Rozwój zrównoważony a ekonomia zrównoważonego rozwoju - zarys problematyki

• Autorzy: Tomasz Zalega

Warianty tytułu

Development Economics : an Outline

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Koncepcja rozwoju zrównoważonego, a co za tym idzie rozwój ekonomii zrównoważonego rozwoju, stała się przedmiotem wzmożonego zainteresowania naukowców i kręgów biznesu po pierwszej Konferencji ONZ w Sztokholmie w 1972 r., a następnie po drugim Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro dwie dekady później. To właśnie na drugim Szczycie Ziemi, którego hasłem przewodnim było "Środowisko i Rozwój", a w którym uczestniczyły oficjalnie 172 państwa i około 2400 osób z organizacji pozarządowych, za najistotniejsze przyczyny narastania globalnych problemów rozwojowych uznano niezrównoważoną konsumpcję i produkcję. Zaczęto poszukiwać modeli zrównoważonego i stabilnego rozwoju gospodarki, uwzględniając ochronę ekosystemów przed nadmierną eksploatacją i uwarunkowania ekologiczne działalności człowieka. Proces ten, nieprzypadkowo, zbiegł się w czasie z rozwojem ekonomii zrównoważonego rozwoju. Celem autora jest przybliżenie Czytelnikowi obszaru zainteresowań ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz przedstawienie jej historycznych korzeni. Zaprezentowane w opracowaniu zagadnienia nie opisują całego jej spektrum, a jedynie wybrane elementy. W pierwszej części tekstu skupiono się na genezie, pojęciu oraz wyjaśnieniu zasad, celów i ładów rozwoju zrównoważonego, a następnie na omówieniu zależności między rozwojem zrównoważonym a zrównoważoną produkcją, konsumpcją i marketingiem. Natomiast w dalszej omówiono pojęcie i założenia ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz homo sustinens jako podstawową koncepcję, na której opiera się istota ekonomii zrównoważonego rozwoju. (abstrakt oryginalny)

EN

The concept of sustainable development, and thus the evolution of the economics of sustainable development, became the subject of increased interest of researchers and businesses after the first UN Conference in Stockholm in 1972, and then after the second Earth Summit in Rio de Janeiro two decades later. It is at the second Earth Summit with its "Environment and Development" motto, which was attended officially by 172 countries and approximately 2400 representatives of non-governmental organisations, where unsustainable consumption and production were recognised as the most important causes of growing global development problems. Attempts were made to find models of sustainable and stable economic development that took into account the protection of ecosystems from overexploitation and determinants of ecological human activity. It was no accident that this process coincided with the progress of economics of sustainable development. This article aims at providing an insight into economics of sustainable development and presenting its historical roots. The issues herein do not describe its whole range, but only selected elements. The structure of this article is as follows. The first part focuses on the origins, concept and principles, objectives and orders of sustainable development. Further, the concept and assumptions of sustainable development economics and homo sustinens as the basic underlying notion are discussed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój zrównoważony; Ekonomia rozwoju; Zrównoważony marketing

EN

Sustainable development; Development economist; Sustainable marketing

• Czasopismo: Studia i Materiały / Wydział Zarządzania. Uniwersytet Warszawski
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 1
• Strony: 101--126

