The Vulnerability of Polish Regions to the Challenges of the Modern Economy

• Autorzy: Krystyna Gawlikowska-Hueckel , Jacek Szlachta

Warianty tytułu

Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper deals with the conditions affecting the economic growth of Poland's regions. Research questions are initially formulated about regularities and factors contributing to the economic success of Polish regions after their market-oriented transition. Changes in the theoretical foundations of regional policy are then discussed as well as the contribution of the World Bank, the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD), and the European Union (EU) to the new doctrine. The global and European megatrends of recent decades - unfavorable to regions in EU member states, in part due to the 2008+ crisis - are described. The European cohesion policy, a unique solution globally to support regional development, plays a major role in the socioeconomic development of Poland's regions. Poland is the EU's biggest beneficiary of this policy, which is now oriented toward boosting regional competitiveness. Polish regions are steadily becoming stronger within the EU, as this paper demonstrates, with the best growth trajectories enjoyed by the strongest regions. The impact of the 2008+ recession on Polish regions was limited, largely thanks to quality public policies. This good trajectory may be hard to achieve in the future due to what is known as the middle-income trap. Therefore, adjustments have to be made in Polish regional policy and other policies to make regions less vulnerable to the volatility of socioeconomic development. (original abstract)

Artykuł koncentruje się na uwarunkowaniach wzrostu gospodarczego polskich województw. Podstawowym pytaniem badawczym jest identyfikacja czynników, które mogą sprzyjać i hamować rozwój polskich regionów (po okresie prorynkowej transformacji). Dotychczasowe trendy wskazują, że kryzys 2008+ spowolnił, ale nie załamał cyklu wzrostu, a sytuacja gospodarcza województw relatywnie się poprawia; największą dynamiką PKB charakteryzują się regiony najbardziej rozwinięte. Kluczową rolę w stymulowaniu rozwoju ma europejska polityka spójności, obejmujaca unikatowy w skali globalnej pakiet narzędzi, rozwiązań i źródeł finanowania. Wpływ na obecną opcję tej polityki ma nie tylko nowe podejście wypracowane przez Bank Światowy i Unię Europejską, ale również niekorzystne megatrendy globalne. W obecnej perspektywie finansowej priorytetem polityki spójności jest wzrost konkurencyjności regionalnej. Polska jest największym beneficjentem tej polityki, mimo to pojawiają się obawy, że korzystna trajektoria rozwoju polskich regionów może napotkać na przeszkody m.in. wskutek zagrożenia tzw. pułapką średniego dochodu i niekorzystne uwarunkowania zewnętrzne. Z tego względu konieczne są dostosowania w polityce regionalnej i innych rodzajach interwencji publicznych, których celem powinny być działania na rzecz zmniejszenia wrażliwości reakcji polskich regionów na negatywne trendy globalne. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Cohesion policy; Economic policy of the EU; Macroeconomic policy; EU regional policy; Economic globalization

PL

Polityka spójności; Polityka gospodarcza UE; Polityka makroekonomiczna; Polityka regionalna UE; Globalizacja gospodarki

