Neoweberowskie państwo w kontekście globalnego kryzysu ekonomicznego

• Autorzy: Marek Oramus

Warianty tytułu

Neo-Weberian State in the Context of the Global Economic Crisis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem artykułu jest przedstawienie neoweberowskiego modelu państwa w kontekście zachodzących zmian w postrzeganiu roli państwa w gospodarce, spowodowanych globalnym kryzysem ekonomicznym zapoczątkowanym na przełomie lat 2007 i 2008. W wyniku załamania rynku kredytów hipotecznych w Stanach Zjednoczonych, które z czasem doprowadziło do zapaści wielu gospodarek świata, część ekspertów zaczęła dostrzegać potrzebę zwiększenia roli państwa, osłabionego w wyniku popularyzacji rozwiązań charakterystycznych dla nurtu nowego zarządzania publicznego czy współzarządzania publicznego. Jedną z propozycji, która zyskała w efekcie na znaczeniu, był model neoweberowskiego państwa (the Neo-Weberian State) zaproponowany przez C. Pollitta oraz G. Bouckaerta. Ich rozwiązanie stanowi połączenie najlepszych aspektów nowego zarządzania publicznego i współzarządzania publicznego z klasyczną biurokracją weberowską zakładającą odgrywanie przez państwo roli głównego koordynatora działań na rzecz przeciwdziałania globalnym problemom. W tym artykule autor przedstawia niektóre przyczyny wybuchu globalnego kryzysu ekonomicznego odwołując się do koncepcji zwierzęcych instynktów J. M. Keynesa, którą to przeanalizowali na podstawie obecnych problemów światowych gospodarek G. Akerlof i R. Schiller. Następnie autor dokonuje oceny, w jakim stopniu neoweberowski model stanowi odpowiedź na występowanie zwierzęcych instynktów w gospodarce i wskazuje przykłady rozwiązań zgodnych z propozycją Ch. Pollitta oraz G. Bouckaerta na gruncie amerykańskim i europejskim. (abstrakt oryginalny)

EN

The main aim of the article is to present the Neo-Weberian State in the context of changes in the perception of the role of a state in the economy due to the global economic crisis that started at the turn of 2007. As a result of the collapse of the mortgage market in the United States, which eventually led to the collapse of many economies in the world, some experts began to see the need to increase the role of a state, weakened as a result of popularization of new solutions typical of the trend of New Public Management and New Public Governance. One proposal that has gained importance is the concept of the Neo-Weberian State proposed by C. Pollitt and G. Bouckaert. Their solution combines the best aspects of these two models with the classical Weberian bureaucracy assuming the central coordinating role of the state in countering global challenges. In the article, the author presents some of the causes of the outbreak of the global economic crisis, referring to the J.M. Keynes' concept of 'animal spirits', which G. Akerlof and R. Schiller analysed based on the current problems of global economies. Next, the author assesses to what extent the Neo-Weberian State is a response to the presence of 'animal spirits' in the economy and shows example solutions in harmony with the proposal of C. Pollitt and G. Bouckaert in the United States and the European Union. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie publiczne; Nowe zarządzanie publiczne; Kryzys gospodarczy; Zwierzęce instynkty

EN

Public governance; New public management; Economic crisis; Animal spirits

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 1 (52)
• Strony: 37--55

Twórcy

autor

Marek Oramus

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Akerlof G., Shiller R., Zwierzęce instynkty: Czy ludzka psychika napędza globalną gospodarkę i jaki to ma wpływ na przemiany światowego kapitalizmu?, Warszawa: Wydawnictwo Studio Emka, 2010.
• Barber B., Dżihad kontra McSwiat, Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, 2013.
• Barofsky N., Bailout: How Washington Abandoned Main Street While Rescuing Wall Street, Nowy Jork: Free Press, 2012.
• Beck K., Możdżeń M., Instytucjonalne przyczyny kryzysu, [w:] A. Prusek (red.), Wyzwania polityki ekonomicznej w warunkach światowego kryzysu finansowego i gospodarczego, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 2011.
• Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act, https:// www.gpo.gov/fdsys/pkg/PLAW- 111publ203/html/PLAW-111publ203.htm [dostęp: 29.01.2016].
• Drechsler W., Towards a Neo-Weberian European Union? Lisbon Agenda and Public Administration, "Halduskultuur", 2009, nr 10.
• Drechsler W., Kattel R., Towards the Neo-Weberian State? Perhaps, but Certainly, Adieu, NPM!, "NISPAcee Journal of Public Administration and Policy", Nr specjalny: A Distinctive European Model? The Neo-Weberian State, 2008.
• Dunn W., Miller D., A Critique of the New Public Management and the Neo--Weberian State: Advancing a Critical Theory of Administrative Reform. "Public Organization Review", 2007, nr 7.
• Hausner J., Zarządzanie publiczne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2008.
• Keynes J.M., The General Theory of Employment, Interest and Money, Nowy Jork: McMillan, 1973.
• Komisja Europejska, Dlaczego kryzys rozprzestrzenił się na tyle krajów?, http:// ec.europa.eu/economy_finance/explained/the_financial_and_economic_ crisis/why_did_the_crisis_spread/index_pl.htm [dostęp: 29.01.2016].
• Komisja Europejska, Odpowiedź na kryzys finansowy, http://ec.europa.eu/ economy_finance/explained/the_financial_and_economic_crisis/respon- ding_to_the_financial_crisis/index_pl.htm [dostęp: 29.01.2016].
• Kostakis V, Commons-Based Peer Production and the Neo-Weberian State: Synergies and Interdependencies, "Halduskultuur", 2011 nr 12 (2).
• Lynn L., What is a Neo- Weberian State? Reflections on a Concept and its Implications, "NISPAcee Journal of Public Administration and Policy", Nr specjalny: A Distinctive European Model? The Neo-Weberian State, 2008.
• Matei L., Flogaitis S. (red.), Public administration in the Balkans from Webe-rian bureaucracy to New Public Management, "South-Eastern European Administrative Studies, ASsee Online Series", 2011, nr 1.
• Oramus M., Model współzarządzania (governance) i problemy dotyczące jego wdrażania w administracji publicznej, "Rocznik Administracji Publicznej" 2015, nr 1.
• Pollitt Ch., Bouckaert G., Public Management Reform. A Comparative Analysis - New Public Management, Governance, and the Neo-Weberian State. 3 ed., Oksford: Oxford University Press, 2011.
• Potücek M., The Concept of the Neo-Weberian State Confronted by the Multi-Dimensional Concept of Governance, "NISPAcee Journal of Public Administration and Policy", Nr specjalny: A Distinctive European Model? The Neo-Weberian State, 2008.
• Randma-Liiv T., New Public Management Versus the Neo-Weberian State in Central And Eastern Europe, "NISPAcee Journal of Public Administration and Policy", Nr specjalny: A Distinctive European Model? The Neo--Weberian State, 2008.
• Seabrooke L., Bringing legitimacy back in to neo-Weberian state theory and international relations. Working Paper 2002/6, Canberra: Australian National University, Department of International Relations, 2002.
• Solomon H., Discarding the Failed State Thesis: Neo-Weberian Institutionalism as an Alternative Approach to Policy Formulation, "Journal of Administrative Sciences", 2013, nr 11(22).
• Weber M., Gospodarka i społeczeństwo: Zarys socjologii rozumiejącej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.