PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2014 | nr 51 | 97--116
Tytuł artykułu

Dobrowolna bezdzietność a przemiany tożsamości płci współczesnych kobiet i mężczyzn

Treść / Zawartość
Warianty tytułu
Voluntary Childlessness and the Change of Gender Identity of Contemporary Women and Men
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Artykuł podejmuje problematykę przyczyn zjawiska dobrowolnej bezdzietności w Polsce z perspektywy genderowej. Stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o wpływ mikrospołecznych uwarunkowań - sposobów rozumienia i realizowania kobiecości i męskości - na niepodejmowanie roli rodzicielskiej. Część pierwsza tekstu obejmuje analizę społeczno-kulturowego kontekstu w badaniach nad intencjonalną bezdzietnością. Część druga zawiera prezentację wyników badań jakościowych, realizowanych techniką wywiadu grupowego i indywidualnego z osobami bezdzietnymi. Wyniki analiz wskazują, iż współcześnie mamy do czynienia z przemianami kulturowych skryptów tożsamości płci. Jednak to kobiety, częściej niż mężczyźni, dokonują reinterpretacji definicji kobiecości/męskości, kwestionując rolę rodzicielską. (abstrakt oryginalny)
EN
The article dicusses the issue of the causes of voluntary childlessness in Poland from the gender perspective. It is an attempt to explore the micro-social determinants (how men and women understand and fulfill the concepts of masculinity and feminity) of remaining childless. The first part of the article includes an analysis of the socio-cultural context in studies on intentional childlessness. The latter part of the paper presents key findings from focus group interviews and in-depth interviews conducted with childless people (married men and women). The results obtained show a change in the gender identity scripts. However, that women (just more frequently than men) reinterpret the definition of femininity/masculinity questioning the parental role. (original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
97--116
Opis fizyczny
Twórcy
  • Uniwersytet Łódzki
Bibliografia
  • Arcimowicz K. (2003), Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda. Fałsz. Stereotyp, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  • Bartkowski J. (2009), Wartości materialistyczne i postmaterialistyczne w Polsce w ujęciu porównawczym, [w:] M. Zahorska, E. Nassalska (red.), Wartości, polityka, społeczeństwo. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Renacie Siemieńskiej-Żochowskiej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
  • Bartosz B., Bartak K. (2011), Zamierzona bezdzietność wyborem autobiograficznym współczesnych kobiet, [w:] B. Bartosz (red.), Wymiary kobiecości i męskości: Od psychobiologii do kultury, Wydawnictwo Eneteia, Warszawa.
  • Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  • Bauman Z. (2007), Płynne życie, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  • Beck U. (2004), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
  • Beck U., Beck-Gernsheim E. (2002), Individualization. Institutionalized Individualism and Its Social and Political Consequences, SAGE Publications Ltd., London.
  • Becker G. S. (1990), Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, Warszawa.
  • Bem S. L. (2000), Męskość, kobiecość. O różnicach wynikających z płci, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  • Biernacka M. (2009), Człowiek korporacji. Od normatywizmu do afirmacji własnego Ja, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
  • Bourdieu P. (2004), Męska dominacja, Oficyna Naukowa, Warszawa.
  • Budrowska B. (2000), Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety, Wydawnictwo Funna, Wrocław.
  • Budrowska B. (2001), Regulamin i improwizacje, czyli o kulturowym skrypcie bycia matką, "Kultura i Społeczeństwo", nr 2.
  • Budrowska B. (2003), Znikoma reprezentacja kobiet w elitach - próby wyjaśnień, [w:] A. Titkow (red.), Szklany sufit. Bariery i ograniczenia karier kobiet. Monografia zjawiska, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
  • Callan V. (1983), Factors affecting early and late deciders of voluntary childlessness, "The Journal of Social Psychology", No. 119, s. 261-268.
