Społeczno-religijna rola luteranów w dziejach Pabianic i Zgierza oraz relikty ich dziedzictwa materialnego

• Autorzy: Anna Kruś

Warianty tytułu

Socio-Religious Role of Lutherans in the History of Pabianice and Zgierz, and the Relicts of Their Material Heritage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem artykułu jest analiza społeczno-religijnej roli, jaką odegrały parafie ewangelicko-augsburskie w dziejach miast aglomeracji łódzkiej. Dla lepszego zilustrowania wspomnianej aktywności zasadne pozostaje także wskazanie reliktów dziedzictwa materialnego tej denominacji, jakie można zaobserwować w przestrzeni tych miast.W niniejszym artykule rozważania podjęto nad dwoma wybranymi ośrodkami miejskimi: Pabianicami oraz Zgierzem, w których kościół luterański w postaci parafii od wielu lat kształtuje oblicze społeczno-religijne tych ośrodków miejskich. Rozważania zawarte w treści artykułu oparte zostały w pewnej części na materiale źródłowym zawartym w literaturze, jak również innych ogólnodostępnych opracowaniach: broszurach parafialnych czy zasobach internetowych. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the article is to analyze the socio-religious role of the Lutherans parishes in the history of urban agglomeration in Lodz. To illustrate this activity it's also important to present the relicts of the material heritage of this denomination, which can be observed in the urban space of these cities. Considerations in this article, are related to deliberately selected two cities: Pabianice and Zgierz, where the Lutheran church (in the form of the parish), for many years has shaped the socio-religious face of these urban centers. The considerations contained in this paper were based on the source material contained in the literature, as well as other papers open for general use like parish brochures and online resources. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mniejszości religijne; Rozwój miasta; Kościół Ewangelicko-Augsburski; Historia miasta

EN

Religious minorities; City development; Augsburg Evangelical Church; History of city

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 25 Geografia historyczna : wybrane współczesne problemy badawcze
• Strony: 155--173

Twórcy

autor

Anna Kruś

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bandurka M., 1995, Zmiany administracyjne i terytorialne ziem województwa łódzkiego w XIX i XX wieku, Łódź.
• Baranowski J.T., 1915, Wsie holenderskie na ziemiach polskich, "Przegląd Historyczny", 19, Warszawa, s. 65-82.
• Baruch M., 1903, Pabianice, Rzgów i wsie okoliczne. Monografia historyczna dawnych dóbr kapituły krakowskiej w Sieradzkiem i Łęczyckiem, Warszawa.
• Cyrk M.K., 1982, Zgierz: z pradziejów miasta i okolic, Towarzystwo Przyjaciół Zgierza, Muzeum Miasta Zgierza.
• Filaber A., 2008, Prawodawstwo muzyki kościelnej, Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej.
• Kirsch P., 2012, Parafia Ewangelicko-Augsburska św. Piotra i św. Pawła w Pabianicach, (materiały wewnątrz parafialne), Pabianice.
• Klink-Orawska E., 2012, Wiara, praca, nowa ojczyzna - Dzieje luteranizmu na ziemi zgierskiej do roku 1972, Zgierz.
• Missalowa G. (red.), 1968, Dzieje Pabianic, Prezydium Miejskiej Rady Narodowej m. Pabianic i Polskie Towarzystwo Historyczne - Oddział w Łodzi, Wydawnictwo Łódzkie.
• Rosin R., 1968, Pabianice w XV i XVI w., [w:] Missalowa G. (red.), Dzieje Pabianic, Łódź.
• Rosin R. (red.), 1995, Zgierz: dzieje miasta do 1988 roku, zespół aut. M. Adamczewski (et al.), Zarząd Miasta Zgierza, Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w Łodzi, Towarzystwo Przyjaciół Zgierza.
• Szlawski D., 2007, Z dziejów Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Zgierzu w okresie międzywojennym, Zgierz.
• Umowa Zgierska, 1821, Zbiory Muzeum Miasta Zgierza.
• http://www.e-kalejdoskop.pl/brzmienie-swiata-w-pabianicach.aspx.
• http://www.luteranie.pl/.
• https://www.lutheranworld.org/.
• http://www.pabianice.luteranie.pl/.
• http://www.zgierz.luteranie.pl/.

Identyfikatory

DOI

10.18778/1508-1117.25.08