Michaił Speranskij i jego rzekome "zesłanie" na Syberię w latach 1818-1821

• Autorzy: Dariusz Szpoper

Warianty tytułu

Mikhail Speransky and his Alleged "Exile" in Siberia in the Years 1818-1821

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Michaił Michajłowicz Speranskij (1772-1839), wybitny rosyjski działacz państwowy, w marcu 1812 r. wpadł w niełaskę cesarza Aleksandra I, w wyniku której wydalono go z Sankt-Petersburga i nakazano zamieszkanie początkowo w Niżnym Nowgorodzie, a następnie w Permie w majątku córki Wielikopole, w guberni nowogrodzkiej (europejska część Imperium Rosyjskiego). W 1816 r. Aleksander I mianował go gubernatorem w Penzie, a w 1819 r. - generał-gubernatorem Syberii, polecając mu dokonać rewizji trzech guberni: tobolskiej, tomskiej i irkuckiej. M. Speranskij podjął z sukcesem walkę z korupcją urzędniczą i zajął się rozwojem tych prowincji. W 1821 r. został przez Aleksandra I mianowany członkiem Rady Państwa, a w 1839 r. otrzymał z rąk Mikołaja I tytuł hrabiowski. (abstrakt oryginalny)

EN

Mikhail Mikhailovich Speransky (1772-1839) was a prominent Russian activist state. In March 1812, he fell from favor with the Emperor Alexander I. He was expelled from St. Petersburg and ordered to reside first in Nizhny Novgorod, and then in Perm (the estate of her daughter, Wielikopole), in the province of Novgorod (the European part of the Russian Empire). In 1816, Alexander I appointed him the governor of Penza, and in 1819, governor-general of Siberia. He ordered him to review the three-province: Tobolski, Tomsk and Irkutsk. M. Speransky made a successful fight against corruption. He started the development of these provinces. In 1821, he was appointed by Alexander I a member of the Council of State, and in 1839, he received the title of count from Nicholas I. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Korupcja; Przeciwdziałanie korupcji; Biografie

EN

Corruption; Corruption fighting; Biography

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2016
• Numer: Vol. 25, nr 3 Od prawa przeszłego do współczesnego : księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Witkowskiemu
• Strony: 907--921

