PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
1989 | nr 165 Prace z zakresu gospodarki przestrzennej | 82--102
Tytuł artykułu

Klasyfikacja typologiczna rozplanowań miast małych Wielkopolski

Warianty tytułu
The Typological Classification of the Layouts of Small Towns in Greater Poland
Języki publikacji
PL
Abstrakty
W obszarze historycznej Wielkopolski, obejmującej kilka współczesnych województw środkowo-zachodniej Polski i 24,2% powierzchni kraju znajduje się 226 miast, czyli 27,8% wszystkich miast polskich. Kongestia miast w tym obszarze przekracza o 13,8% średnią krajową, a jego centralnej części obejmującej współcześnie województwo poznańskie aż o 55,8. Udział miast o zaludnieniu poniżej 50 000 mieszkańców wynosi w obszarze historycznej Wielkopolski 94,7, w województwie poznańskim 93,9, w kraju 90,1%. Przeważająca liczba tych miast ma średniowieczną metrykę lokacyjną, jeśli nie liczyć znacznie wcześniejszego targowego czy podgrodziowego osadnictwa w ich obszarze. Miasta mniejsze zachowały w swej strukturze urbanistyczno-komunikacyjnej znacznie więcej elementów pierwotnego rozplanowania niż większe ośrodki miejskie, w których deformowane przez nawarstwienia przekształceń urbanistycznych jądra średniowieczne zatraciły niejednokrotnie wiele historycznie wartościowych obiektów i układów przestrzennych. Potrzeba zachowania dorobku kulturowego minionych pokoleń i jego poszanowania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego a także przy wszelkich działaniach konserwatorsko-rewaloryzacyjno-rekonstruacyjnych, skłania do badań nad typami rozplanowań zwłaszcza miast małych i dokonania ich teoretycznego uogólnienia w postaci sklasyfikowania typologicznego na bazie analizy układów urbanistyczno-komunikacyjnych miasteczek wielkopolskich, ze szczególnym rozważeniem jako obszaru badań województwa poznańskiego. (fragment tekstu)
EN
The paper describes the typology of urban layouts and street networks of small towns in the region of Greater Poland beginning with a historical and geographical delimitation. It embraces an analysis of the typology and the latter's characteristics, presents the types of urban layouts in Greater Poland and gives a definition of a small town. In particular there is an analysis and discussion of the classifications of historical urban layouts which have previously appeared in Polish and foreign publications. The author proposes his own typology of these layouts in Greater Poland based on two general criteria namely the exourbanistics (location) and endourbanistics (settlement) and a further 14 specific criteria. (original abstract)
Twórcy
Bibliografia
  • Atlas historyczny Polski, Warszawa PPWK 1967.
  • Czarnecki W., Planowanie miast i osiedli. T. V. Sieć komunikacji miejskiej. Warszawa-Poznań PWN 1962.
  • Dalchow O., Die Stadte das Warthelandes, I Teil, Ein Beitrag zur Siedlungskunde und zur Landeskunde der Provinz Posen. Dissertation. Borna-Leipzig 1910.
  • Deutsches Stadtebuch 1939, Band I. Berlin 1939.
  • Dohnalowa T., Rozwój transportu w Wielkopolsce w latach 1815-1914. Warszawa-Poznań PWN 1976.
  • Fritz J., Deutsche Stadtanlagen. Programm des Lyzeums in Strassburg. Nr 520, Strassburg 1894.
  • Geisler W., Landschaftskunde des Warthelandes, II Teil. Die Siedlungs - und Wirtschaftslandschaft. W: Schriften der Landeskundlichen Forschungsstelle des Reichsgaues Wartheland, Reihe I: Allgemeine Landeskunde, Band 2. Posen 1943.
  • Grodecki R., Targi w Polsce przed kolonizacją na prawie niemieckim. W: Sprawozdania Polskiej Akademii Umiejętności, IV 1922, Kraków 1922.
  • Kulejewska-Topolska Z., Nowe lokacje miejskie w Wielkopolsce od XVI do końca XVIII wieku. Studium historyczno-prawne. Poznań 1964.
  • Mała encyklopedia powszechna. Warszawa PWN 1971.
  • Mały słownik urbanistyczny. Warszawa Instytut Urbanistyki i Architektury 1971.
  • Meurer F., Der mittelalterliche Stadtgrundriss im nordlichen Deutschland in seiner Entwicklung zur Regelmassigkeit auf der Grundlage der Marktgestaltung. Berlin 1914.
  • Munch H., Geneza rozplanowania miast wielkopolskich XIII i XIV wieku. Polska Akademia Umiejętności. Prace Komisji Atlasu Historycznego Polski, z. IV. Skład Główny w Księgarni Gebethnera i Wolffa, Kraków 1946.
  • Narodowy Atlas Polski. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN 1973-1978.
  • Mapa administracyjna 1:2000000 Warszawa PPWK 1976.
  • Program rozwoju małych miast i osiedli województwa poznańskiego na lata 1971-1990. Prezydium WRN w Poznaniu. Woj. Pracownia Planów Regionalnych przy WKPG, Poznań 1971.
  • Przyłęcki M., Fizjonomia miast zabytkowych. Miasto 1984 nr 7.
  • Rocznik statystyczny miasta Poznania i województwa poznańskiego 1963-1964. Urząd Statystyczny dla m. Poznania i województwa poznańskiego w Poznaniu, Poznań 1965.
  • Rzeczyński B., Aanzet tot een kwalitatieve en maatschappelijke relevante verkeersdeelname, en een mensgeorienteerd verkeersbeleid in stedten en verkeersknoopnunkten. W: 5e Verkeersdag, Stedelijke Dienst Verkeersveiligheid. Kortrijk 1984.
  • Rzeczyński B., Typologia układów komunikacyjnych miast małych Wielkopolski. Problem MR 1.6 - etap 1984. Akademia Ekonomiczna Poznań 1984.
  • Rzeczyński B., Typologia układów komunikacyjnych miast małych Wielkopolski. Problem MR 1.6 - etap 1985. Akademia Ekonomiczna Poznań 1985.
  • Rzeczyński B., Verkehrsplanung fur Klein - und Mittelstadte in der VR Polen. Die Strasse, 1977 H. 8.
  • Siedler Z.J., Markisches Stadtebau in Mittelalter. Beitrage zur Geschichte der Entstehung. Planung und baulichen Entwicklung der markischen Stadte. Berlin 1914.
  • Słownik wyrazów obcych. Warszawa PWN 1980.
  • Statystyczna charakterystyka miast. Funkcje dominujące. Warszawa GUS 1977.
  • Tłoczek I.F., Miasteczka rolnicze w Wielkopolsce. Warszawa. Budownictwo i Architektura 1955.
  • Topographische Karte 1:25000. Hrsg. von der Preussischen Landesaufnahme 1888-1893.
  • Vogel W., Planung fur die ostdeutsche Kleinstadt Bomst. Heimatpflege - Heimatgestaltung, 1941 Nr 6.
  • Warschauer A., Lageplan der osteuropaischen Kolonialstadte. W: Korrespondenzblatt des Gesamtvereins der deutschen Geschichts - und Altertums - Vereine. Berlin 1909.
  • Wehrkreis XXI, Reichsgau Wartheland. Eisenbahnkarte 1:500000, Stellv. Generalkommando XXI.A.K. Posen 1944.
  • Wróblewska G., Rozplanowanie nowożytnych miast w Wielkopolsce od XVI do końca XVIII wieku. Warszawa-Poznań PWN 1977.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171443664

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.