Nacjonalizacja w Europie Zachodniej w drugiej połowie lat 40. XX wieku

• Autorzy: Jacek Luszniewicz

Warianty tytułu

Nationalizations in Western Europe in the second half of the 1940s

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Termin "nacjonalizacja" występuje w literaturze naukowej i obiegu potocznym w różnych zakresach znaczeniowych: od bardzo wąskich do bardzo szerokich, przy czym największe problemy sprawia nadawanie mu kontekstów zbyt pojemnych. Czytamy i słyszymy o fali nacjonalizacji na Zachodzie Europy po wielkim kryzysie gospodarczym, o nacjonalizacji niektórych banków podczas kryzysu finansowego 2008+ czy wreszcie - by przejść na rodzime podwórko - o nacjonalizacji części aktywów Otwartych Funduszy Emerytalnych. Niekiedy można odnieść wrażenie, że nacjonalizacja to po prostu każdy przypadek poszerzania sektora publicznego bez względu na sposób w jaki się dokonuje. Tymczasem takie podejście jest grubą nadinterpretacją. (fragment tekstu)

EN

Nationalizations in the Austrian, French and British economies in the second half of the 1940s are the subject of this paper. The author analyses how they were conducted, what sectors and enterprises were affected and what was their context (earlier and later nationalizations), particularly political. The main conclusion of the text stresses that time frame and solutions adopted during nationalizations were primarily caused by the local verities and evolutions of governing systems. The author also stresses the need to separate nationalization from other forms of public sector expansions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sektor państwowy; Nacjonalizacja

EN

State sector; Nationalization

• Czasopismo: Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3
• Strony: 41--90