Twórcy

autor

Tomasz Zalega

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Belz, F.M. i Peattie, K. (2009). Sustainability Marketing. A Global Perspective. Chichester: Wiley and Sons.
• Berg, J.M. van den i Nijkamp, P. (1987). Operationalizing Sustainable Development: Dynamic Ecological Economic Model. Ecological Economics, 4.
• Borys, T. (2010). Koncepcja zrównoważonego rozwoju w naukach ekonomicznych. W: B. Poskrobko (red.), Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Zarys problemów badawczych i dydaktycznych. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Borys, T. (2011a). Interdyscyplinarność ekonomii zrównoważonego rozwoju. W: B. Poskrobko (red.), Teoretyczne aspekty ekonomii zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Borys, T. (2011b). Zrównoważony rozwój - jak rozpoznać ład zintegrowany. Problemy Ekorozwoju, 6(2).
• Brundtland, G.H. (red.) (1991). Nasza wspólna przyszłość. Raport Światowej Komisji do spraw Rozwoju i Środowiska. Warszawa: PWE.
• Burchard-Dziubińska, M. (2011). Kategorie ekonomii zrównoważonego rozwoju na poziomie przedsiębiorstwa. W: B. Poskrobko (red.), Ekonomia zrównoważonego rozwoju w świetle kanonów nauki. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Constaza, R. (red.) (1991). Ecological Economics. The Science and Management of Sustainability. New York: Columbia Press.
• Czaja, S. (2012). Problemy badawcze oraz wyzwania rozwojowe ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Ekonomia i Środowisko, 3(43).
• Czyż, M. (2000). Strategia wdrażania rozwoju zrównoważonego. Ekonomia i Środowisko, 1(16).
• Dokumenty końcowe Konferencji Narodów Zjednoczonych "Środowisko i Rozwój" (1993). Warszawa: Instytut Ochrony Środowiska.
• Dołęga, J.F. (2011). Wybrane zasady filozofii zrównoważonego rozwoju. W: B. Poskrobko (red.), Teoretyczne aspekty ekonomii zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Estes, R. (1993). Toward sustainable development: from theory to praxis. Social Development Issues, 15(3).
• Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (2010). Komunikat Komisji Europejskiej, Bruksela, KOM (2010).
• Farber, S., Costanza, R. i Wilson, M. (2002). Economic and ecological concepts for ecosystem services. Ecological Economics, 41, http://dx.doi.org/10.1016/S0921-8009(02)00088-5
• Ganowicz-Bączyk, A. (2013). Ekonomia w służbie zrównoważonego rozwoju, Studia Ecologiae et Bioethicae, 11.
• Gawor, L. (2006). Wizja nowej wspólnoty ludzkiej w idei zrównoważonego rozwoju. Problemy Ekorozwoju, 1(2).
• Górka, K., Poskrobko, B. i Radecki, W. (2001). Ochrona Środowiska. Problemy społeczne, ekonomiczne i prawne. Warszawa: PWE.
• Gudowski, J. (2009). Ignacy Sachs jako prekursor koncepcji zrównoważonego rozwoju. W: D. Kiełczewski (red.), Od koncepcji ekorozwoju do ekonomii zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Hertwich, E.G. (2005). Life Cycle Approaches to Sustainable Consumption: A Critical Review. Environmental Science & Technology, 39(13).
• Hodgson, G.M. (2006). In the Shadow of Darwin and Marx. Cheltenham: Edward Elgar Publishing. http://dx.doi.org/10.4337/9781781007563
• International Institute for Sustainable Development (1995). Oslo Rountable on Sustainable Production and Consumption, http://www.iisd.ca/consume/oslo004.html (02.03.2015).
• Jackson, T. (2005). Live better by consuming less? Is there a "double dividend" in sustainable consumption? Journal of Industrial Ecology, 9(1-2). http://dx.doi.org/10.1162/1088198054084734
• Jeżowski, P. (2012). Rozwój zrównoważony i jego nowe wyzwania. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Materiały, 2.
• Kassenberg, J. (2001). Ocena ekoinnowacyjności w wybranych dokumentach strategicznych. Polityka przestrzennego zagospodarowania kraju. W: Ekoinnowacyjność dokumentów strategicznych. Próba oceny, Raport 1. Warszawa: Instytut na Rzecz Ekorozwoju.
• Keating, M. (1993). Szczyt Ziemi. Globalny program działań. Warszawa: Wydawnictwo GEA.
• Kiełczewski, D. (2008). Konsumpcja a perspektywy zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Kiełczewski, D. (2011a). Homo oeconomicus i homo sustinens jako wyzwania ekonomii zrównoważonego rozwoju. W: B. Poskrobko (red.), Teoretyczne aspekty ekonomii zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Kiełczewski, D. (2011b). Homo oeconomicus versus homo sustinens. Uwagi metodologii o metodologicznych odmiennościach między ekonomią zrównoważonego rozwoju a ekonomią głównego nurtu. W: B. Poskrobko (red.), Ekonomia zrównoważonego rozwoju w świetle kanonów nauki. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Kołodziejski, J. (1997). Paradygmat równoważenia rozwoju regionalnego i lokalnego w uwarunkowaniach transformacji ustrojowej Polski. Opolskie Roczniki Ekonomiczne, t. XV.
