontekście psychospołecznym, Lublin 2010.
• Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976, Warszawa 1993.
• Garapich A., Internet a decyzje zakupowe - rola Internetu w procesie zakupu leków i preparatów zdrowotnych, Polskie Badania Internetu, Warszawa 2012, http://www.pbi.org. pl/ [15.06.2015].
• Glapik E., Nielegalne leki z internetowej apteki, "Gazeta Prawna" 20.11.2013, http://serwisy. gazetaprawna.pl/zdrowie/artykuly/747142,nielegalne-leki-z-internetowej-apteki. html [7.06.2014].
• Grabowski M., Medyczny Internet, w: R. Rudowski (red.), Informatyka medyczna, Warszawa 2003.
• Guttman G., Ciemna strona rynku leków "bez recepty", Magazyn Partnerów Polskiej Grupy Farmaceutycznej, http://bez-recepty.pgf.com.pl/index.php?co=artyk&id_artyk=1699 [7.06.2014].
• Handel organami ludzkimi w Internecie, http://www.cyberprzestepczosc.info/handel_ludzkimi_organami_w_internecie.html [7.06.2014].
• Internetowe serwisy o zdrowiu: zawartość, popularność, profil użytkowników, poszukiwane informacje, Polskie Badania Internetu, marzec 2011, http://pbi.org.pl/raporty/zdrowieserwisy. pdf [18.04.2014].
• Lemke T., Biopolityka, Warszawa 2010.
• Miah A., Rich E., Medicalization of Cyberspace, New York 2009.
• Nettleton S., Women and the New Paradigm of Health and Medicine, "Critical Social Policy" 16 (3)/1996.
• Nowacki R., Reklama. Podręcznik, Warszawa 2006.
• Poitras G., Meredith L., Ethical Transparency and Economic Medicalization, "Journal of Business Ethics" 86/2009.
• Puchalski K., Kryteria zdrowia w świadomości potocznej, "Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna" 1 (1-2)/1994.
• Reklama leków, paraleków i preparatów witaminowych, Federacja Konsumentów, http:// www.federacja-konsumentow.org.pl/ [9.12.2005].
• Tobiasz-Adamczyk B., Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby, Kraków 2000.
• Wawrzak-Chodaczek M. (red.), Komunikacja społeczna w świecie wirtualnym, Toruń 2008.
• White R.W., Horvitz E., Cyberchondria: Studies of the Escalation of Medical Concerns in Web Search, 2008, http://research.microsoft.com/pubs/76529/TR-2008-178.pdf [2.02.2010].
• Wieczorkowska M., Medykalizacja społeczeństwa w socjologii amerykańskiej, "Przegląd Socjologiczny" 61 (2)/2012.
• Williams S.J., Martin P., Gabe J., The pharmaceuticalisation of society? A framework for analysis, "Journal of Health and Illness" 33 (5)/2011.
• http://chorujena.pl/.
• http://medtube.pl/.
• http://nasze-choroby.pl/.
• http://www.federacja-konsumentow.org.pl/.
• http://www.hon.ch/.
• http://www.ilekarze.pl/.
• http://www.medserwis.pl/.
• http://www.pfm.pl/.
• www.fashionablediseases.info.
• www.hazardzisci.org.
• www.oncochat.org www.onet.pl/styl/zdrowie/.
• www.pastylka.pl.
• www.weightwatchers.com.

Identyfikatory

DOI

10.14746/cis.2015.40.9