Stan demokracji w Unii Europejskiej w scenariuszach: federacji, imperium i Europy à la carte

• Autorzy: Marta Witkowska

Warianty tytułu

The State of Democracy in the European Union in Scenarios: Federation, Empire and Europe À La Carte

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the article is to present possible scenarios on maintaining democracy in the EU, while assuming different hypothetical directions in which it could develop as a federation, empire and Europe à la carte. Selected mechanisms, norms and values of the EU system that are crucial for the functioning of democracy in the European Union are the subject of this research. The abovementioned objective of scenario development is achieved through distinguishing the notions of policy, politics and polity in the research. In the analysis of the state of democracy in the European Union both the process (politics) and the normative approach (policy) have been adopted. The characterised norms, structures, values and democratic procedures in force in the EU will become a reference point for the projected scenarios. The projection refers to a situation when the existing polity transforms into a federation, empire or Europe à la carte. The article is to serve as a projection and is a part of a wider discussion on the future of the basis on which the European Union is build.(original abstract)

Głównym celem artykułu jest projekcja scenariuszy dotyczących zachowania demokracji w UE zakładająca hipotetyczne kierunki jej rozwoju jako federacji, imperium i Europy à la carte. Przedmiotem badania są wybrane mechanizmy, normy i wartości systemu Unii Europejskiej mające decydujące znaczenie dla funkcjonowania demokracji w UE. Powyżej wskazany cel opracowania scenariuszy zostanie zrealizowany poprzez zaadoptowanie do badania trzech płaszczyzn analizy pojęcia polityka: policy, politics oraz polity. Stan demokracji w Unii Europejskiej będzie analizowany zarówno w ujęciu procesowym (politics), jak i normatywnym (policy). Scharakteryzowane stałe normy, struktury, wartości, procedury demokratyczne obowiązujące w UE staną się punktem odniesienia dla projektowanych scenariuszy. Projekcja będzie dotyczyć sytuacji, gdy dotychczasowy model funkcjonowania UE (polity) przekształci się w federację, imperium, bądź Europę à la carte. Artykuł ma charakter prognostyczny i przyłącza się do nurtu dyskusji wokół zagadnienia przyszłości konstrukcji Unii Europejskiej.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Democracy; European federalism; Forecasting

PL

Demokracja; Federalizm europejski; Prognozowanie

• Czasopismo: Przegląd Europejski
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 4
• Strony: 90--108

