Identyfikacja czynników kosztotwórczych w zmiennych warunkach organizacji handlu hurtowego

• Autorzy: Krystyna Gorzelańczyk
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Obiektem badań związków przyczynowo-skutkowych w handlu jest przedsiębiorstwo. Przedsiębiorstwo handlowe jest zorganizowanym i wyodrębnionym ekonomicznie, organizacyjnie oraz prawnie zespołem ludzi, środków materialnych i finansowych powołanych do prowadzenie działalności handlowej. Wyodrębnienie ekonomiczne i prawne dla większości przedsiębiorstw gospodarki narodowej w swej istocie jest podobne, natomiast pod względem form organizacyjnych przedsiębiorstwa różnią się w zależności ad działu i gałęzi gospodarki w której funkcjonują. Charakterystyczną cechą przedsiębiorstwa handlowego jest złożoność, znajdująca swój wyraz w jego organizacji. Realizacja zadań przedsiębiorstwa możliwa jest w wyniku podziału celów i zadań, które są podstawą tworzenia komórek operacyjnych. Osobliwość ta odnosi się szczególnie do przedsiębiorstw hurtowych. Spełniają one liczne funkcje m.in. dokonują przemieszczenia towaru na rynki lokalne z uwagi na rozbieżność miejsc produkcji i miejsc konsumpcji. W celu realizacji tego zadania przedsiębiorstwa tworzą komórki wykonawcze; hurtownie, podhurtownie i magazyny. Komórki te poprzez ściślejszy związek z rynkiem przyczyniają się dc bardziej sprawnej i oszczędnej sprzedaży towarów. Przedsiębiorstwo handlowe jest wite wielozakładowym podmiotem gospodarującym. Będąc elementem składowym struktury organizacyjnej handlu, samo jest jednostką organizacyjną złożoną z komórek organizacyjnych wyodrębnianych wg określonych kryteriów. Przedsiębiorstwo będąc jednostką obserwacji jest nie tylko kategorią ekonomiczną lecz rozpatrywane będzie w wymiarze statystycznym. Opis zależności pomiędzy interesującymi zjawiskami może być przeprowadzony na podstawie danych z różnych komórek strukturalnych przedsiębiorstwa. Kategoria jednostki statystycznej określona jest przez instancyjność struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa. Ze statystycznego punktu widzenia przedsiębiorstwo jest jednostką złożoną. W przedstawionym badaniu postawiono generalną hipotezę, że rozpoznanie przyczynowo-skutkowych zależności badanych zjawisk społeczno-gospodarczych uzależnione jest od kategorii badanej zbiorowości statystycznej. W kontekście prowadzonej analizy sformułowano szczegółową hipotezę, że dyferencja czynników określających zachowanie się kosztów uzależniona jest od kategorii badanej jednostki statystycznej. Przyjęcie tej hipotezy nakreśliło metodę postępowania badawczego, które zmierzało do udzielenia odpowiedzi na następujące pytania: 1. W jakim stopniu zmiana stopnia agregacji badanej jednostki powoduje deformację prawidłowości ekonomicznych w porównaniu z podstawowym stopniem agregacji badanej jednostki. 2. Czy wyselekcjonowane czynniki kosztotwórcze dla różnych kategorii jednostek statystycznych są identyczne, czy też różnią się swoim charakterem. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Handel hurtowy; Analiza kosztów; Koszty; Analiza korelacji; Analiza kanoniczna

EN

Wholesale trade; Cost analysis; Costs; Correlation analysis; Canonical analysis

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1989
• Numer: nr 159 Prace Instytutu Cybernetyki Ekonomicznej
• Strony: 35--47

Twórcy

autor

Krystyna Gorzelańczyk

Bibliografia

• Altkorn J.: Organizacja wewnętrzna przedsiębiorstw handlowych, WSE Kraków 1972.
• Analiza regresji w geografii, praca zbiorowa pod red. Z. Chojnickiego, PWN, Warszawa-Poznań 1980.
• Anderson T.: An introduction to multivariate statistical analysis, New York 1958.
• Bertier P., Bouroche J.: Analyse des donnes mulidimensionnelles, Paris 1975.
• Borowski S.: Kryteria oceny źródeł statystycznych, Studia Źródłoznawcze X, Instytut Historii PAN, Warszawa-Poznań 1965.
• Bortz J.: Statistik fur Sozialwissenschaftler, Springer Verlag, Berlin 1979.
• Buczkowski L.: Efektywność systemu organizacyjnego przedsiębiorstw handlowych, PWE, Warszawa 1967.
• Cooley W., Lohnes P.: Multivariate data analysis, New York 1971.
• Definicje podstawowych pojęć z zakresu handlu wewnętrznego, Zeszyty Metodologiczne GUS nr 19, Warszawa 1977.
• Encyklopedia Organizacji i Zarządzania, PWE, Warszawa 1981.
• Gaensslen H., Schubo W.: Einfache und komplexe statistische Analyse, Ernst Reinhardt Verlag, Munchen 1973.
• Hotelling H.: Relations between two sets of variates, Biometrica 1936, nr 28.
• Kurnal J.: Zarys teorii organizacji i zarządzania, PWE, Warszawa 1970.
• Ossowski S.: O osobliwościach nauk społecznych, PWN, Warszawa 1962.
• Przedsiębiorstwo w polskim systemie społeczno-ekonomicznym, praca zbiorowa pod red. J. Lenarta, PWN, Warszawa 1967.
• Pszczołowski J.: Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Ossolineum, Wrocław 1978.
• Statistical Analysis Mark 2, ICL, 1900 Series, Wrocławskie Zakłady Elektroniczne "Elwro" 1970.
• Szpaderski A.: Organizacja handlu i przedsiębiorstwa handlowego, Skrypty Uczelniane AE Poznań, Poznań 1971.
• Theil H.: Zasady ekonometrii, PWN, Warszawa 1979.
• Wrzosek W.: Funkcje handlu hurtowego, PWN, Warszawa 1969.
• Welfe W.: Statystyka handlu, PWG, 1957.
• Wierzchosławski S.: Z problematyki pomiaru zjawisk ekonomicznych, ZN WSE Poznań, Sesja naukowa z okazji XL-lecia WSE w Poznaniu, Poznań 1967.
• Zieleniewski J.: Organizacja i zarządzanie, PWE, Warszawa 1981.