Dług samorządu - bodziec czy bariera absorpcji środków europejskich?

• Autorzy: Daniel Jurewicz

Warianty tytułu

Debt as a Factor of Local Development of Reactivated Local Authorities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zadłużenie, a więc najogólniej rzecz biorąc, zobowiązania podlegające zwrotowi, nierzadko w doniesieniach medialnych traktowane jest jako pojęcie o pejoratywnej konotacji i negatywny aspekt funkcjonowania samorządów, zarówno regionalnych, jak i lokalnych, to jednak ze względu na przeznaczenie, przede wszystkim na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych, w literaturze z zakresu prawa finansowego oraz ekonomii jest przedstawiane w zdecydowanie lepszym świetle. Jego występowanie w gospodarce finansowej jednostek samorządu terytorialnego (JST) nie stanowi przejawu nieprawidłowości występujących w procesie gospodarowania, a jest wręcz wyrazem prorozwojowej polityki władz lokalnych oraz regionalnych. Ograniczone zasoby finansowe samorządu spowodowały, że realizacja inwestycji, będących niezwykle ważnym stymulatorem rozwoju lokalnego, wymaga sięgania po zwrotne źródła finansowania. Obowiązujące regulacje prawne oraz możliwości pozyskiwania środków z funduszy Unii Europejskiej (UE) spowodowały, że dynamicznie rosnący w ostatnich latach dług JST służył przede wszystkim realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych, które przynajmniej w zamierzeniach mają służyć rozwojowi wspólnot lokalnych. Włączenie Polski w struktury zjednoczonej Europy spowodowało, że to właśnie samorządy stały się największym inwestorem publicznym, przyczyniając się tym samym do rozwoju nie tylko poszczególnych regionów, ale również całej gospodarki krajowej. Realizacja poszczególnych przedsięwzięć inwestycyjnych budzi czasem zastrzeżenia i obawy, niemniej z samego założenia mają one służyć zarówno rozwojowi danych samorządów, jak również poprawie jakości życia ich mieszkańców. Mając na względzie te argumenty, zawarty w literaturze przedmiotu pozytywny obraz zadłużenia samorządowego jest uzasadniony. Istnieje jednak dość pokaźna luka w zakresie analizy aspektów negatywnych, jakie bez wątpienia występują. (abstrakt oryginalny)

EN

The currently binding legal regulations in Poland have created a situation in which the debt of local authorities that has been dynamically growing over the recent years is now an instrument which serves the execution of investments which, at least as intended, are to enhance the development of local communities. Upon Poland joining the structures of the European Union, it was the local governments which became the biggest public investor; thus contributing not only to the development of respective regions but also the domestic economy as a whole. Even though the repayable liabilities facilitate an increase in the speed of the development, their negative consequences can make the debt an obstacle to local development. Local development involves the execution of respective undertakings, most frequently investments. It is extremely important to make the process of creating the local government comprehensive and to make it consider all the aspects of the operation of a given local government. The development of each local government should be sustainable and permanent, thanks to which the needs of today's generation can be satisfied at no expense to the future generations. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dług; Dług publiczny; Samorząd terytorialny; Rozwój lokalny; Fundusze unijne; Zadłużenie; Jednostki samorządu terytorialnego (JST)

EN

Debt; Public debt; Local government; Local development; EU funds; Indebtedness; Local government units

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 2
• Strony: 231--249

Twórcy

autor

Daniel Jurewicz

• Członek Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy; Zastępca Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych pierwszej instancji

Bibliografia

• Babczuk, A. (2008), Polityczny cykl budżetowy w polskich gminach, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 526: Samorząd terytorialny w zintegrowanej Europie, Szczecin.
• Bauer, H. (1980), Grenzen der kommunalen Verschuldung.
• Borodo, A. (2008), Podatkowe, budżetowe i bankowe instrumenty rozwoju gospodarczego stosowane przez jednostki samorządu terytorialnego, [w:] Borodo, A. (red.), Zagadnienia prawne finansów i gospodarki samorządu terytorialnego,TNOiK, "Dom Organizatora", Toruń.
• Czempas, J. (2015), Struktury i procesy demograficzne jako determinanty decyzji podejmowanych przez samorządy terytorialne, Finanse Komunalne 1-2.
• Dyląg, B. (2016), Samorządy chcą się bardziej zadłużać. Piszą list do premier. PortalSamorządowy.pl [dostęp: 30.03.2016].
• Dylewski, M. (2015), Potencjał finansowy jednostek samorządu terytorialnego u progu nowej perspektywy, Finanse Komunalne 1-2.
• Filipiak, B. (2011), Analiza płynności finansowej jednostki samorządu terytorialnego - ujęcie metodyczne, [w:] Denek, E., Filipiak, B. (red.), Zarządzanie długiem publicznym. Aspekty finansowe i płynnościowe, Zeszyty Naukowe WSB nr 36, Wyd. WSB w Poznaniu, Poznań.
• Lubińska, T. (2011), Reguła limitowanej nierównowagi sektora finansów publicznych jako kluczowe narzędzie ograniczenia samorządowego długu publicznego, [w:] Denek, E., Filipiak, B. (red.), Zarządzanie długiem publicznym. Aspekty finansowe i płynnościowe, Zeszyty Naukowe WSB nr 36, Wyd. WSB w Poznaniu, Poznań.
• Poniatowicz, M. (2011), Dobry dług versus zły dług, czyli o specyfice zadłużenia sektora samorządowego, [w:] Szołno-Koguc, J., Pomorska, A. (red.), Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego, Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Poniatowicz, M., Salachna, J.M., Perło, D. (2010), Efektywne zarządzenie długiem w jednostce samorządu terytorialnego, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Pypeć, M. (2011), Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w Polsce a ich rozwój, [w:] Szołno-Koguc, J., Pomorska, A. (red.), Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego, Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Uryszek, T. (2011), Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego a ich działalność inwestycyjna, [w:] Dylewski, M., Filipiak, B. (red.), Zarządzanie finansami sektora publicznego. Decyzje, instrumenty, ryzyko, Zeszyty Naukowe WSB nr 37, Wydawnictwo WSB w Poznaniu, Poznań.
• Wankiewicz, B. (2009), Zasoby finansowe a rozwój samorządności lokalnej. Obszary rozwoju - rozwiązania modelowe, CeDeWu, Warszawa.
• Zioło, M. (2011), Zadłużenie gmin - przesłanka czy ograniczenie w procesie kreowania ich rozwoju? Analiza przypadku na przykładzie gmin województwa zachodniopomorskiego, [w:] Szołno-Koguc, J., Pomorska, A. (red.), Ekonomiczne i prawne uwarunkowania i bariery redukcji deficytu i długu publicznego, Wolters Kluwer Business, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2016.78.2.19