Planowanie regionalne a planowanie centralne w różnych systemach planistycznych lat osiemdziesiątych

• Autorzy: Bohdan Gruchman

Warianty tytułu

Regional and Central Planning Systems in the Eighties

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W niniejszym opracowaniu przez planowanie regionalne rozumieć będziemy nie tylko opracowywanie i zatwierdzanie formalnych dokumentów określanych jako "plany", ale również sterowanie rozwojem regionalnym za pomocą różnych instrumentów. Instrumenty te mogą służyć realizacji planów, mogą też działać niezależnie od tych ostatnich, co występuje w sposób oczywisty w przypadkach braku formalnych dokumentów planistycznych. Planowanie regionalne jako wyodrębniona dziedzina planistyczna, bywa różnie definiowane. Najczęściej definicje tego planowania wiążą się z konkretnymi warunkami danego kraju. Są zatem mało przydatne dla naszych rozważań o planowaniu regionalnym w różnych systemach planistycznych. Określimy je zatem w sposób jak najbardziej ogólny, podkreślając jego najogólniejszą cechę: planowania odnoszącego się do obszarów mniejszych niż terytorium danego kraju, a równocześnie większych niż obszary obejmowane planowaniem lokalnym lub miejscowym. Charakter tego planowania bywa różny w poszczególnych systemach planowania, stąd trudno go tu jednoznacznie określić. W każdym razie będzie tu chodziło o planowanie nie ograniczające się tylko do fizycznych aspektów przestrzeni (physical planning). Horyzont tego planowania może być zarówno dłuższy (planowanie perspektywiczne), jak i krótszy (planowanie średniookresowe). Nie będziemy zajmować się planowaniem krótkookresowym (rocznym), chociaż wiąże się ono z planowaniem o dłuższym horyzoncie czasowym, jako jeden z instrumentów realizacji tego ostatniego. (fragment tekstu)

EN

The study contains an analysis of recent tendencies concerning the relation of regional planning to national (central) planning in developed countries as well as in developing countries. Over the last decade one could distinguish two major tendencies in this field: on the one hand there is a trend to integrate regional planning with planning at the central level, and on the other - to decentralize regional planning and to tie it closer to local planning. The, study contains examples of both tendencies from Europe, Asia, Africa and America. The trend towards decentralization is a relatively recent one and it is noteworthy for its appearance in developed countries as well as in some developing countries. The solution lies in an appropriate combination of both tendencies in concrete conditions of particular countries. There are already some examples of such an integrated planning approach applied or recomended in particular countries. However, the aim should be not only to integrate plains, but also to apply integrated steering instruments which would guide regional development in the desired direction. Regional development is namely the outcame of numerous development decisions and actions undertaken at various levels. It is necessary to devise and apply instruments which would effectively influence the very decisions and actions. One of the ways to do this could be the setting of regionally differenciated parameters of the social cost-benefit analysis applied to investment projects and programmes. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Planowanie regionalne; Planowanie centralne; Gospodarka planowa; System gospodarczy; Decentralizacja

EN

Regional planning; Central planning; Planned economy; Economic system; Decentralization

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1990
• Numer: nr 156 Planowanie rozwoju społeczno-gospodarczego za granicą
• Strony: 9--28

