Anthropogenic causes of wetland loss and degradation in the lower Kłodnica valley (southern Poland)

• Autorzy: Krzysztof J. Wójcicki , Beata Woskowicz-Ślęzak
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Loss and degradation of wetlands is now one of the most important environmental issues on a global scale. Previous research based on analyses of cartographic materials allow for quantification of changes in wetland area in recent centuries. The results of lithological research of peat cores, reported in this publication, have established that the processes of anthropogenic loss of wetlands can be much older and in the Kłodnica valley were initiated in the first millennium BC. As a result of increased mineral sedimentation accompanying soil erosion some peatlands have been fossilized whilst the area of others has been reduced. In total, the surface area of peat-forming wetlands in the bottom of the Kłodnica valley decreased by over 60% between the time of the Lusatian Culture settlement and the Middle Ages. Post-peatland habitats are recently used for agricultural or colonized by non-peat forming vegetation. These processes have played a more important role in the degradation of peatland ecosystems than the direct human impact in historic times. Changes in hydrographic networks, land drainage and regulation of water levels in rivers and canals in the last century have contributed to further reducing the wetland areas by almost 50% compared to the 1880s. These processes, however, have mainly affected ephemeral non-peat forming wetlands.(original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Degradation of the environment; Ecology; Environmental pollution; Biodiversity

PL

Degradacja środowiska; Ekologia; Zanieczyszczenie środowiska; Różnorodność biologiczna

• Czasopismo: Environmental & Socio-economic Studies
• Rocznik: 2015
• Tom: 3
• Numer: nr 4
• Strony: 20--29

Twórcy

autor

Krzysztof J. Wójcicki

• University of Silesia in Katowice, Sosnowiec, Poland

autor

Beata Woskowicz-Ślęzak

• University of Silesia in Katowice, Sosnowiec, Poland

Bibliografia

• Abłamowicz D., Śnieszko Z. 2001. Osadnictwo kultur rolniczych w dorzeczu środkowej Kłodnicy a atrakcyjność krajobrazu. Sprawozdania Archeol., 53: 35-83.
• Charman D., 2002. Peatlands and Environmental Change. John Wiley & Sons Ltd. Chichester.
• Czachorowski S. 1995. Zanikanie jezior i mokradeł. Ekopartner, 7/8 (45-46): 24-25.
• Davidson N.C. 2014. How much wetland has the world lost? Long-term and recent trends in global wetland area. Marine and Freshwater Research, 65(10): 934-941.
• Gałka M. 2007. Geograficzno-historyczne studium mokradeł południowo-wschodniej części ziemi świeckiej. Prace Zakł. Biogeogr. i Paleoekol. Uniw. im. A. Mickiewicza w Poznaniu, 7: 7-98.
• Gardner R.C., Barchiesi S., Beltrame C., Finlayson C.M., Galewski T., Harrison I., Paganini M., Perennou C., Pritchard D.E., Rosenqvist A., Walpole M. 2015. State of the World's Wetlands and their Services to People: A compilation of recent analyses. Ramsar Briefing Note, 7, Gland, Switzerland: 1-21.
• Jucha W. 2014. Zmiany sieci hydrograficznej w okolicach Puszczy Niepołomickiej w XX wieku zachowane na archiwalnych materiałach kartograficznych. Episteme, 22(2): 93-102.
• Junk W.J., An S., Finlayson C.M., Gopal B., Květ J., Mitchell S.A., Mitsch W.J., Robarts R.D. 2013. Current state of knowledge regarding the world's wetlands and their future under global climate change: a synthesis. Aquatic Sci., 75(1): 151-167.
• Klimek K. 2003. Sediment transfer and storage linked to Neolithic and Early Medieval soil erosion in the Upper Odra Basin, southern Poland. [in:] Howard A.J., Macklin M.G., Passmore D.G. (eds.) Alluvial Archaeology in Europe. Swets & Zeitlinger, Lisse: 251-259.
• Koprowski J., Łachacz A., Pieńkowski P., Szpigiel M. 2012 Przekształcenia śródpolnych mokradeł Pojezierza Dobrzyńskiego w świetle archiwalnych materiałów kartograficznych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 12 (3): 123-138.
• Kotlicki S., Kotlicka G.N. 1980. Objaśnienia do Mapy Geologicznej Polski 1:200000. Ark. Gliwice. Inst. Geol., Warszawa: 5-83.
• Leadley P. W., Krug C.B., Alkemade R., Pereira H.M., Sumaila U.R., Walpole M., Marques A., Newbold T., Teh L.S.L, van Kolck J., Bellard C., Januchowski-Hartley S.R., Mumby P.J. 2014. Progress towards the Aichi Biodiversity Targets: An assessment of biodiversity trends, policy scenarios and key actions. Secretariat of the Convention on Biological Diversity. Montreal, Canada, Technical Series 78: 1-488.
• Łajczak A. 2006. Torfowiska Kotliny Orawsko-Nowotarskiej. Inst. Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków.
• Łajczak A. 2013. Zmniejszenie zasięgu złóż torfu i ich retencji wodnej w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej i w Bieszczadach w wyniku działalności człowieka. Przegl. Geol., 61(9): 532-540.
• Mangerud J., Andersen S.T., Berglund B.E., Donner J.J. 1974. Quaternary stratigraphy of Norden, a proposal for terminology and classification. Boreas, 3: 109-128. [CrossRef]
• Nita M., Wójcicki K.J. 2005. Record of Holocene vegetation changes against a background of environmental conditions in the Kłodnica valley (southern Poland). Quaestiones Geogr., 24: 63-73.
• Olaczek R., Kucharski L., Pisarek W. 1990. Zanikanie obszarów podmokłych i jego skutki środowiskowe na przykładzie województwa piotrkowskiego (zlewni Pilicy i Warty). Stud. Ośrodka Dokum. Fizjogr., 18: 141-199.
• Panic I. 1992. Historia osadnictwa w księstwie opolskim we wczesnym średniowieczu. Rozprawy i studia Muzeum Śląskiego, Katowice.
• Silva J.P., Phillips L., Jones W., Eldridge J., O'Hara E. 2007. LIFE and Europe's wetlands: restoring a vital ecosystem. Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg.
• System Informacji Przestrzennej o Mokradłach Polski. Inst. Melioracji i Użytków Zielonych, Falenty, 2006.
• Wójcicki K.J. 2010. The valley-fill deposits of the Kłodnica River (southern Poland): environmental drivers of facies changes from the Late Vistulian through the Holocene. Geochronometria, 35: 49-66. [Web of Science] [CrossRef]
• Wójcicki K.J. 2013. Osady biogeniczne w środowisku depozycyjnym starorzeczy. Wyd. Uniw. Śląskiego, Katowice.
• Wójcicki K.J., Kloss M. 2008. Makroszczątki roślinne w torfie w analizie paleośrodowiskowych uwarunkowań osadnictwa na przykładzie stanowiska Łane Małe w dolinie Kłodnicy. Stud. Ecologiae et Bioethicae, 6: 449-460.
• Żurek S. 1987. Złoża torfowe w Polsce na tle stref torfowych Europy. Dokum. Geogr., 4.