Wykorzystanie wartości sprawiedliwej do wyceny przedsiębiorstw w Polsce na tle praktyki stosowanej w USA

• Autorzy: Jan Konowalczuk , Tomasz Ramian

Warianty tytułu

The Use of Fair Value for Valuing Businesses in Poland Against the Background of the Practice in the USA

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel - Celem publikacji jest przedstawienie aspektów metodycznych wykorzystania kategorii wartości sprawiedliwej do wyceny praw własności przedsiębiorstw w Polsce. Na tle rozwiązań instytucjonalno-prawnych opracowanych i stosowanych w USA do określania wartości sprawiedliwej, dokonano oceny warunków i możliwości stosowania w Polsce tego rodzaju zestandaryzowanej wartości. Rozważania skoncentrowano na przypadkach dotyczących przedsiębiorstw niegiełdowych i celach wyceny związanych z występowaniem silnej sytuacji konfliktowej pomiędzy stronami transakcji zawieranych w warunkach przymusowych oraz konfliktowych. Hipoteza: wartość sprawiedliwa wprowadzona w Polsce w 2011 r. do metodyki wyceny poprzez regulacje standardów zawodowych, została przeniesiona z teorii i praktyki rozwiniętych krajów anglosaskich, stąd jej aplikacja wymaga uwzględnienia krajowych przepisów prawa oraz dostosowania do aktualnej sytuacji gospodarczej, w tym do stanu rozwoju pozagiełdowego rynku obrotu prawami własności przedsiębiorstw. Metodologia badania - Studia literatury krajowej i zagranicznej, samodzielna ocena studiów przypadku dotyczących stosowania w praktyce kategorii wartości sprawiedliwej oraz przypadków braku jej stosowania dla uzasadnionych celów wyceny. Wynik - Ustalenie warunków instytucjonalno-prawnych oraz ekonomicznych, jakie powinny być spełnione dla zapewnienia poprawnego stosowania kategorii wartości sprawiedliwej w wycenie przedsiębiorstw. Oryginalność/wartość - Weryfikacja hipotezy na podstawie badań literatury zagranicznej i krajowej oraz wyników badań dla studiów przypadku dotyczących głównie małych i średnich spółek nie giełdowych.(abstrakt oryginalny)

EN

Purpose - Purpose of the publication is to present the methodological aspects of the use of the category of fair value for the valuation of the company equity rights in Poland. Against the background of institutional and legal solutions developed and used in the US, the paper includes the evaluation of the conditions and possibilities of application this kind of standardized values in Poland. Considerations are focused on non-listed companies and for purposes of valuation associated with a strong conflict situation between the parties of the transaction concluded under forced conditions. Hypothesis: the concept of fair value was implemented to Poland in 2011 thru valuation standards and transferred from theory and of highly developed English-speaking countries and its application requires consideration of national laws and adapt to the current economic situation, including the status of development of the OTC market trading property rights of companies. Design/methodology/approach - Studying relevant domestic and foreign literature and conducting independent research on the practical application of fair value categories and the lack of its use cases for legitimate purposes of valuation. Findings - The establishment of the institutional-legal and economic conditions that should be met to ensure the correct application of fair value category in business valuation. Originality/value - Verification of the hypothesis on the basis of domestic and foreign literature and research results for case studies which focus on small and medium-sized private enterprises.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wartość godziwa; Wycena przedsiębiorstwa; Standardy wartości

EN

Fair value; Enterprise valuation; Standards of value

• Czasopismo: Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 4 (82) Cz.2 Rynek kapitałowy i wycena przedsiębiorstw
• Strony: 395--412

Twórcy

autor

Jan Konowalczuk

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Tomasz Ramian

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Europejskie Standardy Wyceny (2012). Wydanie siódme (2013). Warszawa: Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych.
• Fishman J.E. (2013). Standards of Value: Theory and Applications (Wiley Finance). Kindle Locations 7125-7131. Wiley. Kindle Edition.
• Golecki M.J. (2011). Miedzy pewnością a efektywnością. Marginalizm instytucjonalny wobec prawotwórczego stosowania prawa. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Hamermesh L.A., Wachter M.L. (2009). Rationalizing Appraisal Standards in Compulsory Buyouts. Boston College Law Review, 50.
• International Valuation Standards Council (2016). IVS104: Bases of Value, Exposure Draft. London, 7 April. Pobrano z: https://www.ivsc.org/files/file/view/id/646 (15.05.2016).
• Kaszowski M. (2009). Anglosaska doktryna precedensu. Porównania z polską praktyka orzeczniczą. Warszawa.
• Michalski M. (2001). Zarządzanie przez wartość. Firma z perspektywy interesów właścicielskich. Warszawa: WIG-Pres.
• Międzynarodowe Standardy Wyceny (2012).Wydanie polskie. Warszawa: Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych.
• Monteskiusz Ch.J. (1997). O duchu praw. Kęty: Wydawnictwo Antyk.
• Powszechne Krajowe Zasady Wyceny (PKZW), Nota interpretacyjnej nr 5 (NI 5), Ogólne zasady wyceny przedsiębiorstw (2011). Warszawa: Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych.
• Pratt S.P., Niculita A.V. (2008). Valuing a Business. The Analysis and Appraisal of Closely Held Companies. New York: McGrawHill.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 2011 w sprawie analiz spółki przeprowadzanych przed zaoferowaniem do zbycia akcji należących do Skarbu Państwa.
• Sadowski Z. (2002). Społeczne aspekty systemu rynkowego w Polsce. Zeszyt Naukowy, 2.
• Saroney III, E.F. (2005). CPAs and the changing valuation field. The CPA Journal, 60.
• Skoczylas A. (2004). Działalność uchwałodawcza Naczelnego Sądu Administracyjnego. Warszawa: CH Beck.
• Sulikowski A. (2005). Tworzenie prawa przez sądy konstytucyjne i jego demokratyczność. Państwo i Prawo, 8, 20-24.
• Szymański P. (2015). Standardy wyceny jako instrument kształtowania jakości procesu wyceny przedsiębiorstwa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• Ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Dz.U., poz. 1070.
• Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Dz.U., poz. 1774.
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Dz.U., poz. 1030.
• Zarzecki D. (2013). Współczesne wyzwania wyceny przedsiębiorstw. Szczecin: Zarzecki, Lasota i Wspólnicy.
• Zarzecki D., Grudziński M. (2010). Standardy wartości stosowane w wycenie przedsiębiorstw. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 25.
• Zarzecki D., Grudziński M. (2011). Wartość godziwa jako standard wartości w wycenach sporządzanych w sytuacjach przymusowego wykupu akcji. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 37.

Identyfikatory

DOI

10.18276/frfu.2016.4.82/2-34