The Level of the Economic Development of Rural Districts in the Małopolskie Voivodeship vs. the Intensity of Disagrarisation Processes : a Case Study

• Autorzy: Wojciech Sroka , Łukasz Paluch

Warianty tytułu

Poziom rozwoju gospodarczego gmin wiejskich Małopolski a nasilenie procesów dezagraryzacji : studium przypadku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study aimed to assess the intensity of disagrarisation processes in rural districts in the Małopolskie Voivodeship. First, districts exhibiting a high level of economic development were identified, and then they were divided into two groups according to their location: "suburban" (located in the Krakow conurbation) and "peripheral" (situated on the outskirts of the Voivodeship). As shown by the research, the importance of agriculture in generating income for farm users in the first group of districts is markedly lower than the Voivodeship average. What is more, the division of farms into smaller units is accelerating, with a considerable portion of agricultural land (AL) belonging to farms with up to 1 ha AL. Despite very favourable environmental conditions for farming, almost 20% of AL is not used for production. In the economically well developed, but peripheral districts, the percentage of farms obtaining income mostly from agriculture is 1.5 p.p. higher than in suburban districts, and slightly exceeds the Voivodeship average. The peripheral districts, having very poor environmental conditions for agricultural production, display slower disagrarisation processes than the suburban ones. This is reflected in their better land structure and in less advanced processes of withdrawing land from agricultural production. To sum up, the results of the research demonstrated that the relatively high level of the districts' economic advancement alone cannot cause radical transformation in agriculture. The vicinity of a large city, constituting a huge labour market, is much more important, and acts as a stimulus for disagrarisation. (original abstract)

W opracowaniu dokonano oceny nasilenia procesów dezagraryzacji w gminach wiejskich województwa małopolskiego. W ramach prac badawczych wytypowano gminy o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego, a następnie podzielono je na dwie grupy: gminy położone w strefie podmiejskiej oraz gminy leżące na obrzeżach województwa. Prowadzone badania wykazały, że w gminach aglomeracji krakowskiej wyraźnie mniejsze niż średnio w województwie jest znaczenie rolnictwa pod względem tworzenia dochodów ludności użytkującej gospodarstwa rolne. W tych gminach nasilają się także procesy podziału gospodarstw, a znaczna część użytków rolnych przypada na jednostki o powierzchni do 1 ha UR. Mimo bardzo dobrych warunków przyrodniczych produkcji rolnej prawie 20% UR jest tu wyłączone z produkcji. W gminach o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego, ale położonych na obrzeżach województwa, odsetek gospodarstw utrzymujących się głównie z rolnictwa jest o 1,5 p.p. wyższy niż w gminach podmiejskich i nieco wyższy niż średnio w województwie. Ponadto, mimo bardzo słabych warunków przyrodniczych produkcji rolnej, procesy dezagraryzacji są tu wolniejsze niż w gminach podmiejskich, co przejawia się w nieco lepszej strukturze obszarowej oraz w mniejszym zaawansowaniu procesów wyłączania gruntów z produkcji rolnej. Wyniki badań wskazują zatem, że sam względnie wysoki poziom rozwoju gospodarczego gmin nie przyczynia się do wywołania wyraźnych zmian w rolnictwie. Znacznie większe znaczenie ma natomiast bliskość miasta - dużego rynku pracy - dająca impuls do dezagraryzacji. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Economic development; Economic development of regions; Agriculture; Arable farm

PL

Rozwój gospodarczy; Rozwój gospodarczy regionów; Rolnictwo; Gospodarstwa rolne

• Czasopismo: Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 4
• Strony: 49--61

Twórcy

autor

Wojciech Sroka

• University of Agriculture in Krakow, Poland

autor

Łukasz Paluch

• University of Agriculture in Krakow, Poland

Bibliografia

• Czudec A., Kata R. (2013), Miejsce rolnictwa w gospodarce regionów - wzajemne relacje i ich znaczenie ekonomiczne. Roczniki Naukowe SERiA, vol. XV, no. 2, pp. 58-63.
• Gutowski B. (2006), Przestrzeń marzycieli. Miasto jako projekt utopijny. E-publication, Warsaw. (http://www.miastoidealne.sztuka.edu.pl/filozofia_miasta_miasto_jako_projekt_utopijny. pdf, accessed 10.09.2014)
• Kotala A. (1991), Czynniki rozwoju produkcji rolniczej w drobnych gospodarstwach ludności dwuzawodowej. Kraków, Wydawnictwo AR w Krakowie.
• Kukuła K. (2000), Metoda unitaryzacji zerowanej. Warszawa, Wyd. Nauk. PWN.
• Kutkowska B., Czarnecki A., Łabędzki H., Struś M. (2010), Modele rozwoju dla terenów urbanizujących się w obrębie wielofunkcyjnych obszarów wiejskich w regionie. Analiza - zespół I. [Analiza zrealizowana w ramach projektu "Analizy, badania i prognozy na rzecz Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego" współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.] Wrocław, Urząd Marszałkowski Dolnego Śląska.
• Musiał W. (2007), Dezagraryzacja polskiej wsi - problemy ekonomiczne, ekologiczne i społeczne. Wieś i Rolnictwo, no. 3(136), pp. 29-34.
• Paluch Ł. (2012), Uwarunkowania zrównoważonego rozwoju gmin wiejskich w województwie małopolskim. Doctoral thesis. Warszawa, Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW.
• Paluch Ł. (2013), Rola władz samorządowych w kreowaniu zrównoważonego rozwoju gmin wiejskich województwa małopolskiego. Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, no. 10(59), pp. 527-539.
• Sroka W. (2013), Rolnictwo i gospodarstwa rolne w miastach - znaczenie i zakres zjawiska. Zeszyty Naukowe SERiA, vol. XV, no. 3, pp. 317-322.
• Sroka W., Musiał W. (2013), Problemy delimitacji małych gospodarstw rolnych w aspekcie projekcji zmian WPR na lata 2014-2020. Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, no. 9(58), pp. 465-478.
• Sroka W. (2014), Struktura oraz intensywność użytkowania gruntów rolnych w miastach i na obszarach podmiejskich. Roczniki Naukowe SERiA (in print).
• Zegar J. (2012), Rola drobnych gospodarstw rolnych w procesie społecznie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych - Problems of Small Agricultural Holdings, no. 1, pp. 129-148.