Wielowymiarowa charakterystyka majątku trwałego na przykładzie gałęzi przemysłu województwa toruńskiego

• Autorzy: Maria Marszałkowska

Warianty tytułu

Multidimensional Characteristic of Fixed Assets the Example of Torun Voivodship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problem mierzenia majątku trwałego wywołuje wiele kontrowersji w literaturze i dotychczas nie można wskazać jednoznacznych metod jego pomiaru nie budzących wątpliwości. Można jednak stwierdzić zależność proponowanych rozwiązań od celu przeprowadzanej analizy oraz konieczności odzwierciedlenia (szczególnie w ujęciu agregatowym) nie tylko wielkości lecz i jakości majątku. Każde poznanie zarówno statyczne jak i dynamiczne wymaga porównań. Szczególne znaczenie ma porównywanie obiektów złożonych, wynika to z ich różnorodności czasowej, jakościowej i przestrzennej. Porównania obiektów złożonych można przeprowadzać dwojako: analitycznie - ze względu na każdą cechę oddzielnie lub syntetycznie - wykorzystując wskaźnik syntetyczny. Podejście syntetyczne pozwala na ominięcie (rozwiązanie) konfliktu wskazań występujących przy korzystaniu ze wskaźników analitycznych. Majątek trwały jest obiektem złożonym. Ten sam wolumen majątku trwałego znajdujący się w różnych jednostkach gospodarujących, gałęziach czy regionach posiada często odmienną charakterystykę struktury, jakości, nowoczesności, wydajności, wykorzystania. Zasób majątku trwałego gałęzi odzwierciedla w pewnej mierze odmienności technologiczne gałęzi oraz zróżnicowanie ich znaczenia dla gospodarki regionu. Jest to wynikiem czynników, które wywierały wpływ na kierunki rozwoju określonych gałęzi w regionie, a więc zarówno szczególnych cech naturalnych regionu, jego tradycji, jak również realizowanej strategii rozwoju. Propozycja zastosowania wielowymiarowej analizy porównawczej do charakterystyki majątku trwałego pozwala na uzyskanie wskaźnika syntetycznego (będziemy go nazywać syntetyczną miarą potencjału majątku), który umożliwia uporządkowanie gałęzi według posiadanego potencjału. Można również grupować gałęzie o zbliżonych potencjałach majątku. Podejście takie może okazać się szczególnie przydatne przy ocenach porównawczych gałęzi jak również przy określaniu kierunku zmian jakie zachodzą w majątku wraz z upływem czasu. Korzystać z tej metody można również przy porównaniach w skali przedsiębiorstw. (fragment tekstu)

EN

In the paper, fixed assets are characterized as a complex object. It is assumed that the same volume of assets in various branches and regions has a different characteristic of structure, quality, efficiency, and utilization. The identification of features of fixed assets in the industrial branch was preformed on the base of essential knowledge at the attempt to verify the features using statistic methods. The following diagnostic attributes describing the potential of fixed assets in the i-th industrial branch were adopted: share of machinery and equipment in total value of assets, renewal coefficient, disposal coefficient, coefficient of asseds wear, share of assets totally amortized in total gross value of assets, coeficient of capital intensity, shift coefficient, and labour productivity. Using this, a synthetic index-characterizing hthe potential of assets in two versions, for total assets as well as its active part i.e., machinery and equipment, was constructed. Using the taxonomic measure of growth suggested by Z. Hellwig, the paper attempts to rank industrial branches in Toruń veivodship according to their potential of assets. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Majątek trwały; Majątek trwały przedsiębiorstwa; Przemysł; Efektywność wykorzystania środków trwałych; Produkcja przemysłowa

EN

Tangible property; Company's fixed assets; Industry; Effective utilization of fixed assets; Industrial production

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1988
• Numer: nr 168 Intensyfikacja wykorzystania majątku trwałego przemysłu
• Strony: 42--53

Twórcy

autor

Maria Marszałkowska

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• A. Płocica: Dekapitalizacja majątku trwałego i sposoby jej przeciwdziałania. Finanse 1986, nr 1.
• A. Wołowczyk: Finansowe problemy reprodukcji maszyn i urządzeń. Finanse 1975, nr 5.
• E. Nowak: Kryteria efektywności metod doboru cech diagnostycznych. Folia Oeconomica Cracoviensis PAH, 1985 vol. 23.
• J. Bieliński: Strategia modernizacji majątku trwałego w przemyśle rozwiniętych krajów kapitalistycznych i europejskich krajów socjalistycznych. Materiały na konferencję, Toruń 1987.
• J. Tomala: Relacje kapitałowe w teorii wzrostu gospodarczego. Warszawa: PWN, 1963.
• M. Krzysztofiak: Mierniki rozwoju gospodarczego w ujęciu makroekonomicznym. Przegląd Statystyczny 1975 nr 4.
• Metody i modele ekonomiczno-matematyczne w doskonaleniu zarządzania gospodarką narodową. Warszawa: PWE, 1981.
• W. Pluta: Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach ekonomicznych. Warszawa: PWE, 1977.
• Z. Helwig: Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny 1968 nr 4.