Twórcy

autor

Dariusz Szpoper

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Aleksiejewa T.A., Afanasjew W.G., Bersenew W.W., Wołkowa S.W., Ilin A.W., Kazancew S.M., Kapustina M.A., Karamyszew O.M., Kornewa N.M., Riskin D.I., Sokołow A.P., Timoszina E.W., Institut generał-gubernatorstwa i namiesticzestwa w Rossijskoj impierii, t. 1, Sankt-Peterburg 2001.
• Bazylow L., Dzieje Rosji 1801-1917, Warszawa 1977.
• Chuduszina I., Michaił Michajłowicz Speranskij: «Pomieniat' szatkoje swojewolie na swobodu wiernuju...«, [w:] Rossijskij liberalizm: idei i liudi, red. A.A. Kara-Murza, Moskwa 2007.
• Czibirjajew S.A., Wielikij russkij reformator. Ziżń, diejatielnost', politiczeskije wzgliady M.M. Speranskowo, Moskwa 1989.
• Grecz N., Zapiski o mojej ziźni, Moskwa 2002.
• Jużakow S.N., M.M. Speranskij. Jewo żiźń i obszczestwiennaja diejatelnost', Sankt-Peterburg 1892, [w:] Żiźń zamieczatelnych liudiej: Piotr Wielikij, Mienszikow, Woroncowy, Daszkowa, Speranskij, Sankt-Peterburg 1995.
• Korf M.A., Zizń grafa Speranskowo, Moskwa 2014.
• Łukawski Z., Historia Syberii, Wrocław 1981.
• Maciejewski T., Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2000.
• Mańko A., Blustitieli wierchownoj własti. Institut gubernatorstwa w Rossiji. Istoriczeskij oczerk, Moskwa 2004.
• Mańko A., Korrupcja w Rossiji. Osobiennosti nacjonalnoj boleźni, Moskwa 2012.
• Mironienko S.W., Samodzierżawie i reformy. Politiczeskaja borba w Rossiji w naczale XIX wieka, Moskwa 1989.
• Murzanow N.A., Pestel Iwan Borysowicz, [w:] Słowar russkich senatorow 1711-1917. Materiały dla biografii, red. D.N. Sziłow, S.[ankt]-Peterburg 2011.
• Ostafiejskij archiw kniaziej Wiaziemskich, t. 1: Perepiska kniazia P.A. Wiaziemskowo s A.I. Turgieniewym 1812-1819, izdanije grafa S.D. Szeremietiewa, red. W.I. Saitow, Sankt-Peterburg 1899.
• Pestel I.B., Iz wospominanij, [w:] N.W. Minajewa, M.M. Speranskij w wospominanijach sowriemiennikow. Koniec XVIII - pierwaja połowina XIX wiekow, Moskwa 2009.
• Płatonow S., Russkaja istoria, Moskwa 2015.
• [Romanow] Nikołaj Michajłowicz, wielki książę, Impierator Aleksandr I. Biografia, Moskwa 2010.
• [Romanow] Nikołaj Michajłowicz, wielki książę, Predisłowije k jewo izdaniju: Impieratrica Jelizawieta Aleksejewna, supruga imperatora Aleksandra I, [w:] Bumagi Doma Romanowych. Jelizawieta i Aleksandr. Chronika po pismam impieratricy Jelizawiety Aleksiejewny 1792-1826, Moskwa 2013.
• Sieredonin S.M., Graf M.M. Speranskij (1772-1839) Oczerk gosudarstwiennoj diejatelnosti, Sankt-Peterburg 1909.
• Speranskij M.M., List do E.M. Speranskiej (Frołowoj-Bagriejewoj), dat. Tobolski, 30 maja 1819 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., List do Elizawiety Speranskiej (Frołowoj-Bagriejewoj), dat. Tomsk, 10 lipca 1819 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., List do Jelizawiety Speranskiej (Frołowoj-Bagriejewoj), dat. Irkuck, 2 września 1819 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., List do Jelizawiety Speranskij (Frołowoj-Bagriejewoj), dat. Irkuck, 21 stycznia 1820 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., List do Jelizawiety Speranskiej (Frołowoj-Bagriejewoj), dat. Tobolsk, 5 lutego 1821 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., List do Jelizawiety Speranskiej (Frołowoj- Bagriejewoj), dat. [Irkuck], 6 września 1819 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., List do Jelizawiety Speranskiej (Frołowoj-Bagriejewoj), dat. Niżnieudinsk, 21 sierpnia 1819 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., List do Jelizawiety Speranskiej (Frołowoj-Bagriejewoj), dat. Tobolsk, 25 czerwca 1819 r., [w:] Pisma iz Sibirii k jewo doczeri Elizawiete Michajłowne (w zamużestwije Frołowoj-Bagriejewoj), Moskwa 1869.
• Speranskij M.M., Wsiemiłostiwiejszij Gosudar!..., dat. Tomsk, 31 lipca 1819 r., [w:] O korennych zakonach gosudarstwa, Moskwa 2015.
• Swierbiejew D.N., Moi zapiski, Moskwa 2014.
• Szilder N.K., Imperator Aleksander I. Jewo żiźń i carstwowanije, t. 4, Moskwa 2010.
• Sziłow D.N., Speranskij Michaił Michajłowicz, [w:] Gosudarstwiennyje diejateli Rossijskoj imperii 1802-1917. Biobibłograficzeskij sprawocznik, S.[ankt]-Peterburg 2001.
• Sziłow D.N., Kuźmin J.A., Pestel Iwan Borysowicz, [w:] Czleny Gosudarstwiennowo sowieta Rossijskoj impierii 1801-1906. Biobibłograficzeskij sprawocznik, S.[ankt]-Peterburg 2007.
• Tomsinow W.A., Swetiło rossijskoj biurokratii. Istoriczeskij portret M.M. Speranskowo, Moskwa 2013.
• Tomsinow W.A., Wriemienszczik. Istoriczeskij portret A.A. Arakczejewa, Moskwa 2013.
• Wangin W., Istoriczeskije swiedienija o diejatielności grafa M.M. Speranskawo w Sibiri s 1819 po 1822 god, t. 1, S.[ankt]-Peterburg 1872.
• Wiaziemskij P.A., Staraja zapisnaja kniżka, Moskwa 2003.
• Zapiska o generał-majore Kutkinie, [w:] N.W. Minajewa, M.M. Speranskij w wospominanijach sowriemiennikow. Koniec XVIII - pierwaja połowina XIX wiekow, Moskwa 2009.

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2016.25.3.907