Twórcy

autor

Jacek Luszniewicz

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Abramovitz M., Eliasberg V. F., The nationalized industries and services, w: The growths of public employment in Great Britain, red. M. Abramovitz, V. F. Eliasberg, Princeton University Press, Princeton 1957.
• Addison P., The road to 1945: British politics and the Second World War, rev. ed., Pimlico, London 1994.
• Andrieu C., La banque sous l'occupation. Paradoxes de l'histoire d'une proffesion, Presses de la Fondation Nationale des Sciences Politiques, Paris 1990.
• Ashworth W. (współpr. M. Pegg), A History of British coal industry, Vol. V, 1946-1982: the nationalized industry, Clarendon Press, Oxford 1986.
• Austria. Economic growth and government policy, www.countrystudies.us/Austria/84.htm
• Baarbar [B.-E. Batbajar], Dzieje Mongolii, tłum. S. Grodziński, Dialog, Warszawa 2005.
• Bader W. B., Austria between East and West 1945-1955, Stanford University Press, Stanford, Cal. 1966.
• Barjot D., To rebuild France after WW2: the beginnings of électricité de France (1946-1953), EBHA conference, 24-26 August 2011, Athens, www.ebha.org/ebha2011/files/Papers/Athens.pdf
• Barker E., Austria 1918-1972, University of Miami Press, Miami, Flo. 1973.
• Baszkiewicz J., Historia Francji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974.
• Baykov A., The development of the Soviet economic system, Cambridge University Press, Cambridge-New York 1947.
• Becker W., The emergence and development of christian democratic parties in Western Europe, w: Christian democracy in the European Union [1945/1995]. Proceedings of the Leuven Colloquium 15-18 November 1995, Leuven University Press, Leuven 1997.
• Béthouart B., Entry for Catholics into the Republic: the Mouvemen Républucain Populaire in France, w: Christian democracy in Europe since 1945, Vol. 2, red. M. Gehler, W. Keiser, Routledge, London-New York 2004.
• Binder D. A., "Resciuing the Christian Occident" and "Europe in us": The People's Party in Austria, w: Christian democracy in Europe since 1945, Vol. 2, red. M. Gehler, W. Keiser, Routledge, London-New York 2004.
• Bischof G., Allied plans and policies for the occupation of Austria 1938-1955, w: Austria in the twentieth century, red. R. Steininger, G. Bischof, M. Gehler, Transaction Publishers, New Brunswick, N. J.-London 2002.
• Brus W., Histoire économique de l'Europe de l'est, Le Découverte, Paris 1986.
• Brzeziński B., Kalendarium ważniejszych wydarzeń dotyczących nacjonalizacji przemysłu w socjalistycznych krajach Europy, w: Nacjonalizacja w świecie współczesnym, Książka i Wiedza, Warszawa 1978.
• Buchanan J., Post-socialist political economy. Selected essays, Edward Elgar Publishing, Cheltenham-Lyme, N. H. 1997.
• Bucheli M., Decker S., Economic nationalism in Latin America and Africa in the twentieth century: a Comparison, [2014], www.worldbhc.org/files/fullprogram/A2_B2_Deker-Bucheli2014Econom.pdf
• Butler W. E., The Mongolian legal system. Contemporary legislation and documentation, Martinus Nijhoff Publishers, The Hague 1982.
• Chadeau F., The rise and decline of stated-owned industry in twentieth-century France, w: The rise and fall of state-owned enterprise in the western world, red. P. Toninelli, Cambridge University Press, Cambridge 2000.
• Chester N., The nationalisation of British industry, Her Majesty's Stationary Office, London 1975.
• Chick M., Industrial policy in Britain, 1945-1951. Economic planning, nationalisation and Labour goverments, Cambridge University Press, Cambridge 1998.
• Coetzee C., The proposed nationalization of mines in South Africa: a critical assessment, Province of KwaZulu-Natal, Provincial Treasury, IGR Unit, [2010], www.kztnopbusiness.co.za/site/user_data/files/Mine_Nationalization_2pdf
• Di Porto F., Energy law in Italy, Wolters Kluwer Law & Business, b.m.w. 2011.
• Dudek W., Nacjonalizacja jako przedmiot stosunków Polski z niektórymi państwami kapitalistycznymi, w: Nacjonalizacja w świecie współczesnym, Książka i Wiedza, Warszawa 1978.
• Dumontier P., Lavrin C., The financial impact of the French government nationalization/privatization strategy, October 4th 2001, www.affi.asso.fr/uploads/Externe/0d/CTR_FICHIER_26_1226069122.pdf
• Dunn J., Secularizing the sacred: the effort to dechristianize France during the French Revolution, "Primary Source" 2012, Vol. 4, Nr 1.
• Duroselle J. B., Początki katolicyzmu społecznego we Francji 1822-1870, tłum. Z. Jakimiak, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1961.
