Zadowolenie z życia i perspektyw na przyszłość a obiektywne i subiektywne czynniki sytuacji życiowej

• Autorzy: Joanna Pikul

Warianty tytułu

Satisfaction with Life and Prospects for the Future versus Objective and Subjective Factors Affecting One's Situation in Life

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem niniejszego artykułu jest szczęście i zadowolenie z życia oraz perspektyw na przyszłość. Jest to temat zawsze aktualny, zwłaszcza w obecnych czasach, przez niektórych autorów (A. Giddens, U. Beck) nazywanych późną nowoczesnością. Szczególnie w takich warunkach społecznych warto zatrzymać się i zastanowić, czy jesteśmy szczęśliwi i jak oceniamy swoją przyszłość. Wątpliwości te są wyjaśnione już w pierwszej części pracy, zawierającej znaczenia pojęć: jakość życia, szczęście, zadowolenie, dobrostan psychiczny wraz ze wskazaniem na czynniki obiektywne i subiektywne wpływające na ów dobrostan. Ponadto przedstawione są założenia teorii dobrostanu psychicznego: "dół-góra", "góra-dół", cebulowa teoria szczęścia. Kolejnym aspektem jest przyszłość w kontekście dobrostanu psychicznego, w tym znaczenie nadziei, wiary, optymizmu i pewności siebie. Druga część pracy zawiera wyniki badań opracowane na podstawie projektu pn. Diagnoza Społeczna. Zmienną wyjaśnianą jest zadowolenie z perspektyw na przyszłość, w tym ukazanie, jak owe zadowolenie przedstawia się na przełomie lat 2000-2013. Kluczowe jest przedstawienie zmiennych mających największy wpływ na zadowolenie z perspektyw na przyszłość oraz poznanie kierunku ich wpływu. Pozytywny wpływ na nasze zadowolenie ma status społeczno-ekonomiczny oraz bliskie relacje społeczne, jak: posiadanie przyjaciół, bycie w związku małżeńskim i udział w nabożeństwach. Ponadto nasze zadowolenie różnicuje także wiek, stan zdrowia, posiadanie dzieci na utrzymaniu czy nadużywanie alkoholu. Jako, że na wiele rzeczy w swoim życiu mamy wpływ, warto zweryfikować, w których wymiarach możemy jeszcze zwiększyć nasze zadowolenie z perspektyw na przyszłość. Przedmiotem niniejszego artykułu jest szczęście i zadowolenie z życia oraz perspektyw na przyszłość. Jest to temat zawsze aktualny, zwłaszcza w obecnych czasach, przez niektórych autorów (A. Giddens, U. Beck) nazywanych późną nowoczesnością. Szczególnie w takich warunkach społecznych warto zatrzymać się i zastanowić, czy jesteśmy szczęśliwi i jak oceniamy swoją przyszłość. Wątpliwości te są wyjaśnione już w pierwszej części pracy, zawierającej znaczenia pojęć: jakość życia, szczęście, zadowolenie, dobrostan psychiczny wraz ze wskazaniem na czynniki obiektywne i subiektywne wpływające na ów dobrostan. Ponadto przedstawione są założenia teorii dobrostanu psychicznego: "dół-góra", "góra-dół", cebulowa teoria szczęścia. Kolejnym aspektem jest przyszłość w kontekście dobrostanu psychicznego, w tym znaczenie nadziei, wiary, optymizmu i pewności siebie. Druga część pracy zawiera wyniki badań opracowane na podstawie projektu pn. Diagnoza Społeczna. Zmienną wyjaśnianą jest zadowolenie z perspektyw na przyszłość, w tym ukazanie, jak owe zadowolenie przedstawia się na przełomie lat 2000-2013. Kluczowe jest przedstawienie zmiennych mających największy wpływ na zadowolenie z perspektyw na przyszłość oraz poznanie kierunku ich wpływu. Pozytywny wpływ na nasze zadowolenie ma status społeczno-ekonomiczny oraz bliskie relacje społeczne, jak: posiadanie przyjaciół, bycie w związku małżeńskim i udział w nabożeństwach. Ponadto nasze zadowolenie różnicuje także wiek, stan zdrowia, posiadanie dzieci na utrzymaniu czy nadużywanie alkoholu. Jako, że na wiele rzeczy w swoim życiu mamy wpływ, warto zweryfikować, w których wymiarach możemy jeszcze zwiększyć nasze zadowolenie z perspektyw na przyszłość. (abstrakt oryginalny)

