Bezpieczeństwo kulturowe składową bezpieczeństwa wewnętrznego państwa

• Autorzy: Jerzy Zawisza

Warianty tytułu

Security Cultural Component of Internal Security

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolność i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju [Konstytucja RP, art. 5]. Bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych wartości. Jako conditio sine qua non realizacji wolności i marzeń o rozwoju stanowi fundament ludzkiej egzystencji - tak w wymiarze indywidualnym, jak i zbiorowym. Bezpieczeństwo i rozwój to dwa podstawowe wymiary istnienia jednostek i całych społeczności, w tym społeczności zorganizowanych w państwa lub organizacje międzynarodowe. Te dwa wymiary wzajemnie się warunkują: bez bezpieczeństwa nie można marzyć o rozwoju, rozwój zaś ułatwia zapewnianie bezpieczeństwa [Koziej 2011, s. 19]. W tym kontekście bezpieczeństwo kulturowe oznaczać będzie zdolność państwa do ochrony tożsamości kulturowej, dóbr kultury i dziedzictwa narodowego, w warunkach otwarcia na świat, umożliwiających rozwój kultury poprzez internalizację wartości niesprzecznych z własną tożsamością, według uogólnionych zasad współżycia społecznego, sposobów postępowania, wzorów, kryteriów ocen estetycznych i moralnych, przyjętych w danej zbiorowości, które wyznaczają obowiązujące zachowania w złożonych cywilizacjach poprzez pielęgnowanie wyższych idei, kultywowanie wartości duchowych, dokonywanych z woli intelektu i zaradności. Ważnym elementem bezpieczeństwa kulturowego są także zagrożenia dla dóbr kultury materialnej: zabytków, pomników kultury, dzieł sztuki, świadectw rozwoju narodowego. Kraj nasz, który był obszarem tragicznych konfliktów zbrojnych i wojen, przez 123 lata pozbawiony własnej państwowości, czego skutkiem były niewyobrażalne zniszczenia i grabież dóbr kultury, musi być szczególnie wyczulony na ich ochronę poprzez zespół uregulowań prawnych, struktur organizacyjnych oraz działań (polityki kulturowej) państwa, służących ochronie tożsamości kulturowej oraz dziedzictwa kulturowego naszego kraju [Czaja 2008, s. 55-56]. (fragment tekstu)

EN

Cultural safety is an important category of internal security, attests to the fact that it is an existential need of the nation, it must ensure the protection and enhancement of national identity. Risks culture can be traced back to the ancient times and resulted in multiple wars, armed conflicts, which led to the destruction of culture by what followed its degradation. Safety culture in Poland is scantily described in the aspect of safety we do not see a reasoned and systematic approach on the part of major state institutions responsible for creating security policy. At this point, without hesitation it can be said that culture is as threatened as security in its other categories. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kultura; Bezpieczeństwo; Bezpieczeństwo narodowe; Grupy etniczne; Bezpieczeństwo wewnętrzne; Warunek sine qua non

EN

Culture; Security; National security; Ethnics group; Internal security; Sine qua non condition

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2016
• Numer: t. 17, z. 5, cz. 1 Współczesne aspekty bezpieczeństwa
• Strony: 7--17

Twórcy

autor

Jerzy Zawisza

• Społeczna Akademia Nauk

Bibliografia

• Balcerowicz B. (2001), Pokój i nie-pokój, Warszawa.
• Barber B.R. (2000), Dżihad kontra McŚwiat, Warszawa.
• Czaja J. (2008), Bezpieczeństwo kulturowe RP, Kraków.
• Dawidczyk A. (2001), Nowe wyzwania, zagrożenia i szanse dla bezpieczeństwa Polski u progu XXI wieku, Warszawa.
• Dębski S., Gorka-Winter B. (red.) (2003), Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa, Warszawa.
• Fijałkowska B., Śukowski A. (2002), Unifikacja i zróżnicowanie się współczesnej Europy, Warszawa.
• Haliżak E., Kuźniar R. (red.) (2000), Stosunki międzynarodowe, Warszawa.
• Huntington S.P. (1997), Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa.
• Ilczuk D. (2002), Polityka kulturalna w społeczeństwie obywatelskim, Kraków.
• Kitler W. (2011), Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie. Uwarunkowania. System, Warszawa.
• Kłoskowska A. (red.) (1991), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, Wrocław.
• Kostyrko T., Czerwiński M. (red.) (1999), Kultura polska w dekadzie przemian, Warszawa.
• Krzysztofek K., Szczepański M.S., Ziemilski A. (1993), Kultura a modernizacja społeczna, Warszawa.
• Kubiak H. (2003), Tożsamość kultury i integracja europejska [w:] R. Rybiński (red.), Kultura polska w zintegrowanej Europie - szanse czy zagrożenia?, Toruń.
• Kuźniar R. (red.) (2001), Polska polityka bezpieczeństwa 1989-2000, Warszawa.
• Lewandowski C. (2001), Międzynarodowe stosunki kulturalne. Wybór dokumentów i literatury, Wrocław.
• Mastyka M. (2003), Bezpieczeństwo kulturowe Polski w warunkach globalizacji procesów społecznych, Warszawa.
• Mazurkiewicz P. (2001), Europeizacja Europy, Warszawa.
• Pawelska-Skrzypek G. (2003), Polityka kulturalna polskich samorządów, Kraków.
• Pruszyński J. (2001), Dziedzictwo kultury polskiej, Kraków.
• Tourain A. (2000), Can we Live Together? Equality and Difference, Polity Press, Cambridge.
• Zdanowski J. (red.) (2000), Kultury pozaeuropejskie i globalizacja, Warszawa.
• www.globalpolicy.org/globaliz/cultural/2002/09intercultural.html.
• www.toda.org/conferences/berlin/papers/tehranian.html.
• www.geopolityka.net.
• http://sjp.pwn.pl/szukaj/kultura.