Twórcy

autor

Marta Witkowska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• BALICKI Ryszard (2011), Demokracja oraz jej deficyt w Unii Europejskiej, "Przegląd Prawa Konstytucyjnego", Vol. 4.
• BECK Ulrich, GRANDE Edgar (2009), Europa kosmopolityczna. Społeczeństwo i polityka w drugiej nowoczesności, Warszawa.
• BEETHAM David, LORD Christopher (2013), Legitimacy and the European Union, London - New York.
• BELLAMY Richard, CASTIGLIONE Dario (2013), Three models of democracy, political community and representation in the EU, "Journal of European Public Policy", Vol. 2.
• BIENIOK Henryk i inni (1999, eds), Metody sprawnego zarządzania: planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrola, Warszawa.
• BORKOWSKI Robert (2001), Definiowanie demokracji, in: Tadeusz Biernat, Anna Siwik (eds), Demokracja. Teoria. Idee. Instytucje, Toruń.
• BOVENS Mark (2007), New Forms of Accountability and EU-Governance, "Comparative European Politics", Vol. 5.
• CADUFF Claudio (2015), Politik-Begriff, http://www.politischebildung.ch/grundlagen/ gegenstand/politik-begriff/ (21.09.2015).
• CAMERON W WARSZAWIE przekonuje do reformy UE (2015), http://www.euractiv. pl/instytucje/artykul/cameron-w-warszawie-przekonuje-do-reformy-ue-007705 (15.12.2015)
• CHODUBSKI Andrzej (2011), Wprowadzenie. Współczesne postrzeganie demokracji, in: Lech W. Zacher (ed.), Transformacje demokracji: doświadczenia, trendy, turbulencje, perspektywy, Warszawa.
• COLÁS Alejandro (2008), Imperium, Warszawa.
• DECKER Frank (2002), Governance Beyond the Nation-state. Reflections on the Democratic Deficit of the European Union, "Journal of European Public Policy", no. 9.
• DUDZIK Sławomir (2003), Mechanizm wzmocnionej współpracy na tle konstytucyjnych zasad porządku prawnego Unii Europejskiej, ,,Kwartalnik Prawa Publicznego", no. 1.
• GRAVIER Magali (2011), Empire vs. Federation: which path for Europe?, "Journal of Political Power", Vol. 7.
• GROSSE Tomasz G. (2008), Europa na rozdrożu, Warszawa.
• GROSSE Tomasz G. (2013), Kryzys demokracji w Europie, "Przegląd Europejski", no. 3.
• HEATH Anthony, MCLEAN Iain, TAYLOR Bridget, CURTICE John (1999), Between First and Second-Order: A Comparison of Voting Behaviour in European and Local Elections in Britain, "European Journal of Political Research", no. 35.
• HIX Simon, MARSH Michael (2011), Second-order effects plus pan-European political swings: an analysis of European Parliament election across time, "Electoral Studies", no. 30.
• HIX Simon, NOURY Abdul, ROLAND Gérard (2007), Democratic Politics in the European Parliament, Cambridge.
• KAROLEWSKI Ireneusz P. (1999), Teorie integracji europejskiej na przykładzie Niemiec, ,,Studia i Materiały", no. 22.
• KRUPSKI Rafał (1993), Metody i organizacja planowania strategicznego w przedsiębiorstwie, Wrocław.
• KUBIN Tomasz (2010), Wzmocniona współpraca państw Unii Europejskiej w świetle Traktatu z Lizbony, ,,Rocznik Integracji Europejskiej'', nr 4.
• ŁAWNICZAK Kamil (2012), Między demokracją a efektywnością. Trzy spojrzenia na deficyt legitymizacji Unii Europejskiej, "e-Politikon", no. 3.
• ŁAWNICZAK Kamil (2014), Dezintegracja, konsolidacja czy status quo? Kryzys modernizacji w Unii Europejskiej a poszukiwanie nowego paradygmatu integracji, "Przegląd Europejski", no. 4.
• MAJONE Giandomenico (2009), Europe as the Would-be World Power. The EU at Fifty, Cambridge.
• MALISZEWSKA-NIENARTOWICZ Justyna (2007), Zasada wzmocnionej współpracy w prawie Wspólnoty Europejskiej - od Traktatu amsterdamskiego po projekt Traktatu konstytucyjnego, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", no. 1.
• MIK Cezary (2008), Umocnienie legitymacji demokratycznej Unii Europejskiej, in: Jan Barcz (ed.), Główne reformy ustrojowe Unii Europejskiej, Warszawa.
• MIZERA Kamila (2014), Deficyt demokratyczny w Unii Europejskiej, "Folia Iuridica Wratislaviensis", no. 3.
• MORE INTEGRATION is still the right goal for Europe (2014), "Financial Times", 31.08.2014.
• NOWAK-FAR Artur (2012a), Legitymacja demokracji z perspektywy traktatu lizbońskiego, in: Konstanty A. Wojtaszczyk, Jolanta Szymańska (eds), Deficyt demokracji w Unii Europejskiej, Warszawa.
• NOWAK-FAR Artur (2012b), Unia Europejska jako czynnik demokracji, [in:] Konstanty A. Wojtaszczyk, Jolanta Szymańska (eds), Deficyt demokracji w Unii Europejskiej, Warszawa.
• O'DONNELL Guillermo (1997), Rendición de cuentas horizontal y neuvas poliarquías, " Nueva Sociedad", nr 152.
• O'DONNELL Guillermo (2000), Further Thoughts on Horizontal Accountability, Draft Prepared for the Workshop on 'Political Institutions, Accountability, and Democratic Governance in Latin America' (University of Notre Dame, Kellogg Institute).
• PAPADOPOULOS Yannis (2007)¸ Populizm, demokracja i współczesny model rządzenia, in: Yves Mény, Yves Surel, Clare Tame, Luis de Sousa (eds), Demokracja w obliczu populizmu, Warszawa.
• POHULAK-ŻOŁĘDOWSKA Elżbieta (2013), Imperium europejskie?, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", nr 145.
• RIFKIN Jeremy (2005), Europejskie marzenie. Jak europejska wizja przyszłości zaćmiewa american dream, Warszawa 2005.
• ROHE Karl (1994), Politik - Begriffe und Wirklichkeiten, Stuttgart.
• SCHMIDT Vivien A. (2011), Can Technocratic Government be Democratic?, https:// www.globalpolicy.org/component/content/article/229/51494-can-technocraticgovernment- be-democratic-.html (21.12.2015)
• SROKA Anna (2015), Przezwyciężanie kryzysu w procesie integracji europejskiej poprzez zmiany regulacji dotyczących rozliczalności w podejmowaniu decyzji w UE w wymiarze makroekonomicznym i fiskalnym, "Przegląd Europejski", no. 3
• TEU, Treaty on European Union, OJ C 326, 26.10.2012.
• TFEU, Treat on the functioning of the European Union, OJ C 326, 26.10.2012.
• TRAKTAT (1992) o Unii Europejskiej podpisany w Maastricht, Dz.Urz. C 191, 29.7.1992
• TRAKTAT (2004) ustanawiający Konstytucję dla Europy, Dz. Urz. C 310, 16.12.2004.
• TRAKTAT (2007) z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, Dz.Urz. C 306, 17.12.2007.
• TSAKATIKA Myrto (2007), Governance vs. Politics: the European Union's Constitutive 'Democratic Deficit', "Journal of European Public Policy", no. 6.
• WISZNIOWSKI Robert (2008), Europejska przestrzeń polityczna. Zachowania elektoratu w wyborach do Parlamentu Europejskiego, Wrocław.
• WITKOWSKA Marta (2013), Zastosowanie paradygmatów federalizmu i rządzenia wielopoziomowego do badania mechanizmów podejmowania decyzji w Unii Europejskiej, Janusz Ruszkowski, Luiza Wojnicz-Smal (eds), Multi-level Governance w Unii Europejskiej, Szczecin-Warszawa.
• WITKOWSKA Marta (2015a), Przezwyciężanie kryzysu w procesie integracji europejskiej poprzez zmiany regulacji dotyczących udziału obywateli UE w podejmowaniu i realizacji decyzji, "Przegląd Europejski", no. 1.
• WITKOWSKA Marta (2015b), Kryzys modelu demokracji w Unii Europejskiej - przyczyny, uwarunkowania, scenariusze rozwoju sytuacji, w: Jadwiga Nadolska, Konstanty A. Wojtaszczyk, Kryzysy w procesie integracji europejskiej i sposoby ich przezwyciężania, Warszawa
• WOJTASIK Waldemar (2010), Specyfika rywalizacji politycznej w wyborach do Parlamentu Europejskiego, "De Doctrina Europea", no. 7.
• WOJTASZCZYK Konstanty A. (2012), Czy w Unii Europejskiej istnieje demokratyczny deficyt?, in: Konstanty A. Wojtaszczyk, Jolanta Szymańska (eds), Deficyt demokracji w Unii Europejskiej, Warszawa.