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 4
• Strony: 23--46

Twórcy

autor

Krystyna Gawlikowska-Hueckel

• Uniwersytet Gdański

autor

Jacek Szlachta

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Bachtler J., Taylor S. [2003], The Added Value of the Structural Funds: A Regional Perspective, IQNet Special Report, European Policies Research Centre, University of Strathclyde, Glasgow.
• Bachtler J., Mendez C. [2007], Who Governs EU Cohesion Policy? Deconstructing the Reforms of the Structural Funds? "Journal of Common Market Studies".
• Barca F. [2009], An Agenda for a Regional Cohesion Policy. A Place Based Approach to Meeting European Union Challenges and Expectations, Independent Report prepared at the request of D. Huebner, Commissioner for Regional Policy, Brussels.
• Beckmann M. [2000], Wilhelm Launhardt: Location Theorist, in: Regional Competition, eds. P. W. J. Batey, P. Friedrich, Springer, Berlin Heidelberg.
• Blaug M. [1985], Economic Theory in Retrospect, Press Syndicate of the Cambridge University Press, Cambridge.
• Bradley J. [2009], Debata na temat polityki spójności i funduszy strukturalnych, in: Polityka spójności w obliczu wyzwań XXI w., Materiały z konferencji, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warsaw.
• Bradley J., Morgenroth E., Untiedt G. [2004], Macro-regional evaluation of the Structural Funds using the HERMIN modeling framework, ERSA Conference Papers
• Bradley J., Zaleski J. [2003], Modeling EU accession and Structural Fund impacts using the New Polish HERMIN model, in: Modeling Economies in Transition, Proceedings of the 7th Conference of the International Association AMFET, ed. W. Welfe, Łódź.
• Brodzicki T. [2014], Płytkie i głębokie determinanty rozwoju regionów Polski - analiza empiryczna, in: Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki. Implikacje dla polityki rozwoju regionalnego, ed. K. Gawlikowska-Hueckel, J. Szlachta, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Capello R. [2008], Regional Economics in its 1950 s: Recent Theoretical Directions and Future Challenges, "The Annals of Regional Science", vol. 42, no. 4.
• Castells M. [1997], The Power of Identity, The Information Age: Economy, Society and Culture, vol. II, Blackwell, Cambridge-Oxford.
• Castells M. [1996], The Rise of the Network Society. The Information Age: Economy, Society and Culture, vol. I, Blackwell, Cambridge-Oxford.
• Central Statistical Office and Statistical Office in Katowice, Gross Domestic Product, Regional Accounts, Warsaw-Katowice 1997-2015.
• Central Statistical Office [2015], National Accounts, Warsaw.
• Churski P. [2008], Czynniki rozwoju regionalnego i polityka regionalna w Polsce w okresie integracji z Unią Europejską, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
• Churski P., Hauke J. [2012], Polycentric Development and Growth Areas, in: Territorial Cohesion Policy in Poland - Issues in Impact Assessment, eds. T. Markowski, T. Turała, "Studia Regionalia", vol. 33, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polska Akademia Nauk, Warsaw.
• Domański R. [2002], Gospodarka przestrzenna, PWN, Warsaw.
• Dziemianowicz W., Szlachta J., Peszat K. [2014], Potencjały rozwoju i specjalizacje polskich województw, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warsaw.
• Eichengreen B., Park D., Shin K. [2013], Growth Slowdowns Redux: New Evidence on the Middle-Income Trap, NBER Working Paper, no. 18673.
• ESPON [2014], Making Europe Open and Polycentric. Vision and Scenarios for the European Territory Towards 2050, Luxembourg.
• European Commission [2010], Communication to the European Council, Europe 2020. A Strategy for Smart, Sustainable and Inclusive Growth, European Commission, Brussels, March 3, 2010, KPM (2010) 2020 final.
• European Commission [2014], Investment for Jobs and Growth. Promoting Development and Good Governance in EU Regions and Cities. Sixth Report on Economic, Social and Territorial Cohesion, Brussels.
• European Commission [2014], 6th Report on Economic, Social and Territorial Cohesion, Brussels.
• European Union Scoreboard [2015], Brussels.
• Eurostat [2015], GDP at Regional Level, Brussels.
• Frontex [2015], EU Agency, http://frontex.europa.eu/
• Fujita M., Krugman P., Venables A. J. [2001], The Spatial Economy. Cities, Regions and International Trade, The MIT Press, Cambridge-London.
• Gawlikowska-Hueckel K. [2002], Procesy rozwoju regionalnego w Unii Europejskiej. Konwergencja czy polaryzacja? Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Gawlikowska-Hueckel K. [2014], Polityka przemysłowa i spójności wobec planów reindustrializacji Unii Europejskiej, "Gospodarka Narodowa", nr 5 (273).
• Gawlikowska-Hueckel K., Szlachta J. (ed.) [2014], Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki. Implikacje dla polityki rozwoju regionalnego (Vulnerability of Polish Regions to the Challenges of the Contemporary Economy. Implications for Regional Development Policy), Oficyna a Wolters Kluwer business, Warsaw.
• Gill J. [2010], Regional Development Policies: Place-Based or People-Centered, The World Bank, Washington, October.