  • Dzwonkowska-Godula K., Garncarek E. (2013), Family and work, family or work - the dilemmas of young educated Poles, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica", nr 43.
  • Eagly A. H. (1987), Sex differences in social behavior: A social-role interpretation, Erlbaum, Hillsdale NJ.
  • Francis F. (2000), Wielki Wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, Wydawnictwo Bertelsman Media, Warszawa.
  • Fukuyama F. (2000), Wielki Wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, przeł. H. Komorowska, K. Dorosz, Wyd. Bertelsman Media Sp. z o.o., Warszawa.
  • Garncarek E. (2013), Niepodejmowanie roli rodzicielskiej jako przejaw procesów indywidualizacji i upodmiotowienia jednostek [w:] K. Slany (red.), Zagadnienia małżeństwa i rodzin w perspektywie feministyczno-genderowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  • Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, PWN, Warszawa.
  • Gillespie R. (1999), Voluntary childlessness in the United Kingdom, "Reproductive Health Matters", No. 7 (13), s. 43-53.
  • Giza-Poleszczuk A. (2002), Związki partnerskie, małżeństwo i dzieci - kulturowe zróżnicowanie postaw, [w:] A. Jasińska-Kania, M. Marody (red.), Polacy wśród Europejczyków, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
  • Houseknecht S. K. (1979), Timing of the decision to remain voluntarily childless: Evidence for continuous socialization, "Psychology of Women Quarterly", No. 4 (1), s. 81-96.
  • Houseknecht S. K. (1982), Voluntary childlessness. Toward a theoretical integration, "Journal of Family Issues", No. 3 (4), December, s. 459-472.
  • Inglehart R., Norris P. (2009), Wzbierająca fala. Równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
  • Jasińska-Kania A. (2012), Zmiany wartości Polaków a procesy transformacji, europeizacji i globalizacji, [w:] A. Jasińska-Kania (red.), Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
  • Kluzowa K., Slany K. (2004), Przemiany realizacji funkcji prokreacyjnej w rodzinie [w:] B. Mierzwiński, E. Dybowska (red.), Oblicze współczesnej rodziny polskiej, Wydawnictwo WAM, Kraków.
  • Kwak A. (2005), Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
  • Kwak A. (2014), Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacja, LAT, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
  • Malinowska E. (2001), Kobiety i feministki, "Kultura i Społeczeństwo", nr 2, s. 21-38.
  • Malinowska E. (2003), Mężczyźni i kobiety w społeczeństwie jutra, "Kultura i Społeczeństwo", nr 4, s. 32-39.
  • Mandal E. (2000), Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
  • Mandal E. (2003), Kobiecość i męskość. Popularne opinie a badania naukowe, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
  • Mynarska M. (2011), Kiedy mieć dziecko? Jakościowe badanie procesu odraczania decyzji o rodzicielstwie, "Psychologia Społeczna", nr 3, s. 226-240.
  • Pankowska D. (2005), Wychowanie a role płciowe, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  • Rich A. (2000), Zrodzone z kobiety. Macierzyństwo jako doświadczenie i instytucja, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
  • Slany K. (2006), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
  • Sikorska M. (2012), Życie rodzinne, [w:] A. Giza-Poleszczuk, M. Sikorska (red.), Współczesne społeczeństwo polskie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Sobotka T. (2004), Postponement of childbearing and low fertility in Europe, Dutch University Press, Amsterdam.
  • Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Wacławik S. (2012), Motywacje do podejmowania decyzji o bezdzietności przez młodych dorosłych, "Horyzonty Psychologii", t. 2, s. 173-190.
  • Raport Eurostat (2011), http://www.rodzicpoludzku.pl/Przeglad-prasy/Eurostat-Polki-rodza-najmniej-dzieci-w-calej-Unii-Europejskiej.html, 30.10.2011.
  • Rozwój demograficzny Polski 2000-2010 (2011), http://www.egospodarka.pl/61651,Rozwoj-demograficzny-Polski-2000-2010,1,39,1.html, 29.20.2011.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171429324

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.