Proces mediacji. Typologia uczestników i szanse porozumienia

• Autorzy: Agnieszka Dragon

Warianty tytułu

The Mediation Process. Typology of Mediation Participants and Chances for a Consensus

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule podjęto analizę mediacji, eksponując indywidualną kreatywność jednostki w świecie znaczeń społecznych. Przedstawiono typologię uczestników mediacji i ich sposobów budowania sytuacji. Autorka pokazuje typy uczestników, uwzględniając: (1) sposoby nawiązywania rodzajów stosunków społecznych w sytuacjach poradniczych opisanych przez Alicję Kargulową; (2) metody negocjowania wyróżnione przez Rogera Fishera, Williama Ury'ego, Bruce'a Pattona oraz (3) opracowanie Kennetha L. Thomasa and Ralpha H. Kilmanna uwzględniające stosunek negocjatorów do celu i innych osób w sytuacji konfliktowej. Pokazanie odmiennego od prezentowanych dotychczas obrazu mediacji zwraca uwagę na inne niż prawne aspekty mediacji w sprawach karnych. Przedstawiona wizja mediacji pozwala dostrzec, że spisana przez strony ugoda nie jest jedyną korzyścią ze stosowania tej procedury, która w przeciwieństwie do procesu sądowego koncentruje się nie tylko na faktach, lecz także na relacjach i interesach działających i kształtujących przebieg interakcji stron. Być może spojrzenie na przebieg procesu mediacji przez pryzmat negocjujących stron konfliktu stanie się inspiracją czy będzie służyć uwrażliwieniu i otwarciu na filozofię sprawiedliwości naprawczej. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper is an analysis of mediation, in which special focus was put on the creativity of individuals in the world of social meanings. The typology of mediation participants and the ways in which they build a situation is presented, including: (i) types of social relations in advisory situations as described by Alicja Kargulowa; (ii) Roger Fisher's, William Ury's and Bruce Patton's method of negotiations; and (iii) the work by Kenneth L. Thomas and Ralph H. Kilmann in which the relation between negotiators and the purpose of mediation, or the attitude of negotiators to its purpose and other participants of a conflict situation have been taken into account. This different approach to mediation allows the reader to see other aspects of the procedure. Contrary to the criminal trial, the vision of mediation presented here reveals that the settlement arrived at by the parties is not the only benefit of the procedure, as it does not only focus on facts but also on relationships and the interests of the parties. Looking at the process of mediation through the prism of the negotiating parties may be an inspiration and raise awareness. It also serves to ensure openness to the philosophy of restorative justice. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mediacje; Negocjacje; Konflikty społeczne; Sytuacje konfliktowe; Sprawiedliwość; Rozwiązywanie konfliktów; Sprawiedliwość naprawcza

EN

Mediation; Negotiations; Social conflicts; Conflict situations; Justice; Solving conflicts; Restorative justice

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3
• Strony: 239--252

Twórcy

autor

Agnieszka Dragon

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Bar-Tal, D. (2013), Podstawy kulturowe i dynamika nierozwiązywalnych konfliktów: podejście socjopsychologiczne, Psychologia Społeczna 8(24): 7-21.
• Czerkawska, A. (2013), Poradnictwo egzystencjalne. Założenia - inspiracje - rozwiązania praktyczne, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
• Czwartosz, Z. (2001), Techniki prowadzenia negocjacji i mediacji. Materiały pomocnicze dla słuchaczy studiów podyplomowych "Negocjacje i mediacje", SWPS, Warszawa [opracowanie niepublikowane].
• Fisher, R., Ury, W., Patton, B. (1998), Dochodząc do Tak. Negocjowanie bez poddawania się, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Goffman, E. (1981), Forms of Talk, Univ. of Pennsylvania Press, Philadelphia.
• Grzelak, J.Ł. (2008), Motywacja w sytuacjach współzależności interesów, [w:] Szuster, A., Rutkowska, D. (red.), O różnych obliczach altruizmu, Scholar, Warszawa: 99-108.
• Grzelak, J.Ł. (1982), Preferences and cognitive processes in interdependence situations: a theoretical analysis of cooperation, [w:] Derlega, V., Grzelak, J.Ł. (eds.), Living with Other: Theories and Research on Cooperation and Helping Behavior, Academic Press, New York: 97-127.
• Grzelak, J.Ł. (1988), Homo oeconomicus uspołeczniony? Motywacyjne i poznawcze uwarunkowania działania w interesie społecznym, Studia Psychologiczne 26: 5-30.
• Hawkins, L., Hudson, M., Cornall, R. (1994), Prawnik jako negocjator czyli jak efektywnie negocjować zagadnienia prawne, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
• Kargulowa, A. (1996), Przeciw bezradności. Nurty - opcje - kontrowersje w poradnictwie i poradoznawstwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• McClintock, C.G. (1972), Social motivation - a set of propositions, Behavioral Science 17(5): 438-454.
• Messick, D.M., McClintock, C.G. (1968), Motivational basis of choice in experimental games, Journal of Experimental Social Psychology 4(1): 1-25.
• Neuman, J. von, Morgenstern, O. (1944), Theory of Games and Economic Behavior, Princeton University Press, Princeton.
• Reykowski, J. (2007), Deliberatywna debata jako metoda demokratycznego rozwiązywania problemów - podejście empiryczne, [w:] Skarżyńska, K., Jakubowska, U., Wasilewski, J. (red.), Konflikty międzygrupowe. Przejawy, źródła i metody rozwiązywania, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Psychologii Społecznej "Academica", Warszawa: 335-357.
• Rycielska, L., Rycielski, P., (2008), Kooperacja w dylematach społecznych - efekty wpływu i persfazji, [w:] Szuster, A., Rutkowska, D. (red.), O różnych obliczach altruizmu, Scholar, Warszawa: 144-153.
• Thibaut, J.W., Kelley, H.H. (1959), The Social Psychology of Groups, Wiley, New York.
• Thomas, K.L., Kilmann, R.H. (1974), Thomas - Kilmann Conflict Mode Instrument, Tuxedo, New York, Xicom.
• Van Lange, P.A.M. (2000), Beyond self-interest: a set of propositions relevant to interpersonal orientations, European Review of Social Psychology 11(1): 297-331.
• Waszkiewicz, J. (1997), Jak Polak z Polakiem. Szkice o kulturze negocjowania, WN PWN, Warszawa-Wrocław.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2016.78.3.17