Twórcy

autor

Bohdan Gruchman

Bibliografia

• Bobrowski C., Planowanie gospodarcze, wyd. 2 uzupełnione, Wiedza Powszechna, Warszawa 1981.
• Botterweg T.H., Klaassen L.H., Vianen J.G., Some notes on the methodology of development planning, W: A. Kukliński, J.G. Lambooy (red.) Dilemas in Regional Policy, Mouton Publishers, Berlin, New York, Amsterdam 1983, s. 158-200.
• Chewalier B., Methodes et Modalities d'elaboration d'une planification micro-regionale, Tom I, Aspects Theoretiques et methodologiques, Centre D'Economie Regionale, Universite de Droit, d'Economie et des Sciences a'Aix-Marseille, Avril 1984.
• Cumberland J., Regional Development. Experiences and Prospects in the United States of America, Mouton Paris - The Hague 1971.
• Economic Growth in the Presence of Decreasing or Constant Working-Hours Fund in the Productive Sphere, Note Transmitted by the Government of the German Democratic Republic, in: Factors and Conditions of Long-Term Growth, Seminar on Factors and Conditions of Long-Term Growth, Stockholm (Sweden), 3-7 December 1973. United Nation, New York 1974, s. 182-192.
• Higgins B., Planning Regional Development: Art, Science, or Philosophy? The Challenge of the 1980, W: O.P. Mathur (red.) Training for Regional Development Planning, Maruzen Asia, Hong Kong - Singapore 1981, s. 136-175.
• Grabowiecki R., Zawadzki S.M., Metoda opracowania planu przestrzennego zagospodarowania kraju na 1990 rok. B. Malisz (red.) 40 lat planowania struktury przestrzennej Polski, KPZK PAN, studia, t. LXIV, PWN, Warszawa 1978, s. 131-143.
• Gruchman B., State of Art of the Methods of Planning for Regional Development; An International Survey Report, United Nations Centre for Regional Development, Nagoya, Japan 1978.
• Gruchman B., Local and Regional Development in East Europe: Experiences, Main Issues and Perspectives, W: Regional Development Dialogue, Vol. 3, No. 1, Spring 1982, United Nations Centre for Regional Development, Nagoya, Japan, s. 28-44.
• Gruchman B., Haile T., Janc A., National parameters for regional development within social cost-benefit analysis, W: Project Appraisal, Vol. 3, No. 1, March 1988, s. 31-38.
• Lacko L., Preparing the new Settlement Development Concept, W: Spatial economy and regional development during the economic reform, Akademia Ekonomiczna w Krakowie i KPZK PAN, Kraków 1986, s. 21-29.
• Łukaszewicz A., Rozwój społeczno-gospodarczy. Studia o strategii i planowaniu, PWE, Warszawa 1979.
• Misra R.P., Sundaram K.V., Growth Foci as Instruments of Modernization in India, W: Regional Policies in Nigeria, India and Brazil, A. Kukliński (red.), Mouton Publishers, The Hague - Paris - New York 1978, s. 97-185.
• Misra R.P., Urs D.V. Natraj V.K., Regional Planning and National Development, Vikas Publishing House PVT LTD, New Delhi 1978.
• Nagamine H. (red.), A Compendium-Facts and Figures on Development Administration and Planning, United Nation Centre for Regional Development, Nagoya, Japan 1979.
• Niekrasow N.N., Ekonomika regionalna (teoria, problemy, metody), PWN, Warszawa 1978.
• Perrin I.G., Dynamic locale, division internationale du travail et troisieme revolution industrielle, referat wygłoszony na: Symposium on Regional Development Processes, Vienna, Austria 20-24 sierpień 1984.
• Porwit K., System planowania, PWN, Warszawa 1981.
• Richardson H.W., Regional and Urban Economics, Penguin Books Ltd, Harmonalsworth, England 1978.
• Sjoholt P., New Trends in Promotion of Development in Local Communities in Norway, referat wygłoszony na: Symposium on Regional Development Processes, Vienna, Austria 20-24 sierpień 1984.
• Sundaram K.V., Urban and Regional Planning in India, July 1976 - nieopublikowana praca doktorska na Uniwersytecie w Majsurze.
• Wolfe M., Elusive Development, United Nations Research Institute for Social Development, Geneva 1981.
• Preliminary Study of the Long-Term Development Prospects, Issues and Policies 1980-2000, Socialist People's Lybyan Arab Jamahiriya, Trypolis, August 1979, 3 tomy.
• Aydalot P., Keeble D. (red.), GREMI, Rontledge, London and New York 1988.