EN

This article is concerned with happiness and satisfaction with life and prospects for the future. The subject matter is always relevant, especially in these times, called by some authors (A. Giddens, U. Beck) late modernity. It is worth stopping and thinking, especially in such social conditions, whether we are happy and what the future will bring us. These doubts are explained in the first part of the paper, which contains the meanings of terms such as: life quality, happiness, satisfaction and psychological well-being. Moreover, objective and subjective factors are pointed out which have influence on that well-being. In addition, the assumptions of the theory of psycho-logical well-being are presented: bottom-up and top-down models, the onion theory of happiness. Another aspect is the future in the context of psychological well-being, including the importance of hope, faith, optimism and confidence. The second part of the paper contains the results of the research obtained on the basis of the project entitled Social Diagnosis. The variable being explained is satisfaction with future prospects and the extent of that satisfaction is presented with reference to years 2000-2013. The presentation of variables that have the greatest impact on satisfaction with future prospects and learning to what extent the variables affect the satisfaction is of key importance. The socio-economic status and close social relations such as having friends, being married and participation in church services have a positive influence on our satisfaction. Moreover, our satisfaction varies depending on our age, health condition, having children to maintain or if we abuse alcohol. Since there are a lot of things in our life that depend on us, it is worth analyzing in which aspects we can increase our satisfaction with the prospects for the future. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zadowolenie społeczeństwa; Jakość życia; Ocena jakości życia; Dobrostan

EN

Society satisfaction; Quality of life; Life quality assessment; Well-being

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2016
• Numer: z. nr 48
• Strony: 104--115

Twórcy

autor

Joanna Pikul

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Boniwell I., Zimbardo P.G., 2007, Zrównoważona perspektywa czasowa jako warunek optymalnego funkcjonowania [w:] Psychologia pozytywna w praktyce, red. P.A. Linley, S. Joseph, PWN, Warszawa.
• Czapiński J., 2001, Szczęście - złudzenie czy konieczność? Cebulowa teoria szczęścia w świetle nowych danych empirycznych [w:] Złudzenia, które pozwalają żyć, red. M. Kofta, T. Szustrowa, PWN, Warszawa.
• Czapiński J., 2004, Ekonomiczne przesłanki i efekty dobrostanu psychicznego [w:] Psychologia ekonomiczna, red. T. Tyszka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Czapiński J., 2013, Wstęp [w:] Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków, red. J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
• Kasser T., 2007, Dobre życie czy życie dobrami? Psychologia pozytywna i poczucie dobrostanu w kulturze konsumpcji [w:] Psychologia pozytywna w praktyce, red. P.A. Linley, S. Joseph, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Larose D.T., 2008, Metody i modele eksploracji danych, PWN, Warszawa.
• Panek T., Czapiński J., Kotowska I.E., 2013, Metoda badania [w:] Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków, red. J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
• Rostowska T., 2009, Małżeństwo, rodzina, praca a jakość życia, Impuls, Kraków.
• Schwartz B., Ward A., 2007, Mieć się lepiej, ale czuć się gorzej: paradoks wyboru [w:] Psychologia pozytywna w praktyce, red. P.A. Linley, S. Joseph, PWN, Warszawa.
• Seligman M., 2005, Prawdziwe szczęście. Psychologia pozytywna a urzeczywistnienie naszych możliwości trwałego spełnienia, Media Rodzina, Poznań.
• Sheldon K.M., Lyubomirsky S., 2007, Trwały wzrost poziomu szczęścia: perspektywy, praktyki i zalecenia [w:] Psychologia pozytywna w praktyce, red. P.A. Linley, S. Joseph, PWN, Warszawa.
• Sztompka P., 2007, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków.

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2016.4.8