Zmiany w dostępie do usług opieki nad dzieckiem poniżej trzech lat i popyt na te usługi w polskich gminach

• Autorzy: Anna Kurowska

Warianty tytułu

Changes in Access to Early Childcare Services and Demand on These Services in Poland on The Local Level

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł prezentuje wyniki analizy zmian w dostępie do opieki nad dzieckiem w wieku poniżej trzech lat po wejściu w życie ustawy o opiece nad dzieckiem do lat 3 w Polsce w 2011 r. Autorka stara się odpowiedzieć na następujące pytania: czy dostęp do tej opieki w latach 2012-2014 sukcesywnie rósł od czasu wejścia w życie ustawy, czy nastąpiła konwergencja (liczona według wskaźnika sigma covergence) dostępu do opieki żłobkowej wśród polskich gmin, jakie kombinacje różnych form opieki (żłobki, kluby malucha i dzienni opiekunowie) występują wśród polskich gmin, jaka jest charakterystyka gmin mających kombinację tych form oraz czy zróżnicowanie zmian dostępu do opieki żłobkowej jest odpowiedzią na zróżnicowanie w (potencjalnym) popycie na tę opiekę. Wnioski z analiz wskazują na niepokojące sygnały zmiany pozytywnego trendu w zakresie dostępności opieki żłobkowej w 2015 r. Z oszacowanych modeli regresji logistycznej wynika, że mimo iż pojawienie się żłobka w gminie jest wyraźnie związane z poziomem potencjalnego zapotrzebowania na miejsce w nim, zwiększanie liczby miejsc żłobkowych w gminach mających już takie miejsca zależy raczej od zasobności budżetu gminy. O ile w skali całego kraju opieka żłobkowa stanowi podstawę opieki nad małym dzieckiem, o tyle w małych gminach wiejskich (z małą liczbą dzieci w wieku żłobkowym) instytucja dziennego opiekuna stanowi istotną alternatywę dla tworzenia kosztowniejszej instytucji, jaką jest żłobek. Wyniki analiz skłaniają do sformułowania rekomendacji dla polityki społecznej: 1) konieczne jest dalsze zwiększanie wsparcia dla tworzenia nowych żłobków i miejsc w żłobkach; 2) wsparcie na zwiększanie liczby miejsc w żłobkach powinno uwzględniać poziom rejestrowanego i potencjalnego zapotrzebowania na tę formę opieki; 3) w małych gminach wiejskich niemających żłobka należy wspierać tworzenie instytucji dziennego opiekuna(abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the results of the analysis of the changes in early childcare access in Poland since 2011. The author addresses the following questions: Has the access to childcare risen systematically since 2011? Has there been convergence in the access to nurseries among Polish communities? What combinations of various forms of care are present among Polish communities? What are the characteristics of communities with different combinations of these forms of care?, and whether the variation of change in the access to nurseries responds to differences in demand for childcare(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka społeczna; Polityka rodzinna; Opieka nad dzieckiem; Gmina

EN

Societal policy; Family policy; Childcare; District

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 438 Sytuacja rodzin i polityka rodzinna w Polsce po dekadzie członkostwa w Unii Europejskiej
• Strony: 180--191

Twórcy

autor

Anna Kurowska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Diagnoza wpływu ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 na rozwój wczesnodziecięcych usług opiekuńczo-edukacyjnych w gminach, 2014, badania zrealizowane na zamówienie Fundacji Komeńskiego przez Millward Brown w ramach projektu "Od serca dla dziecka" finansowanego przez NUTRICIA Polska, http://www.frd.org.pl/repository/Nutricia/MB_raport_z_ustawy_zlobkowej_dla_FRD_FINAL.pdf.
• Graniewska D., 2009, Społeczne funkcje żłobków i przedszkoli. Obecnie i w przeszłości, Polityka Społeczna, nr 9.
• ITTI, 2014, Ocena realizacji działania 6.4 Infrastruktura opieki nad dziećmi do lat 3 - w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007-2013, raport końcowy, https://www.ewaluacja.gov.pl/Wyniki/Documents/3_265.pdf.
• Kurowska A., 2012, Wpływ wybranych instrumentów polityki rodzinnej i polityki zatrudnienia na dzietność oraz aktywność zawodową kobiet, Polityka Społeczna, nr 11-12.
• Kurowska A., 2015, Zmiany dostępu do opieki nad dzieckiem do lat 3 w polskich gminach przed wejściem w życie ustawy "żłobkowej" i po jej wdrożeniu, Problemy Polityki Społecznej, nr 3, tom 30(w druku).
• Kurowska A., Wolniewicz K., 2015, Usługi opieki nad dzieckiem do lat 3, [w:] Dekada Polski w Unii Europejskiej, Żołędowski C., Duszczyk M. (red.), Warszawa, Instytut Polityki Społecznej UW, Dom Wydawniczy Elipsa (w druku).
• Moroń D., 2011, Zmiany w zakresie instytucjonalnej opieki nad dziećmi do lat 3 w Polsce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 239.
• Sadowska-Snarska C. (red.), 2007, System instytucjonalnej opieki nad dzieckiem w aspekcie godzenia życia zawodowego z rodzinnym, Białystok, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku.
• Sadowska-Snarska C. (red.), 2008, Kierunki zmian w systemie instytucjonalnej opieki nad dzieckiem w Polsce, Białystok, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku.
• Sadowska-Snarska C. (red.), 2011, Godzenie życia zawodowego i rodzinnego w Polsce, Białystok, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku.
• Piętka-Kosińska K., Ruzik-Sierdzińska A., 2010, Żłobki w Polsce. Badanie empiryczne i jakościowe, Badanie przeprowadzone na zlecenie Banku Światowego, Warszawa, CASE.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2016.438.11