Roszczenie pracownika o zapłatę "premii uznaniowej"

• Autorzy: Michał Grzeszczyk

Warianty tytułu

Claims of the Employee for Payment of the So-called "Discretionary Bonus"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejsza publikacja jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy pracownikowi przysługuje jakiekolwiek roszczenie o zapłatę tzw. "premii uznaniowej". Charakter tego świadczenia, będącego w istocie nie premią, a nagrodą, zdaje się prima facie przesądzać, że po stronie pracownika roszczenie takie nie istnieje w zasadzie dopóki pracodawca nie podejmie decyzji o przyznaniu takiej gratyfikacji. Zdaje się to potwierdzać szerokie orzecznictwo wskazujące na różnice pomiędzy premią, a nagrodą, zarysowujące w szczególności tezę, że nagroda nie stanowi w ogóle składnika wynagrodzenia. Jednakże zastanowić należy się, jak "premię uznaniową" postrzegać zarówno na gruncie obejścia przepisów o wynagrodzeniu przez pracodawcę, jak i w świetle przepisów dotyczących zakazu dyskryminacji oraz równego wynagradzania. Swoboda przyznawania nagród przez pracodawcę wydaje się być bowiem ograniczona przez obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz ich pracy, a także podstawową zasadę prawa pracy, że za pracę wykonaną należy się wynagrodzenie. Wypaczenie charakteru nagrody i stosowanie jej wbrew prawu i jej istocie może doprowadzić do faktycznego powstania roszczenia po stronie pracownika, choć niekoniecznie dotyczącego zapłaty nagrody, a jej równowartości. (abstrakt oryginalny)

EN

This publication is an attempt to answer the question of whether an employee is entitled to any claims for payment of the so-called "discretionary bonus". Nature of this provision, which is in fact not a bonus, but a reward, prima facie seems to prejudge that the employee claims does not exist in principle until the employer has taken a decision to grant such gratification. This seems to be confirmed in the broad case law indicating the difference between the premium and reward, outlining in particular the argument that the award is not at all a wage component. However, you should think about how a "discretionary bonus" should be seen both on the ground of the circumvent regulations concerning the salary by the employer, and in the light of the provisions on non-discrimination and equal pay. Freedom of giving awards by the employer seems to be in fact limited by objective and fair criteria for evaluating employees and their work, as well as the basic principle of labor law that for work done should be paid. Warping nature of the prize and using it against the law and its essence may lead to the actual creation of a claim to the employee, but not necessarily concerning the payment of the prize, but its equivalent. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Roszczenia pracownicze; Premia; Wynagrodzenie za pracę; Prawo pracy

EN

Workers' claims; Bonus; Remuneration for work; Labour law

• Czasopismo: Studia Prawnicze i Administracyjne
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 15 (1)
• Strony: 17--24

Twórcy

autor

Michał Grzeszczyk

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Baran K. (red.), System Prawa Pracy, Tom VI, Procesowe prawo pracy, Warszawa 2016.
• Florek L. (red.), Kodeks pracy, Komentarz, Warszawa 2011.
• Florek L., Ustalanie wynagrodzenia za pracę w gospodarce rynkowej, [w:] W. Sanetra (red.), Wynagrodzenie za pracę w warunkach społecznej gospodarki rynkowej i demokracji, Warszawa 2009.
• Gersdorf M., Raczkowski M., Rączka K., Kodeks pracy, Komentarz, Warszawa 2010.
• Kędziora K., Śmiszek K., Dyskryminacja i mobbing w zatrudnieniu, Warszawa 2010.
• Korzan K., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1988 r., I PZ 11/88, OSP 1990 nr 5 - 6, poz. 248.
• Lankamer A., Potocka-Szmoń P., Dyskryminacja w miejscu pracy, Poradnik dla pracodawcy i pracownika, Gdańsk 2006.
• Muszalski W. (red.), Kodeks pracy, Komentarz, Warszawa 2013.
• Nałęcz M., Regulamin wynagradzania, Procedury - Wzory - Kontrola, Warszawa 2014.
• Nowak M., Wynagrodzenie za pracę, Warszawa 2014.
• Oleksyn T., Premiowanie i nagradzanie - jak wykorzystać je lepiej, PiZS 2008, nr 2.
• Orłowski G., Patulski A., Kodeks pracy 2015, Komentarz dla praktyków, Gdańsk 2015.
• Pigulski M., Wynagrodzenia w Kodeksie pracy i rozporządzeniach, Komentarz, Warszawa 2015.
• Piwowarska-Reszka M., Roguska-Kikoła A., Mobbing i dyskryminacja w stosunkach pracy, Zagadnienia praktyczne, Warszawa 2014.
• Prusinowski P., [w:] Z. Góral (red.), Rozstrzyganie indywidualnych sporów ze stosunku pracy, Warszawa 2013.
• Skoczyński J., Prawna ochrona wynagrodzenia za pracę, Warszawa 2000.
• Sobczyk A. (red.), Kodeks Pracy, Komentarz, Warszawa 2014.
• Styczyński R., Wynagrodzenia pracownicze i inne przychody, Rozliczenia w 2015 roku, Aspekty prawne i podatkowe, Warszawa 2015.
• Tyszka J., Roszczenia ze stosunku pracy, PiZS 1976, nr 1.
• Wagner B., Wynagrodzenie oraz inne świadczenia za pracę, Sł. Prac. 1997, nr 5.
• Wąż P., Ustalenie istnienia stosunku pracy w orzecznictwie Sądu Najwyższego, PiZS 2008, nr 3.