Systematyka kosztów środowiskowych w przedsiębiorstwie branży energetycznej do celów decyzyjnych

• Autorzy: Aleksandra Ferens

Warianty tytułu

Systematics of Environmental Costs in an Energy Sector Enterprise for Decision-Making Purposes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie propozycji systematyki kosztów środowiskowych w przedsiębiorstwie branży energetycznej. Koszty środowiskowe są widoczne w całym łańcuchu tworzenia wartości występującym w przedsiębiorstwach energetycznych; z tego względu konieczne jest zidentyfikowanie wszystkich tych kosztów i dzięki odpowiednio dobranej klasyfikacji zaprezentowanie interesariuszom uzyskanych wielkości. Podstawą do przedstawionej analizy są interdyscyplinarne, polskie i wybrane zagraniczne studia literaturowe, a także praktyczne doświadczenie autorki zdobyte podczas prowadzonych badań w jednej z grup energetycznych. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this article is to present a systematics of environmental costs in an enterprise operating in the energy sector. Environmental costs are visible throughout the entire value chain occurring in energy companies, so there is a need to "capture" all of these costs, and with a properly chosen classification, to present the obtained figures to the stakeholders. The basis for the presented analysis are interdisciplinary studies of Polish and selected foreign publications as well as the author's practical experience gained during research conducted in one of the energy groups. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Środowisko przyrodnicze; Koszty; Łańcuch wartości; Przedsiębiorstwo energetyczne

EN

Natural environment; Costs; Value chain; Energy distribution companies

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2016
• Tom: 86
• Numer: nr 142
• Strony: 11--34