• Eckstein H. H., The politics of the British Medical Association, "The Political Quarterly" 1955, Vol. 26, Nr 4.
• Edgerton D., Public ownership and the British arms industry, w: The political economy of nationalisation in Britain, 1920-1950, red. R. Millward, J. Singleton, Cambridge University Press, Cambridge 1995.
• Edwards M. A., Nationalization, de-nationalization, re-nationalization. Some historical and comparative perspective, "Pace Law Review" 2009, Vol. 30, Nr 1.
• Einaudi M., Nationalisation of industry in Western Europe. Recent literature and debates, "The American Political Science Review" 1950, Vol. 44, Nr 1.
• Einaudi M., Bye M., Rossi E., Nationalization: French and Italian experiences, Cornell University Press, Ithaca, N. Y. 1955.
• Eldon Barry R., Nationalisation in British politics: the historical background, Stanford University Press, Stanford, Cal. 1965.
• Falk W., Ogólne prawidłowości i specyficzne cechy socjalistycznej nacjonalizacji przemysłu w Niemieckiej Republice Demokratycznej, w: Nacjonalizacja w świecie współczesnym, Książka i Wiedza, Warszawa 1978.
• Fiedor K., Austria. Od gospodarki żarowej do Unii Europejskiej, Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Opole 2000.
• Francis M., Ideas and politics under Labour, 1945-1951: building a new Britain, Manchester University Press, Manchester 1997.
• General Election of 5th-19th July 1945, w: General Election Results 1885-1979, www.election.demon.co.uk./geresults.html
• General Election of 23 rd February 1950, General Election Results 1885-1979, www.election.demon.co.uk./geresults.html
• General Election of 25th October 1951, w: General Election Results 1885-1979, www.election.demon.co.uk./geresults.html.
• Godelier F., Usinor and the French steel industry: from "private" monopoly to "public" competitor, 1948-2001, "Business and Economic History" 2006, Vol. 4, [on-line], http://www.thebhc.org./BEH/06/godelier.pdf
• Gołębiowski, J., Sektor państwowy w gospodarce Polski międzywojennej, PWN, Warszawa-Kraków 1985.
• Gourvish T. R., The business alcohol in the USA and the UK: UK regulation and drinking habits, 1914-1939, "Business and Economic History" 1997, Vol. 26, Nr 2.
• Grabska W., Kapitał zachodnioniemiecki w gospodarce Austrii, w: W. Grabska, P. Landau, J. Zdanowicz, Szkice o gospodarce zachodnioeuropejskiej, PISM, Warszawa 1968.
• Hafsi T., Privatization and nationalization, w: Encyclopedic dictionary of public administration, red. L. Côté, J. F. Savard, [on-line], www.dictionnaire.enap.ca.pdf
• Hannah L., A failed experiment: the state ownership of industry, w: The Cambridge economic history of modern Britain, Vol. III, Structural change and growth, 1939-2000, red. F. Floud, P. Johnson, Cambridge University Press, Cambridge 2004.
• Haynes M., Husan R., Market failure, state failure, institutions, and historical constraints in the East European transition, "Journal of European Area Studies" 2002, Vol. 10, Nr 1.
• Hemmerijckx R., The Belgian Communist Party and the socialist trade unions, 1940-60, "Journal of Communist Studies and Transition Politics" 1990, Vol. 6, Nr 4.
• Hodgson G., The steel debates: the Tory recovery, w: Age of austerity, 1945-1951, red. M. Sissons, P. French, Oxford University Press, Oxford 1986.
• Holton R., Industrial politics in France: nationalisation under Mitterrand, "West European Politics" 1986, Vol. 9, Nr 1.
• Holzer J., Europa zimnej wojny, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2012.
• Horváth D., Austria - balance at the time of cold war, www.coldwar.hu/html/en/conferences/Other_conferences/Dora_Horvath.pdf
• Howlett P., "The thin end of the wedge?": nationalisation and industrial structure during the Second World War, w: The political economy of nationalisation in Britain, 1920-1950, red. R. Millward, J. Singleton, Cambridge University Press, Cambridge 1995.
• Howlett P., The war-time economy, 1939-1945, w: The Cambridge economic history of modern Britain, Vol. III, Structural change and growth, 1939-2000, red. F. Floud, P. Johnson, Cambridge University Press, Cambridge 2004.
• Imashiro M., Nationalisation of railways and dispute over reconstruction to standard gauge, "Japan Railway & Transport Review", March 1995, www.jrtr.net/jrtr.04/pdf/history/pdf
• Kaliński J., Bitwa o handel 1947-1948, Książka i Wiedza, Warszawa 1971.
• Katzarov K., The theory of nationalisation, Martinus Nijhoff Publishers, The Hague 1964.
• Kavanagh D., The postwar consensus, "Twentieth Century British History" 1992, Vol. 3, Nr 2.