• Kośmicki, E. (2007). Geneza koncepcji trwałego i zrównoważonego rozwoju, w: Uwarunkowania i mechanizmy zrównoważonego rozwoju. Materiały VI Międzynarodowej Konferencji Naukowej-Białystok-Tallin, 2-5 lipca 2007. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Kośmicki, E. (2010). Główne cele ekologizacji społeczeństwa i gospodarki. Białystok: Wydawnictwo Ekopress.
• Leśniewski, M. (2013). Ekorozwojowe źródła konkurencyjności gmin w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
• Lorek, E. (2007). Polska polityka energetyczna w warunkach integracji z Unią Europejską. Katowice: Wydawnictwo AE.
• Lowell Centre for Sustainable Production: A working definition. Informal Meeting of the Committee Members (2001). Journal of Cleaner Production, 9(6).
• Martin, D. i Schouten, J. (2012). Sustainable Marketing. Boston' Prentice Hall.
• Mulder, P. i van der Bergh, J. (2001). Evolutionary economics theories of sustainable development. Growth and Change, 32(1), http://dx.doi.org/10.1111/0017-4815.00152
• Ochrona Środowiska człowieka - humanistyczne widzenie Świata (1984), Prace Naukowe Polskiego Klubu Ekologicznego, t. 1. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
• Paczuski, R. (1998). Zrównoważony rozwój jako zadanie współczesnego państwa oraz rola polityki i prawa w jego realizacji. W: M. Kowalkowski i M. Żygało (red.), Planowanie, Zarządzanie i Ochrona Środowiska. Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej.
• Pearce, D. (1987). Foundations of an Ecological Economics. Ecological Modelling, 38.
• Pearce, D. i Turner, R.K. (1990). Economics of Natural Resources and the Environment. New York: Harvester Wheatsheaf.
• Pearce, D. (2000). Ecological Economics and the Ecology of Economics. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Piątek, Z. (2010). Ekofilozofia. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Pieńkowski, D. (2011). Koncepcje sprawiedliwości w teorii zrównoważonego rozwoju. W: B. Poskrobko (red.), Teoretyczne aspekty ekonomii zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Pieńkowski, D. (2011). Racjonalność a natura ludzka. W: B. Poskrobko (red.), Uwarunkowania rozwoju zrównoważonej gospodarki opartej na wiedzy. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Piontek, F. (2001). Kontrowersje i dylematy wokół rozwoju zrównoważonego i trwałego. W: F. Piontek (red.), Ekonomia a rozwój zrównoważony. Teoria i kształcenie, t. 1. Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
• Piontek, F. (2002). Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Poskrobko, B. (1997). Teoretyczne aspekty ekorozwoju. Ekonomia i Środowisko, 1.
• Poskrobko, B. (2011). Metodologiczne aspekty ekonomii zrównoważonego rozwoju. W: B. Poskrobko (red.), Ekonomia zrównoważonego rozwoju w świetle kanałów nauki. Białystok: Wydawnictwo WSE.
• Poskrobko, B. (2012). Metodologiczne aspekty ekonomii zrównoważonego rozwoju. Ekonomia i Środowisko, 3(43).
• Rogall, H. (2010). Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Siebenhüner, B. (2000). Homo sustinens - towards a new conception of humans for the science of sustainability. Ecological Economics, 32(1).
• Sheth, J.N. i Parvatiyar, A. (1995). Ecological Imperatives and the Role of Marketing. W: M.J. Polonsky, A.T. Mintu-Wumsall (red.), Environmental Marketing: Strategies, Practice, Theory, and Research. New York: Haworth Press.
• Skowrońska, A. (2010). Rola polityki logistycznej państwa we wdrażaniu zrównoważonego rozwoju. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• Słodowa-Hełpa, M. (2013). Rozwój zintegrowany. Warunki, wymiary, wyzwania. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
• Sobolewski, M. (2002). Ocena dorobku Światowego Szczytu w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Johannesburgu (WSSD). Biuro Studiów i Ekspertyz, 942, listopad.
• Spaargaren, G. i Mol A.P. (1992). Sociology Environment and Modernity: Ecological Modernization as a Theory of a Social Change. Society and Natural Resources, 54. http://dx.doi.org/10.1080/08941929209380797
• Vision 2050: the New agenda for business. World Business Council for Sustainable Development (WBCS), Delhi 2010, www.wbcsd.org/vision2050.aspx
• Zabłocki, G. (2002). Rozwój zrównoważony, idee, efekty, kontrowersje. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Zalega, T. (2014). Sustainable consumption and innovative consumption in consumer behaviour of Mazovian households. Handel Wewnętrzny, 4.
• Zalega, T. (2015a). Zrównoważony rozwój a zrównoważona konsumpcja. Konsumpcja i Rozwój, 4(13).
• Zalega, T. (2015b). Ekonomia behawioralna jako nowy nurt ekonomii - zarys problematyki, Studia i Materiały, 1(18).
• Zalega, T. (2015c). Ekonomia ewolucyjna jako jeden z nurtów współczesnej ekonomii - zarys problematyki. Studia i Materiały, 2(19).
• Zalega, T. (2015d). Mikroekonomia współczesna, Wydanie II poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Zarządzania UW.
• Zyśk, A. (2001). Edukacja a rozwój. Środowisko, 13(205).
• www.wbcsd.org/vision2050.aspx
• http://www.globalcompact.org.pl

Identyfikatory

DOI

10.7172/1733-9758.2016.20.8