Twórcy

autor

Aleksandra Ferens

• Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej

Bibliografia

• Błach J. (2013), Raportowanie CSR jako element relacji inwestorskich przedsiębiorstwa, [w:] G. Borys, A. Janusz (red.), Rola instytucji i rynku finansowego w świetle celów oraz zasad zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Borowiec L. (2013), Rola rachunkowości w raportowaniu Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR), "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów", Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• Burzyńska D., Fila J. (2007), Finansowanie inwestycji ekologicznych w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa.
• Czaja S., Becla A. (2007), Ekologiczne podstawy procesów gospodarowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Czaja S., Jakubczyk Z., Piotrowicz H. (1990), Stan środowiska naturalnego jako bariera przyspieszenia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski, [w:] Współczesne warunki i tendencje rozwoju społecznoekonomicznego, Politechnika Warszawska, Warszawa.
• Dyląg R., Puchalska E. (2014), Raportowanie zagadnień środowiskowych i społecznych, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 75 (131), SKwP, Warszawa.
• Famielec J., Stępień M. (2005), Informacja ekologiczna w ujęciu finansowym, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Ferens A. (2015), Identyfikacja i grupowanie kosztów środowiskowych w systemie informacyjnym zarządzania, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław.
• Ferens A. (2013), Rachunkowość jako system pomiaru dokonań jednostki gospodarczej w środowisku przyrodniczym, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Ferens A. (2008), Tworzenie informacji w rachunkowości w celu realizacji zasad zrównoważonego i trwałego rozwoju, [w:] A. Kostur (red.), Problemy identyfikacji i pomiaru w rachunkowości, "Studia Ekonomiczne", 52, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice, s. 25-46.
• Hansen D.R, Mowen M.M., Guang L. (2007), Cost Management. Accounting & Control, 6th ed., Thomson - South Western, Mason, Ohio.
• Dimitroff-Regatschnig H., Schnitzer H., Jasch Ch. (2002), Manual for Environmental Cost Accounting: Effects on the Resource and Energy Efficiency of Production, Paper provided by European Regional Science Association in its series ERSA, conference paper ersa98p282.
• Hellich E., Paszula M., Klonowska M. (2001), Koszty ochrony środowiska w systemie rachunku kosztów, [w:] B. Micherda (red.), Ewolucja polskiej rachunkowości na tle rozwiązań światowych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Jaruga A., Kabalski P., Szychta A. (2010), Rachunkowość zarządcza, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Jaruga A., Szychta A. (1997), Zarządzanie kosztami w praktyce światowej, ODDK, Gdańsk.
• Kabalski P. (2010), Aspekt ekologiczny, [w:] I. Sobańska (red.), Rachunkowość zarządcza. Podejście operacyjne i strategiczne, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Kobyłko G. (2007), Proekologiczne zarządzanie przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Majchrzak I. (2007), Podsystem rachunku kosztów ochrony środowiska jako element rachunku kosztów przedsiębiorstw energetycznych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", 464, "Prace Instytutu Rachunkowości, 27, Szczecin.
• Małachowski K. (red.) (2010), Gospodarka a środowisko i ekologia, CeDeWu.pl, Warszawa.
• Małecki P., Urbaniec M. (2014), Koszty środowiskowe w Polsce w ujęciu teoretycznym i statystycznym, Optimum Studia Ekonomiczne, Białystok.
• Marcinkowska M. (2009), Inwestycje społecznie odpowiedzialne, [w:] B. Filipiak, B. Mikołajczyk (red.), Rynki finansowe w rozwoju podmiotów gospodarczych, Difin, Warszawa.
• MSSF (2011), Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej 2011, SKwP & IASB, Warszawa.
• Position Paper (1999), Międzynarodowa Grupa Robocza Ekspertów ds. Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i Sprawozdawczości (ISAR), Genewa 1998, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej", 48, SKwP, Warszawa.
• Raffish N., Turney P. (1991), The CAM-I Glossary of Activity-Based Management, CAM-I, Arlington.
• Rokita J. (2005), Tworzenie i utrzymanie przewagi konkurencyjnej, PWE, Warszawa.
• Sobańska I. (red.) (2003), Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Stępień M. (2009), Współczesne wyzwania sprawozdawczości kosztów w jednostce gospodarczej, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 51, SKwP, Warszawa.
• Stępień M. (1980), Koszty ochrony środowiska i ich klasyfikacja, "Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej", 4, SkwP, Warszawa.
• Szadziewska A. (2014), Rachunkowość jako źródło informacji na temat realizacji strategii społecznej odpowiedzialności biznesu, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 75 (131), SKwP, Warszawa, s. 95-123.
• Szadziewska A. (2013a), Rola rachunkowości w pomiarze efektywności działań CSR, "Zarządzanie i Finanse", 11 (4/4), Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Szadziewska A. (2013b), Sprawozdawcze i zarządcze aspekty rachunkowości środowiskowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Szadziewska A. (2006), Koszty środowiskowe i ich ujęcie w systemie rachunku kosztów przedsiębiorstwa, "Prace i Materiały", 4, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• The Industry Data Collection Handbook (2005), EUROSTAT, Brussels.
• Commission Recommendation of 30 May 2001 on the Recognition, Measurement and Disclosure of Environmental Issues in the Annual Accounts and Annual Reports of Companies, 2001/453/EC, Official Journal of the European Communities L 156/33.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, Dz. Urz. UE L 182/19.
• Dyrektywa 2003/4/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 28 stycznia 2003 r. w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylająca dyrektywę Rady 90/313/EWG, Dz. Urz. UE L 41/26.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji, Dz.U. 2008, nr 215, poz. 1366.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody, Dz.U. 2008, nr 206, poz. 1291.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z 2 marca 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Statystycznej dotyczącej działalności i urządzeń związanych z ochrona środowiska, Dz.U. 1999, nr poz. 218.
• Ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach, Dz.U. 2013, poz. 21.
• Ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, Dz.U. 2008, nr 199, poz. 1227.
• Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, Dz.U. 2007, nr 75, poz. 493.
• Ustawa z 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, Dz.U. 2004, nr 281, poz. 2784.
• Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz.U. 2001, nr 62, poz. 627.
• Ustawa z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, Dz.U. 1997, nr 54, poz. 348 z późn. zm.
• Ustawa z 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, Dz.U. 1995, nr 88, poz. 439.
• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości, t.j. Dz.U. 2013, poz. 330 ze zm.
• GUS (2015), Ochrona środowiska 2015. Informacje i opracowania statystyczne, Departament Badań i Ochrony Środowiska, Warszawa, www. stat.gov.pl (dostęp 10.09.2015).

Identyfikatory

DOI

10.5604/16414381.1198975