Trends in Price Changes of Basic Agricultural Produce and Food in Domestic Markets

• Autorzy: Aleksandra Płonka , Łukasz Paluch

Warianty tytułu

Tendencje zmian cen podstawowych surowców rolnych i artykułów żywnościowych na rynkach krajowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper's main purpose was to assess the level and trends in price changes of selected agricultural raw materials and related food products occurring in domestic market that affect farming and agriculture. Relationships between food retail prices and the prices of agricultural raw materials, as well as directions in which these changes are heading were evaluated in the paper. The impact of purchase prices on food retail prices was analyzed based on margin squeeze defined as a margin between the consumer price and the sale price received by farmers. The analysis led to the conclusion that the share of the value of agricultural production of an average retail food basket has decreased, and the relation between agricultural production and its supply versus demand for food has attenuated over time. The function of the trend line showed that current price changes of agricultural produce follow a long-term upward trend accompanied by seasonal and economic fluctuations. However, increases in end produce prices were in most cases much higher than increases in raw materials prices. It was also observed that the differential between the purchase prices of raw materials and retail prices of food produce is steadily growing.(original abstract)

Głównym celem pracy była ocena poziomu i tendencji zmian cen wybranych surowców rolnych oraz cen wytwarzanych z nich artykułów żywnościowych na krajowych rynkach rolnych, wpływających na stan rolnictwa i gospodarstw. Oceniono wzajemne relacje pomiędzy cenami detalicznymi żywności a cenami surowców rolnych niezbędnych do jej wytworzenia oraz określono dominujące kierunki ich zmian. Zbadano siłę wpływu cen skupu na kształtowanie się cen detalicznych żywności, wykorzystując wskaźnik nożyc cenowych, określany jako stosunek cen artykułów żywnościowych do cen skupu surowców rolnych uzyskiwanych przez producentów rolnych. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że zmniejsza się udział wartości produkcji rolnej w cenach detalicznych przeciętnego koszyka spożywczego, zaś związek pomiędzy produkcją rolną i jej podażą a popytem na żywność staje się coraz słabszy. Na podstawie funkcji trendu stwierdzono, iż zmiany cen bieżących w przypadku analizowanych produktów rolnych i żywnościowych charakteryzowały się długookresową tendencją wzrostową, której towarzyszyły wahania sezonowe i koniunkturalne. Wzrosty cen produktu finalnego były jednak w większości przypadków zdecydowanie większe od wzrostów cen surowca niezbędnego do jego wytworzenia. Zauważono także coraz większe rozpiętości pomiędzy cenami skupu surowców rolnych a cenami detalicznymi żywności.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Agricultural products; Prices; Market; Food products

PL

Produkty rolne; Ceny; Rynek; Produkty żywnościowe

• Czasopismo: Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 85
• Strony: 115--124

Twórcy

autor

Aleksandra Płonka

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

autor

Łukasz Paluch

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Bibliografia

• Czech-Rogosz J., Pietrucha J., Żelazny R. 2009. Od bańki internetowej do kryzysu subprime. Warszawa, Wydaw. C.H. Beck. [in Polish]
• Idzik M. 2007. Barometry koniunktury w prognozowaniu ostrzegawczym w gospodarce żywnościowej. Warszawa, SGGW. [in Polish]
• Klank L. 2008. Ekonomiczne aspekty integracji wsi polskiej z UE. Polska wieś i rolnictwo w Unii Europejskiej. Warszawa, IRWiR. [in Polish]
• Kukuła K. 2003. Elementy statystyki w zadaniach. Warszawa, Wydaw. PWN. [in Polish]
• Kułyk P., Czyżewski A. 2012. Dostosowania cen i dochodów w rolnictwie w Polsce i Rosji. Próba porównania. Rocz. Ekon. Rol. Roz. Obsz. Wiej. SGGW Warsz. 99(2), 45-52. [in Polish]
• Luszniewicz A., Słaby T. 2003. Statystyka. Teoria i zastosowania. Warszawa, Wydaw. C.H. Beck. [in Polish]
• Płonka A. 2015.Procesy dostosowawcze gospodarstw drobnotowarowych do zmian koniunktury gospodarczej. Rozprawa doktorska. Warszawa, SGGW. [in Polish]
• Płonka A., Paluch Ł. 2016. Relation between prices of food products and agriculture products as an element of assess the economic trends in polish agriculture. Zesz. Nauk. Wyż. Szk. Ekon.-Społ. Ostrołęka 3(22), 30-40.
• Poczta W. 2008. Wpływ integracji z UE na sytuację strukturalną, produkcyjną i ekonomiczną polskiego rolnictwa. Warszawa, IERiGŻ-PIB. [in Polish]
• Poczta W., Wysocki F. 2000. Ceny i relacje cenowe jako przesłanka zrównoważonego rozwoju rolnictwa (na przykładzie Polski i wybranych krajów Unii Europejskiej) [Prices and price relations as a prerequisite for sustainable development of agriculture (an example of Poland and selected countries of the European Union)]. Biul. Infor. FAPA 4, 39-47. [in Polish]
• Prakash A. 2011. Safeguarding food security in volatile global markets. Rome, Food and Agriculture Organization of the United Nations.
• Seremak-Bulge J. 2012. Zmiany cen i marż cenowych na podstawowych rynkach żywnościowych [Changes in prices and margins pricing on the basic food markets]. Ekon. Org. Gosp. Żywn. 100, 5-23. [in Polish]
• Skowronek C., Sarjusz-Wolski Z. 2003. Logistyka w przedsiębiorstwie. Warszawa, PWN. [in Polish]
• Stańko S., Włodarczyk M. 2006. Ceny detaliczne żywności a ceny surowców rolniczych [Retail prices of food and agricultural products prices]. Biul. Infor. ARR 10(184), 4-15. [in Polish]
• Świetlik K. 2008. Ceny żywności w procesie rynkowych przemian polskiej gospodarki (1994-2004) [Food prices in the market transformation of the Polish economy]. Stud. Monogr. IERiGŻ 141, 12-271. [in Polish]
• Tomek W.G., Robinson K.L. 2001. Kreowanie cen artykułów rolnych. Warszawa, PWN. [in Polish]
• Urban R. 2002. Wartość dodana i marże w przetwórstwie głównych produktów rolnych. Warszawa, Wydaw. IERiGŻ. [in Polish]
• Zegar J. 2004. Dochody w strategii rozwoju rolnictwa (na progu integracji europejskiej). Warszawa, Wydaw. IERiGŻ. [in Polish]

Identyfikatory

DOI

10.21005/oe.2016.85.4.12