Kierowanie wykonaniem samobójstwa i polecenie jego wykonania w polskim prawie karnym

• Autorzy: Konrad Burdziak

Warianty tytułu

Directing the Act of Suicide and Ordering Its Execution in Polish Criminal Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zgodnie z art. 151 k.k. podlega karze, kto namową lub przez udzielenie pomocy doprowadza człowieka do targnięcia się na własne życie. Niezwykle syntetyczne ujęcie rzeczonego przepisu skutkuje występowaniem na jego gruncie wielu problemów interpretacyjnych. Jednym z nich jest zagadnienie właściwej kwalifikacji prawnej kierowania wykonaniem samobójstwa oraz polecenia jego wykonania. Wskazać można w tym zakresie dwie możliwe propozycje interpretacyjne. W myśl pierwszej z nich kierowanie wykonaniem samobójstwa należałoby zakwalifikować jako doprowadzenie człowieka do targnięcia się na własne życie w drodze udzielenia mu pomocy, polecenie wykonania samobójstwa zaś -jako doprowadzenie człowieka do targnięcia się na własne życie w drodze namowy. Druga z propozycji przewiduje z kolei, że kierowanie wykonaniem samobójstwa oraz polecenie jego wykonania należałoby zakwalifikować tak, jak to czyni zdecydowana większość doktryny, a więc jako wykonanie zabójstwa człowieka. Każda z ww. koncepcji może budzić wątpliwości. Utworzenie koncepcji nowej natomiast najprawdopodobniej raziłoby sztucznością. W przekonaniu autora niniejszej publikacji ostatecznie należy się opowiedzieć za rozwiązaniem, że kierowanie wykonaniem samobójstwa oraz polecenie jego wykonania są zachowaniami, którymi przekracza się normę sankcjonowaną zawartą w art. 151 k.k. Pogląd ten wynika z przeświadczenia, że jeżeli stoi się przed koniecznością wyboru jednego spośród złych rozwiązań, należy wybrać to z nich, które jawi się jako mniejsze zło. (abstrakt oryginalny)

EN

Under Article 151 of the Penal Code (PC), whoever using persuasion or offering assistance causes a person to take their own life, shall be punished. This extremely general depiction of said regulation leads many interpretative problems. One is proper legal classification of directing the act of suicide and ordering its execution. There are two interpretations that can be proposed. One qualifies the directing of the act of suicide as causing a person to take their own life by helping them, and by ordering them to commit suicide as causing a person to take their own life by persuasion. The other  interpretation suggests that directing the act of suicide and ordering it should be classified, just like most of doctrine does, as an act of homicide. Either of the two concepts may be challenged, while creating a new concept might be perceived as factitious. The author believes that, ultimately, it should be interpreted that directing an act of suicide and ordering its execution are acts that exceed the sanctioning standards of Article 151 PC. This belief results from a conviction that if one must choose one of bad solutions, he should opt for the 'lesser evil.' (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo karne; Regulacje prawne; Kodeks karny; Samobójstwa

EN

Criminal Law; Legal regulations; Criminal Code; Suicides

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 4
• Strony: 175--187

Twórcy

autor

Konrad Burdziak

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Daszkiewicz K., Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, C.H. Beck, Warszawa 2004.
• Giezek J. (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, WKP, 2012, LEX/el.
• Hołyst B., Interdyscyplinarna problematyka badań etiologii zachowań suicydalnych, Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej, tom 4, nr 3, Via Medica 2004.
• Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1932.
• Malczewski J., Problem z prawną kwalifikacją lekarskiej pomocy do samobójstwa, Prokuratura i Prawo, 2008, nr 11.
• Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Lex 2010, Lex/el.
• Michalska-Warias A., Nowikowski J., Piórkowska-Flieger J., Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Bojarskiemu, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011.
• Mozgawa M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, LEX/el.
• Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, LexisNexis, Warszawa 2012.
• Pohl Ł., Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym. Zagadnienia ogólne, Poznań 2007.
• Sarkowicz R., Wyrażanie przyczynowości w tekście prawnym, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Nauk Politycznych, z. 37, Kraków 1989.
• Sobol E. (red.), Nowy słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 2002.
• Szeroczyńska M., Eutanazja i wspomagane samobójstwo na świecie, Universitas, Kraków 2004.
• Śliwiński S., Udział w czynie osoby atakującej swoje własne dobro, Demokratyczny Przegląd Prawniczy, 1948, nr 9.
• Warylewski J. (red.), System prawa karnego, t. 10: Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, C.H. Beck, Warszawa 2012.
• Wąsek A., Prawnokarna problematyka samobójstwa, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1982.
• Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, LexisNexis, Warszawa 2012.
• Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, t. 1: Komentarz do art. 1-116 k.k., wyd. II, Zakamycze 2004, Lex/el.
• Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 2: Komentarz do art. 117-277 k.k., Lex/el.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2014.76.4.12