Wielowymiarowa analiza oceny jakości życia w mieście

• Autorzy: Grażyna Trzpiot , Jacek Szołtysek , Sebastian Twaróg , Anna Ojrzyńska
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Miasta są fenomenem zarówno w skali badawczej, jak i doświadczeń ludzkich - tych indywidualnych oraz zbiorowych. Tyle możemy znaleźć opisów i definicji miast, ile punktów widzenia uda nam się, jako obserwatorom, zidentyfikować. Jedną z najczęściej cytowanych definicji miast jest ta podana przez The European Charter for the Safeguarding of Humań Rights in the City (zaadaptowana z The European Charter of Local Autonomy), wiążąca dwa nurty postrzegania - przestrzeni fizycznej i intelektualnej oraz ludzi - jednostek i zbiorowisk, wspólnie przeżywających i tworzących miejskość i miasto. Owa definicja określa miasto jako "wspólną przestrzeń, należącą do społeczności ją zamieszkującej, mającej prawo do zagwarantowania jej warunków spełnienia politycznego, społecznego i ekologicznego, zakładając jednocześnie obowiązek solidarności". Rozwój miast jest procesem ciągłym, co oznacza, że nie istnieje "stan docelowy", do którego by ono dążyło. Każdy osiągnięty stan jest stanem przejściowym, stanowiącym podstawę następnego etapu rozwoju. Tak rozumiany rozwój pozwala na osiąganie lepszych warunków funkcjonowania poprzez dokonywanie pozytywnych zmian oraz wykorzystywania szans rozwojowych. Szanse rozwojowe miast są bezpośrednio powiązane z satysfakcją jakiej dostarczają one ich użytkownikom poprzez działalność społeczno-gospodarczą wykonywaną na rzecz jego użytkowników oraz otoczenia niezależnie od jej rangi ekonomicznej i przestrzennej. Poza tym miasta mogą pełnić funkcje: polityczno-administracyjne, militarno-obronne, usługowe, produkcyjne i inne. Sprawność miast w realizowaniu jego funkcji, powiązana ze sprawnością pokonywania barier rozwojowych oraz przestrzeni, jest jednym z wymiarów waloryzacji zarówno samych miast, jak i jakości życia mieszkańców. W literaturze przedmiotu istnieje wiele określeń jakości życia, tworzonych według dyscyplin naukowych uprawianych przez ich autorów. Dla potrzeb niniejszego rozdziału następująca definicja jest wystarczająca: jakość życia to zaspokojenie wymagań, potrzeb określających poziom duchowego i materialnego bytu jednostek i całego społeczeństwa. Badając poczucie jakości życia w mieście, trudno nie zwrócić uwagi na kwestię zarządzania miastem oraz wpływu respondentów na to, kto i w jaki sposób miastem włada. Stąd poszukujemy w badaniach również oceny stopnia zadowolenia ze sposobu zarządzania miastem. Dotychczas przeprowadzane badania traktują jakość życia jako skomplikowane zjawisko, współwarunkowane przez wiele czynników wykazujących duże zróżnicowanie oraz zmienność. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie ryzykiem; Modele matematyczne; Modele ekonometryczne; Analiza wielowymiarowa; Jakość życia; Miasto

EN

Risk management; Mathematical models; Econometric models; Multi-dimensional analysis; Quality of life; City

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2015
• Tom: Modelowanie wielowymiarowych struktur danych i analiza ryzyka
• Strony: 118--127

Twórcy

autor

Grażyna Trzpiot

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Jacek Szołtysek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Sebastian Twaróg

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Anna Ojrzyńska

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Balicki A. (2013), Statystyczna analiza wielowymiarowa i jej zastosowanie społeczno-ekonomiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Bury P., Markowski T., Regulski J. (1993), Podstawy ekonomiki miasta, Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości, Łódź.
• Hellwig Z. (1968), Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr, "Przegląd Statystyczny", nr 15.
• Kolman R. (2000), Zespoły badawcze jakości życia, "Problemy Jakości", nr 2, Sigma-NOT, Warszawa, http://mfiles.pl/pl/index.php/Jako _pracy (dostęp: 10.06.2015).
• Nowy leksykon PWN (1998), Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Ostasiewicz W. (1998), Statystyczne metody analizy danych, Wydawnictwo AE im. Oskara Langego, Wrocław.
• Szołtysek J. (2009), Podstawy logistyki miejskiej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
• Szołtysek J. (2009), Wspieranie działań logistyki miasta poprzez kreowanie i wzmacnianie mitów miejskich, "Transport Miejski i Regionalny", nr 3.
• Szołtysek J. (2014), Uspołecznienie procesu zarządzania logistycznego miastem, "Logistyka", nr 5.
• Szołtysek J. (2016), Logistyka miasta, PWE, Warszawa.
• Szołtysek J., Otręba R. (2015), Wieloaspektowa analiza czynników kształtujących poczucie jakości życia w mieście - jako przesłanka tworzenia polityki logistycznej miasta, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu [w druku].
• Szołtysek J., Trzpiot G. (2012), Cluster Analysis in Description Some Communication Behavior, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, "Zarządzanie", 5.
• Szołtysek J., Trzpiot G. (2012), Drzewa klasyfikacyjne w badaniu preferencji komunikacyjnych [w:] T. Trzaskalik (red.), Modelowanie preferencji a ryzyko '12, "Studia Ekonomiczne", nr 97.
• Szołtysek J., Twaróg S. (2013), Bio-mapping as a Tool for Urban Logistics Projects, "Journal of Economics & Management", Vol. 11.
• Szołtysek J., Twaróg S. (2013), Bio-mapping for Purposes of City Management - Practical Reflections, "Journal of Economics & Management", Vol. 11.
• Witkowski J., Kiba-Janiak M. (2014), Modelowanie logistyki miejskiej, PWE, Warszawa.