Konsumpcja żywności w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej. Ujęcie makroekonomiczne

• Autorzy: Krystyna Świetlik

Warianty tytułu

Food Consumption in Poland After EU Accession. a Macroeconomic View

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Lata 2004-2015 były dla rynku żywnościowego w Polsce okresem głębokich przemian strukturalnych i koniunkturalnych związanych z globalizacją, dostosowywaniem się do wymagań jednolitego rynku unijnego, przezwyciężaniem skutków światowego kryzysu finansowo-gospodarczego, rosyjskiego embarga i nienotowanej od 2003 r. deflacji. Efektem tych zjawisk były znaczące zmiany poziomu i struktury konsumpcji. Celem opracowania jest zobrazowanie głównych tendencji w rozwoju konsumpcji dóbr żywnościowych w ujęciu makroekonomicznym. Koncentrując się na podstawowych wyznacznikach rozwoju gospodarczego, takich jak: PKB, zatrudnienie i bezrobocie, dochody ludności, ceny towarów i usług konsumpcyjnych, które w zasadniczy sposób wyznaczają trendy spożycia, omówiono wpływ makroekonomicznych uwarunkowań na kształtowanie się wydatków na żywność w sektorze gospodarstw domowych. Przeprowadzone badania pokazały, że odnotowany w analizowanym okresie wydatny wzrost PKB i dochodów ludności znalazł odzwierciedlenie we wzroście popytu konsumpcyjnego, znacznie jednak większym na towary nieżywnościowe i usługi niż na żywność. (abstrakt oryginalny)

EN

The period 2004-2015 was a time of deep structural and economic transformation for the food market in Poland. It was related to globalisation, adjusting to the requirements of the single EU market, overcoming the consequences of the global financial and economic crisis, the Russian embargo and deflation (not experienced since 2003). The effect of these phenomena was a significant change in the level and structure of consumption. The objective of this paper is to illustrate the main trends in the development of consumption of food products from a macroeconomic viewpoint. The influence of macroeconomic conditions on expenditure and quantitative consumption of food in households is discussed, with particular focus on the basic indicators of economic development such as GDP, employment and unemployment, household income, prices of consumer goods and services, which determine trends of consumption in a fundamental manner. The analyses show that the significant increase in GDP and household income during the period being studied was accompanied by a greater rise in demand for non-food items and services than for food products. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konsumpcja żywności; Produkt krajowy brutto (PKB); Ceny żywności; Gospodarstwa domowe

EN

Food consumption; Gross domestic product (GDP); Food prices; Households

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
• Rocznik: 2016
• Tom: 103
• Numer: z. 3
• Strony: 32--42

Twórcy

autor

Krystyna Świetlik

• Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB, Warszawa

Bibliografia

• Becker Garry S., 1990: Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, Warszawa, s. 19.
• Bywalec Czesław, 2007: Konsumpcja w teorii i praktyce gospodarowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 163-164.
• Bywalec Czesław, Leszek Rudnicki, 2002: Konsumpcja, PWE, Warszawa, s. 9, 54-55.
• Dąbrowska Anna, Mirosława Janoś-Kresło, Teresa Słaby, Jolanta Witek, 2013: Niedobory konsumpcji w polskich gospodarstwach domowych, Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie, Warszawa, s. 7.
• EUROSTAT, 2014: Classification of Individual Consumption by Purpose, http://ec.europa.en/eurostat/statistics.explained/index.php/Glossary:Classofication_of_individual_consumption_by_purpose(COICOP), dostęp 1.08.2016.
• GUS, 2009: Ceny w gospodarce narodowej w 2008 r., Warszawa, s. 72-73.
• GUS, 2015a: Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2015, Warszawa, s. 698, 727-728.
• GUS, 2015b: Rachunki narodowe według sektorów i podsektorów instytucjonalnych w latach 2010-2013, Warszawa, s. 45-48 i 261-266.
• GUS, 2016a: Roczne wskaźniki makroekonomiczne, Warszawa, http://www.stat.gov.pl, dostęp 2.08.2016.
• GUS, 2016b: Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju w 2015 roku, Warszawa, s. 7.
• GUS, 2016c: Ceny w gospodarce narodowej w 2015 r., Warszawa, s. 42.
• Hanusik Krystyna, Aleksandra Dudek (red.), 2011: Rynkowe i społeczne efekty konsumpcji, Uniwersytet Opolski, Opole, s. 17.
• Iwasiński Łukasz, 2014: Co to znaczy konsumować? Próba definicji pojęcia konsumpcji, "Konsumpcja i Rozwój", nr 4(9), s. 21.
• Kieżel Ewa (red.), 2010: Konsument i jego zachowania na rynku europejskim, PWE, Warszawa, s. 28-31.
• Kramer Józefa, 2011: Konsumpcja - ewolucja ról i znaczeń, "Konsumpcja i Rozwój", nr 1(1), s. 11.
• Mazurek-Łopacińska Krystyna, 2003: Zachowania nabywców i ich konsekwencje marketingowe, PWE, Warszawa, s. 15-22.
• Misala Józef, 2004: Lokalizacja działalności gospodarczej w warunkach globalizacji (ujęcie teoretyczne), [w] Globalizacja od A do Z, Elżbieta Czarny (red.), NBP, Warszawa, s. 260.
• NBP, 2009: Polska wobec światowego kryzysu gospodarczego, Warszawa, s. 4-25.
• Oosterveer Peter, David A. Sonnenfeld, 2012: Food, Globalization and Sustainability, Earthscan, London, New York, s. 14-17.
• Ritzer George, 2011: The McDonaldization of Society 6, Pine Forge Press, California, s. 1-13.
• Świetlik Krystyna, 2007: Popyt na żywność w latach 2004-2007, "Zagadnienia Ekonomiki Rolnej", nr 3, s. 42-61.
• Świetlik Krystyna, 2008: Ceny żywności w procesie rynkowych przemian polskiej gospodarki (1994- 2004), IERiGŻ-PIB, Warszawa, seria: "Studia i Monografie", nr 141, s. 162.
• Świetlik Krystyna, 2012: Wpływ spowolnienia gospodarczego w Polsce w latach 2009-2011 na konsumpcję żywności, "Handel Wewnętrzny", nr 4, s. 3-14.
• Świetlik Krystyna (red.), 2015: Popyt na żywność. Stan i perspektywy, IERiGŻ, ARR, MRiRW, Warszawa, seria: "Analizy Rynkowe", nr 16, s. 22-23, 37-38.
• UKIE, 2009: 5 lat Polski w Unii Europejskiej, Warszawa, s. 34-35.
• Włodarczyk Katarzyna, 2013a: Obszary globalizacji konsumpcji w Polsce - wybrane zagadnienia, "Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing", nr 9(58), s. 623.
• Włodarczyk Katarzyna, 2013b: Rynkowe zachowania polskich konsumentów w dobie globalizacji konsumpcji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 197-201.
• Woś Jerzy, Joanna Rachocka, Maria Kasperek-Hoppe, 2011: Zachowania konsumentów - teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, s. 9-10.