• Kindleberger Ch. P., French planning, National Bureau of Economic Research www.nber.org/chapters/c1426.pdf
• Kleer J., Jugosławiańska reforma gospodarcza, Książka i Wiedza, Warszawa 1970.
• Kleer J., Nacjonalizacja w Trzecim Świecie, w: Nacjonalizacja w świecie współczesnym, Książka i Wiedza, Warszawa 1978.
• Kline P., Moretii E., Local economic development, agglomeration economies and The Big Push: 100 years of evidence from The Tennessee Valley Authority, November 2013, www.eml.berkeley.edu//~moretti/tva.pdf
• Kochanowski J., Węgry. Od ugody do ugody. 1867-1990, Trio, Warszawa 1997.
• Kołakowski L., Główne nurty marksizmu. Powstanie - rozwój - rozkład, wyd. 2 popr., Wydawnictwo Aneks, Londyn 1988.
• Kołomejczyk N., Rewolucje ludowe w Europie 1939-1948, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.
• Kovar M., The origins of the British welfare state and its functions in 1945-1951, www.usd.ff.cuni.czech/?q=/system/files/kovar_1.pdf
• Krasuski J., Europa Zachodnia. Dzieje polityczne 1945-1993, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995.
• Krugman P., What to do, "The New York Review of Books", 18.12.2008.
• Landau Z., Czy w Polsce Ludowej dokonano nacjonalizacji banków, "Przegląd Historyczny" 1969, T. 60, Nr 4.
• Langer E., Nationalisations in Austria, "Annals of Public and Cooperative Economics" 1964, Vol. 35, Nr 2-3.
• Lappeküper U., Between concentration movement and people's party: The Christian Democratic Union in Germany, w: Christian democracy in Europe since 1945, Vol. 2, red. M. Gehler, W. Keiser, Routledge, London-New York 2004.
• Laqueur W., Historia Europy 1945-1992, tłum. R. Zawadzki, Puls, Londyn 1993.
• Les nationalisations de la libération. De l'utopie au compromis, red. C. Andrieu, L. Le Van, A. Prost, Presses de la Fondation Nationale des Sciences Politiques, Paris 1987.
• Leszczyński A., Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych 1943-1980, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2013.
• Let us face the future: A declaration of Labour policy for the nation, Fabian Society, London 1945.
• Lienert I., Where does the public sector end and the private sector begin?, "IMP Working Paper, Fiscal Affairs Department", June 2009, www.inf.org./external/pubs/&/wp/2009wp09122.pdf
• Lowe R., The welfare state in Britain since 1945, MacMillan, London 1993.
• Luszniewicz J., Gospodarka radziecka w latach 1917-1841, w: Powszechna historia gospodarcza 1918-1931, red. W. [Wojciech] Morawski, Floks, Warszawa 1994.
• Luszniewicz J., Nacjonalizacja, w: Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• Luszniewicz J., W kręgu gospodarki centralnie kierowanej, w: Powszechna historia gospodarcza 1918-1931, red. W. [Wojciech] Morawski, Floks, Warszawa 1994.
• Łaszek A., Samoń D., Tatała M., Opinia Forum Obywatelskiego Rozwoju nt. Projektu Ustawy zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych z dnia 10 października 2013 r., [Warszawa], 28 października 2013, www.FOR.pdf
• Machelon J. P., L'idée de nationalisation en France de 1840 à 1914, w: Administration etcontrôle de l'économie: 1800-1914, [M. Bruguiere et al.], Librairie Droz, Genève 1985.
• Maier Ch. S., The two postwar eras and the conditions for stability in twentieth-century Western Europe, "The American Historical Review" 1981, Vol. 86, Nr 2.
• Makać A., Sektor państwowy w ekonomice rozwiniętych krajów kapitalistycznych, PWN, Warszawa 1971.
• Masala C., Born for government: The Democrazia Christiana in Italy, w: Christian democracy in Europe since 1945, Vol. 2, red. M. Gehler, W. Keiser, Routledge, London-New York 2004.
• McKibbin R., Parties and people: England 1914-1951, Oxford University Press, Oxford 2010.
• Méchoulan É., Jules Moch un socialiste d'érangeant, Emile Bruylant, Bruxelles-Paris 2000.
• Michałek K., Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861-1945, Książka i Wiedza, Warszawa 1991.
• Miliband R., Parliamentary socialism: a study in the politics of Labour, 2nd rev. ed., Merlin Press, London 2009.
• Millward R., The 1940 s nationalization in Britain. Means to an end or the means of production, "The Economic History Review" 1997, Vol. 50, Nr 2.
• Mitchell A., Revolution in Bavaria, 1918-1919: the Eisner Regime and the Soviet Republic, Princeton University Press, Princeton, N. J. 1965.
• Morabito M., Bourmand D., Historia konstytucyjna i polityczna Francji (1789-1958), tłum. A. Jamróz, Temida 2, Białystok 1996.
