Zadośćuczynienie pieniężne z art. 448 k.c. w razie śmierci osoby bliskiej w kontekście postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2014 r. (III CZP 2/14)

• Autorzy: Tomasz Młynarski

Warianty tytułu

Financial Compensation (on the Basis of Article 448 of the Civil Code) for the Death of a Relative Determined by the Judgment of the Supreme Court dd June, 27 2014

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Postanowienie składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2014 r. (III CZP 2/14) zostało wydane w odpowiedzi na wniosek Rzecznika Ubezpieczonych, którego celem było rozstrzygnięcie wątpliwości co do wykładni prawa w odniesieniu do zagadnienia, czy osobie najbliższej przysługuje z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę wynikającą z naruszenia jej dobra osobistego w postaci szczególnej więzi emocjonalnej ze zmarłym, nawet gdy śmierć nastąpiła przed dniem 3 sierpnia 2008 r. Niniejszy artykuł zawiera omówienie dotychczasowej linii orzeczniczej sądów oraz przedstawia motywy, jakimi kierował się Rzecznik Ubezpieczonych, składając wniosek w tej sprawie. W artykule zostały również przedstawione konkluzje wynikające z postanowienia Sądu Najwyższego, w którym uznano, że brak jest dostatecznych podstaw do stwierdzenia rozbieżności w aktualnym orzecznictwie, a co za tym idzie, podjęcia w tej sprawie uchwały. Tym samym Sąd Najwyższy przesądził ostatecznie, iż osoba najbliższa może dochodzić od ubezpieczyciela zadośćuczynienia za krzywdę wynikającą z naruszenia jej własnego dobra osobistego. Sąd Najwyższy nie podjął się natomiast oceny tych problemów, które nie znalazły jeszcze jednoznacznego rozstrzygnięcia w praktyce sądowej. Niezwykle intrygująca w kontekście zagadnienia dóbr osobistych i ich naruszenia jest zwłaszcza kwestia dopuszczalności roszczenia o zadośćuczynienie po stronie osób najbliższych poszkodowanemu, który wprawdzie przeżył wypadek, lecz ze względu na bardzo poważne obrażenia popadł w długotrwałą śpiączkę czy wręcz stan wegetatywny. (abstrakt oryginalny)

EN

The decision of the committee containing 7 judges of the Supreme Court dd June 27 2014 (III CZp 2/14) was issued in a response to the request of the Polish Insurance Ombudsman. The basic aim of the committee was to determine whether a motor third party liability insurance entitles a person whose relative died to receive an indemnity. The basis of paying out the indemnity shall be here the break of emotional bonds between a person and a relative, even if death of this relative occurred before August, 3 2008. The following article contains a description of former judicial pattern applied in similar cases as well as a presentation of the motive for the action taken in this matter by the Polish Insurance Ombudsman. Moreover, the author focuses on the reflections concerning the decisions of the Supreme Court which did not indicate any discrepancies in the current jurisdiction and decided not to adapt any resolution in this case. At the same time, the Supreme Court made a final decision that the relative can still receive a redress from the insurer for the derogation of personal rights. However, the Supreme Court did not refer to these issues which still remain ambiguous in the jurisprudence. The most controversy is evoked whatever a claim from the side of a relative is justified if the injured party goes into a coma or is in an vegetative state as the result of an accident. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia komunikacyjne OC; Wypadki komunikacyjne; Orzecznictwo Sądu Najwyższego; Zadośćuczynienie

EN

Motor insurance; Traffic accidents; Supreme Court jurisdiction; Redress

• Czasopismo: Rozprawy Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2(17)
• Strony: 69--80

Twórcy

autor

Tomasz Młynarski

• Biuro Rzecznika Ubezpieczonych

Bibliografia

• M. Orlicki, O możliwości dochodzenia roszczeń o zadośćuczynienie za śmierć najbliższego członka rodziny zmarłego przed dniem 3 sierpnia 2008 r., "Prawo Asekuracyjne" 2013, nr 4, s. 19-20.
• M. Łolik, Glosa do uchwały SN z dnia 13 lipca 2011 r., OSP 2012, nr 3, poz. 32.
• M. Wałachowska, Glosa do uchwały SN z dnia 13 lipca 2011 r., "Prawo Asekuracyjne" 2011, nr 4, s. 95.
• M. Wałachowska, Możliwość stosowania art. 448 w zw. z art. 24 k.c. do roszczenia o zadośćuczynienie pieniężne w razie śmierci osoby bliskiej, która nastąpiła przed dniem 3.08.2008 r., zaś po dniu 28.12.1996 r., referat z III Kolokwium Naukowego zorganizowanego przez PIU, 30 października 2013 r., materiał powielony.
• M. Kowalski, Glosa do wyroku SA w Gdańsku z dnia 23 września 2005 r., "Palestra" 2006, nr 9-10, s. 308-315
• M. Wałachowska, Glosa do wyroku SA w Gdańsku z dnia 23 września 2005 r., "Przegląd Sądowy" 2007, nr 1, s. 135-147
• K. Pachnik, Glosa do uchwały SN z dnia 22 października 2010 r., "Monitor Prawniczy" 2012, nr 13, s. 721-723
• M. Warciński, Glosa do uchwały SN z dnia 22 października 2010 r., "Palestra" 2012, nr 1-2, s. 101-107
• B. Lackoroński, Glosa do uchwały SN z dnia 22 października 2010 r., OSP 2011, z. 9, poz. 96
• B. Lackoroński, Glosa do uchwały SN z dnia 13 lipca 2011 r., OSP 2012, nr 3, poz. 32
• M. Gomularz, Glosa do uchwały SN z dnia 13 lipca 2011 r., LEX/el. 2012.
• A. Szpunar, Zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową, Oficyna Wydawnicza "Branta", Bydgoszcz 1999, s. 48.
• W.P. Statsky, Family Law, West Legal Studies, Delmar, Albany, NY 2002, s. 512-513.
• J. Matys, Model zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu szkody niemajątkowej w Kodeksie cywilnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2010, s. 253.
• S. Strus, Zadośćuczynienie w razie śmierci osoby najbliższej, "Wiadomości Ubezpieczeniowe" 2010, numer specjalny 2, s. 34-37.