Zadośćuczynienie pieniężne z tytułu naruszenia dóbr osobistych - węzłowe problemy z punktu widzenia ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej w świetle najnowszego orzecznictwa sądów

• Autorzy: Tomasz Młynarski

Warianty tytułu

Compensation Concerning Infringement of Personal Rights - Basic Problems from the Point of View of Third Party Liability Insurance in the Light of the New Jurisdiction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł zawiera omówienie kilku najbardziej problematycznych zagadnień dotyczących zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu naruszenia dóbr osobistych w kontekście funkcjonowania obowiązkowych i dobrowolnych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej. Skupiono się przy tym na aktualnych trendach w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W artykule została przedstawiona kwestia zastosowania znowelizowanego art. 448 k.c. do zdarzeń poprzedzających zmianę tego przepisu. Zwrócono również uwagę na zjawisko rozszerzania się katalogu dóbr osobistych, co szczególnie mocno widać na przykładzie prawa do życia w rodzinie. Przywołane przykłady z orzecznictwa zdają się potwierdzać, że linia orzecznicza w najbliższej przyszłości będzie zapewne ewoluować w kierunku przyznawania zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu naruszenia dóbr osobistych bliskim osoby, która w wyniku deliktu doznała poważnego uszczerbku na zdrowiu, powodującego zerwanie lub bardzo poważne ograniczenie dotychczasowych więzi rodzinnych. W orzecznictwie polskich sądów cały czas dostrzegalny jest wzrost wysokości zadośćuczynień. Jest to widoczne nie tylko w przypadku najpoważniejszych szkód na osobie, lecz także innych dramatycznych w skutkach naruszeń dóbr osobistych. Kwestia ta w bezpośredni sposób dotyka zaś ubezpieczycieli, którzy są zobowiązani do zapłaty zadośćuczynienia z art. 448 k.c., jeżeli naruszenie dóbr osobistych wynikało z jednego ze zdarzeń wskazanych w umowie dobrowolnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub w przepisie szczególnym określającym zakres ubezpieczenia obowiązkowego. (abstrakt oryginalny)

EN

The article contains the analysis of the most problematic issues concerning the compensation for personal rights infringement in the context of voluntary and third party liability insurance. The special attention was drown to the current tendencies in the judicial decisions issued by the general courts, the Supreme Court and the European Court of Justice. Article tackles an issue of applying the amended version of the article 448 of the Civil Code to the group of insurance events which happened before the provision change. The author draws the attention to the increasing number of personal rights which is especially visible in the right to family life. The analyzed examples taken from the jurisdiction decisions seems to indicate the new direction of jurisdiction which is to grant the compensation for the personal right infringement to the relatives of a person who as the effect of some kind of offense experience a severe bodily injury resulting in breaching or serous limitations of the previously existing family bonds. In Polish jurisdiction there is a visible growth in the amount of compensation granted. It can be noticed not only in case of the most serious personal injuries but also in other dramatic effects of personal right infringements. This issue directly influences insurance service providers who are obliged to pay out the compensation in compliance with the article 448 of the Civil Code if the infringement of personal right was the effect of one of the insurance events indicated in the voluntary third party liability insurance agreement or in the specific provision specifying the scope of compulsory insurance. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dobra osobiste; Ubezpieczenia komunikacyjne OC; Odpowiedzialność cywilna; Zadośćuczynienie

EN

Personal rights; Motor insurance; Civil liability; Redress

• Czasopismo: Rozprawy Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1(18)
• Strony: 43--54

Twórcy

autor

Tomasz Młynarski

• Biuro Rzecznika Ubezpieczonych

Bibliografia

• Cisek A., Dubis W., (w:) Gniewek E., Machnikowski P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2013.
• Młynarski T., Zadośćuczynienie pieniężne z art. 448 k.c. w razie śmierci osoby bliskiej w kontekście postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2014 r. (III CZP 2/14), "Rozprawy Ubezpieczeniowe" nr 17 (2/2014).
• Młynarski T., Zadośćuczynienie za krzywdę dla rodziny i osób w stałych związkach, "Rzeczpospolita", 24 lutego 2015.
• Nawracała J., Zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej - wybrane zagadnienia, "Rozprawy Ubezpieczeniowe" nr 11 (2/2011).
• Olejniczak A., Komentarz do art. 445, (w:) Kidyba A. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3, Zobowiązania - część ogólna, LEX, 2014.
• Pazdan M., (w:) Pietrzykowski K. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2011, t. 1.
• Szpunar A., Ochrona dóbr osobistych, PWN, Warszawa 1979.
• Śmieja A., (w:) Olejniczak A. (red.), System prawa prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, C.H. Beck, Warszawa 2009.