• Gorzelak G. [2014], Wykorzystanie środków Unii Europejskiej dla rozwoju kraju, in: Polska w Unii Europejskiej i globalnej gospodarce, eds. M. Gorynia, S. Rudolf, PTE, Warsaw.
• Grosse T. G. [2010], Przyszłość polityki spójności, Monitor Unii Europejskiej, no. 4 (70).
• Hirschman A. O. [1958], The Strategy of Economic Development, Yale University Press, New Haven.
• Isard W. [1960], Methods of Regional Analysis: An Introduction to Regional Science, Technology Press of the Massachusetts Institute of Technology and Wiley, Cambridge-New York.
• KPZK (Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju) [2011], Projekt Koncepcji Przestrzennego Zagospodarownia Kraju do roku 2030.
• Krugman P. [1991a], Geography and Trade, MIT Press, Cambridge-London.
• Krugman P. [1991b], Increasing Returns and Economic Geography, "Journal of Political Economy", vol. 99, no. 3.
• Krugman P. [1995], Development, Geography and Economic Theory, The Massachusetts Institute of Technology Press, Cambridge-London.
• Lamy P. [2012], A Growth Plan for Europe to Exit the Crisis, "WTO News", February.
• Llop M., Manresa A. [2007], Analysis of Linear Multipliers in an Open Regional Economy, "Regional Studies", vol. 41 (4).
• Lösch A. [1961], Gospodarka przestrzenna, PWE, Warsaw.
• Lucas R. E. [1988], On the Mechanics of Economic Development, "Journal of Monetary Economics", vol. 22, no. 1.
• McKinsey & Company [2015], Poland 2025: Europe's New Growth Engine.
• Ministerstwo Gospodarki [2015], Polska 2015. Raport o stanie handlu zagranicznego, in: eds. A. Piątkowska, M. Szkutnicka-Pieniążek, Warsaw.
• MCRIT [2012], European Territory 2050, First Interim Report, Barcelona.
• MCRIT [2013], European Territory 2050, Second Interim Report, Barcelona.
• Myrdal G. [1957], Economic Theory and Underdeveloped Regions, London.
• Nazarczuk J. [2013], Potencjał rozwojowy a aktywność inwestycyjna województw i podregionów Polski, UWM w Olsztynie, Olsztyn.
• OECD [2008] Territorial Review OECD, Poland, Paris.
• OECD [2009], Regional Policy Challenges, New Issues and Good Practices, Paris, March 30-31.
• OECD [2011], Urban Policy Reviews, Poland, Paris.
• Ottaviano G. I. P., Puga D. [1998], Agglomeration in the Global Economy: A Survey of "New Economic Geography", "The World Economy", vol. 21, no. 6.
• Perroux F. [1950], Economic Space. Theory and Applications, "Quarterly Journal of Economics", February. "Puls Biznesu" [2016], Jan. 26.
• Rodrik D. [2002], Institutions, Integration and Geography in Search of the Deep Determinants of Economic Growth, https://www.sss.ias.edu/files/pdfs/Rodrik/Research/institutions-integrationgeography.pdf (12.02.2016).
• Romer P. [1990], Endogenous Technical Change, "Journal of Political Economy", vol. 98, no. 5.
• Single European Act [1986], Brussels.
• Solow R. M. [1956], A Contribution to the Theory of Economic Growth, "Quarterly Journal of Economics", vol. 70, no. 1.
• Solow R. M. [1957], Technical Change and the Aggregate Production Function, "Review of Economics and Statistics", vol. 39, no. 3.
• Szlachta J. [1992], Interwencjonizm państwa w przebiegu procesów rozwoju regionalnego w świetle doktryny neokeynesowskiej i neoliberalnej, in: Polityka regionalna w warunkach gospodarki rynkowej, ed. B. Winiarski, Ossolineum, Wrocław-Warsaw-Cracow.
• Szlachta J. [2010], Wpływ kryzysu końca pierwszej dekady XX wieku na europejska politykę spójności, in: Wyzwania regionalnego i przestrzennego rozwoju Polski na początku XXI wieku, Cracow.
• Szlachta J., Strategia Europa 2020 a europejska polityka spójności po 2013 roku, http://kolegia.sgh.waw.pl/pl/KAE/struktura/IRG/publikacje/Documents/pim88_9.pdf
• Szlachta J., Zaleski J. [2010], Kierunki polityki regionalnej Polski do roku 2020, "Gospodarka Narodowa", no. 10.
• Taleb N. N. [2007], The Black Swan: The Impact of the Highly Improbable, Penguin, London.
• The World Bank [2009], World Development Report 2009. Reshaping Economic Geography, Washington.
• The World Bank [2016], Global Economic Prospect, Washington.
• Thünen J. H. von [1921], Der isolierte Staat in Beziehung auf Landwirtschaft und Nationalökonomie, Jena.
• Treaty of Lisbon [2007], Brussels.
• Treaty of Rome [1957], Brussels.
• Treaty on European Union [1992], Brussels.
• Umiński S. [2012], Rozważania nad naturą, przyczynami oraz konkurencyjnością działalności eksportowej w ujęciu regionalnym dla Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• UNCHR [2015], The UN Refugees Agency, http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/home
• Weber A. [1922], Über den Standort der Industrien, Tübingen.
• Williamson J. [1975], Unbalanced Growth, Inequality, and the Process of National Development. A Description of the Patterns, in: Regional Policy. Readings in Theory and Applications, ed. W. Alonso, MIT Press, Cambridge.
• Zaucha J., Komornicki T., Böhme K., Świątek D., Żuber P. [2012], Territorial Keys for Bringing Closer the Territorial Agenda of the EU and Europe 2020, "European Planning Studies", DOI:10. 1080/09654313.2012.722976.
• Zielińska-Głębocka A. [2012], Współczesna gospodarka światowa, a Wolters Kluwer business, Warszawa.