• Morawski W. [Witold], Wprowadzenie, w: Modernizacja Polski. Struktury, agencje, instytucje, red. W. [Witold] Morawski, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa 2010.
• Morgan K. O., Labour in power, 1945-1951, Clarendon Press, Oxford 1984.
• Morrison H., Socialisation and transport: the organisation of socialist industries with particular reference to the London Passenger Transport Bill, Constable & Co Ltd., London 1933.
• Müller W. C., Condemned the success: the 1945 transitional government in Austria, https://www.prio.org/global/upload/CSCW/Transitional_Governance/Muller.pdf
• Napel M., The development of Dutch Christian Democracy, w: Christian democracy in the European Union [1945/1995]. Proceedings of the Leuven Colloquium 15-18 November 1995, Leuven University Press, Leuven 1997.
• Nohlen D., Stöver P., Elections in Europe: a data handbook, 15th ed., Nomos, Baden-Baden-Chicago 2010.
• Nunes A. B., Bastien C., Valério N., Nationalizations and de-nationalizations in Portugal (19th and 20th Centuries): a historical assessment, Documento de Trabalho, "Working Paper'' Nr 22, GHES, Lisboa 2005, https://aguila1.iseg.ulisboa.pt.pdf
• Oil and gas in Austria, www.viennabasin.spe.org/aboutus/whatisspevbs/oilandgasinaustria.pdf
• Osajda K., Nacjonalizacja i reprywatyzacja, C. H. Beck, Warszawa 2009.
• Pathirane L., Blades D., Defining and measuring the public sector: some international comparisons, "Review of Income and Wealth" 1984, Vol. 28, Nr 3.
• Pearson R., Escaping from the state? Historical paths to public and private insurance between the eighteenth and twentieth centuries, X Congreso Internacional de la Associación Española de Historia Ecónomica (AEHE), Carmona, 8-9 September 2011, www.aehe.net/xcongreso/pdf/sesiones/seguros.pdf
• Piotrowska-Hochfeld K., Zagadnienia wzrostu gospodarczego Włoch, PWE, Warszawa 1964.
• Plessis A., The history of banks in France, www.fbf.fr/en/files/888HK2/History_banks_france_EN.pdf
• Posner M. V., Woolf S. J., Italian public enterprise, Gerald Duckworth & Co Ltd., London 1967.
• Poznański K. Z., Property rights perspective on evolution of communist-type economies, w: Contructing capitalism. The reemergence of civil society and liberal economy in the post-communist World, red. K. Z. Poznanski, Westview Press, Boulder, Col. 1992.
• Prescott W., British conservatism, 1945-1951: adapting to the age of collectivism, March 2015, The University of Adelaide, https://digital.library.adelaide.edu.au/dspace/bitstream/2440/95244/3/0.pdf
• Prost A., Zarys historii Francji w XX wieku, tłum. J. Błońska, Universitas, Kraków 1997.
• Pryke R., Public enterprise in practice: the British experience of nationalisation over two decades, MacGibbon & Kee, London 1971.
• Ranieri R., Partners and enemies: the government's decision to nationalise steel 1944-1948, w: The political economy of nationalisation in Britain, 1920-1950, red. R. Millward, J. Singleton, Cambridge University Press, Cambridge 1995.
• Rood L., Nationalisation and indigrenisation in Africa, "The Journal of Modern African Studies" 1976, Vol. 14, Nr 3.
• Rotschild K. W., Austria's economic development between two wars, Frederic Muller Ltd., London 1947.
• Rowland B. M., Gaullist economic policies: the role of indicative planning, w: Charles de Gaulle's legacy of ideas, red. B. M. Rowland, The Washington Foundation for European Studies, Washington, D. C. 2011.
• Rubio M., Oil and economy in Mexico, 1900-1930 s., Universitad Pompeu Fabia, Department of Economics and Business (Barcelona, Spain), www.ecom.upf.edu/docs/papers/downloads/690.pdf
• Rydel J., Okupacja Austrii, w: Najnowsza historia świata 1945-1995, t. 1, 1945-1963, red. A. Patek, J. Rydel, J. J. Węc, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1997.
• Rydel J., Traktat pokojowy z Austrią, w: Najnowsza historia świata 1945-1995, t. 1, 1945- 1963, red. A. Patek, J. Rydel, J. J. Węc, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1997.
• Sadzikowski W., Wielka Brytania, w: W. Sadzikowski, J. Sikorski, A. Wieczorkiewicz, Sektor państwowy w kapitalizmie. Wielka Brytania, Francja, Austria, Włochy, PWN, Warszawa 1971.
• Sakkas J., "The Times" and the British intervention in Greece in December 1944, "Balkan Studies" 2012, Vol. 46.
• Sfikas T. D., War and peace in the strategy of the Communist Party of Greece, "Journal of Cold War Studies" 2001, Vol. 3, Nr 3.
• Sheard S., A creature of its time: the critical history of the creation of the British NHS, www.michaelquarterly.np.pdf/2011/4-428-41.pdf
• Shell K. L., The transformation of Austrian socialism, State University of New York, New York, N. Y. 1962.
• Short R. P., The role of public enterprises: an international statistical comparison, w: R. H. Floyd, C. S. Gray, R. P. Short, Public enterprises in the mixed eonomies. Some macroeconomic aspects, International Monetary Fund, Washington, D. C. 1984.
• Sikorski J., Austria, w: W. Sadzikowski, J. Sikorski, A. Wieczorkiewicz, Sektor państwowy w kapitalizmie. Wielka Brytania, Francja, Austria, Włochy, PWN, Warszawa 1971.
• Singleton J., Labour, the Conservatives and nationalisation, w: The political economy of nationalisation in Britain, 1920-1950, red. R. Millward, J. Singleton, Cambridge University Press, Cambridge 1995.
• Skidelsky R., Keynes. Powrót mistrza, tłum. T. Krzyżanowski, M. Sutowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2012.
• Sloman P., The Liberal Party and the economy, Oxford University Press, Oxford 2015.
• Smith G., Życie polityczne w Europie Zachodniej, tłum. L. Dorn, Puls, Londyn 1992.
• Steininger R., Austria, Germany and the cold war. From the Anschluss to the State Treaty 1938-1955, Berghahn Books, New York-Oxford 2008.
• Stelmachowski A., Zdziennicki B., Prawo rolne, PWN, Warszawa 1980.
• Stiefel D., Fifty years of state-owned industry in Austria, 1946-1996, w: The rise and fall of state-owned enterprise in the western world, red. P. Toninelli, Cambridge University Press, Cambridge 2000.
• Sztaba S., Kapitalizm amerykański, w: Oblicza kapitalizmu, red. P. Jachowicz, S. Sztaba, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2011.
• The nationalisation of Austria's basic industries [The Federal Ministry of Transport and Nationalised Undertakings], "Annals of Collective Economy" 1952, Vol. 23, Nr 1.
• The Programme of the M. R. P. [23 rd March 1946], www.archive.thetablet.co.uk./article/23rd-march-1946/6/Programme-of-the-mrp.pdf
• Therborn G., Drogi do nowoczesnej Europy. Społeczeństwa europejskie w latach 1945-2000, tłum. Z. Pucek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1998.
• Thorpe A., A history of the British Labour Party, 3 rd ed., Palgrave MacMillan, London 2008.
• Timashoff N. S., Nationalization in Europe and the catholic social doctrine, "The American Catholic Sociological Review" 1947, Vol. 8, Nr 2.
• Tivey L., Nationalization of British industry, rev. ed., Jonathan Cape Ltd., London 1973.
• Tomlinson J., Democratic socialism and economic policy: the Attlee years, 1945-1951, Cambridge University Press, Cambridge 1997.
• Toninelli J., From private to public to private again: a long-term perspective on nationalization, "Análise Social" 2008, Vol. 43, Nr 4.
• Tookey M. E., The Labour Party and nationalisation from Attlee to Wilson, 1945-1968: beyond the commanding heights, Durham University, December 2000, www.etheses.dur.ac.uk./4552/1/4522_1986.pdf
• Tōyama Y., The origins of nationalization in Britain (III), "Otemon Economic Studies" 1975, Vol. 8.
• Toye R., The Labour Party and the planned economy, 1931-1951, Boydell Press, Rochester, N. Y. 2003.
• Unger B., Heitzmann K., The Austrian "AlpenModel" - back to Bismarck?, www.2.econ.uu.nl/users/unger/publications/ungerheitzmann11.pdf
• Walicki A., Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
• Wädekin K. E., Agrarian policies in communist Europe: a critical introduction (Studies in European & Soviet Russian agrarian policy), Martinus Nijhoff Publishers. Allanheld, Osmun & Co. Publishers Inc., The Hague-London 1982.
• Webster C., The National Health Service. A political history, Oxford University Press, Oxford-New York 1998.
• Wengenroth U., The rise and fall of state-owned enterprise in Germany, w: The rise and fall of state-owned enterprise in the western world, red. P. Toninelli, Cambridge University Press, Cambridge 2000.
• Wereszycki H., Historia Austrii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972.
• Wieczorkiewicz A., Francja, w: W. Sadzikowski, J. Sikorski, A. Wieczorkiewicz, Sektor państwowy w kapitalizmie. Wielka Brytania, Francja, Austria, Włochy, PWN, Warszawa 1971.
• Williams Ch., Charles de Gaulle. Ostatni wielki Francuz, tłum. A. Chajewski, Amber, Warszawa 2007.
• Woloch I., Left, right and centre: the MRP and the post-war moment, "French History" 2007, Vol. 21, Nr 1.
• Zariski R., Problems and prospects of democrtaic socialism in France and Italy, "The Journal of Politics" 1956, Vol. 18, Nr 2.
• Zawadzki J., Kapitalizm współczesny. Szkice ekonomiczne, wyd. 2 zm., PWE, Warszawa 1967.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2016.3.2