Diagnoza i zmiany dostępności drogowej Polski w wymiarze europejskim

• Autorzy: Piotr Rosik

Warianty tytułu

Diagnosis and Changes in Road Accessibility of Poland in the European Dimension

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W badaniach nad dostępnością drogową w Polsce brakuje analiz z wykorzystaniem celów podróży położonych poza granicami Polski. Celem artykułu jest zmniejszenie tej luki w wiedzy poprzez przybliżenie problematyki analizy zmian dostępności w ujęciu międzynarodowym z wykorzystaniem danych o dostępności do ludności gmin w Polsce w ujęciu dynamicznym dla okresu 2013-2023. Cele podróży zdefiniowano na całym kontynencie europejskim. Efekty inwestycji w ujęciu międzynarodowym skupiają się w dużej mierze na terenach peryferyjnych Polski, szczególnie w Polsce wschodniej. Poprawa wartości wskaźnika w dużych metropoliach oraz w Polsce zachodniej i północnej będzie wyraźnie mniejsza. Jest to naturalna konsekwencja zamykania pewnych etapów rozwoju sieci drogowej i przenoszenia się inwestycji z autostrad (likwidacja wąskich gardeł, powiązania największych miast kraju) na te odcinki, które łączą regiony peryferyjne (szczególnie na wschodzie i północnym wschodzie kraju) z tymi położonymi w centralnej i południowej Polsce.(abstrakt oryginalny)

EN

The accessibility studies in Poland suffer from lack of analysis of the impact of destinations located outside Poland. The purpose of this article is to reduce this gap in knowledge by bringing the issue of the analysis of changes in the accessibility in the international dimension with the use of population data at the municipal level in Poland in the years of 2013-2023. Destinations are defined on the whole European continent. The effects of investment are mainly visible in the peripheral regions, in particular in the Eastern Poland. Accessibility improvement in the large metropolitan areas as well as in the western and northern Poland will be significantly lower. It is a natural consequence of the closure of take-off stages of development of the road network and a kind of move of investments from major motorways and express roads (removal of bottlenecks on the sections linking major cities in the country) to the sections that connect the peripheral regions (especially in the east and north-east of the country) with those located in the central and southern Poland.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Transport; Drogi; Ewaluacja

EN

Transport; Road; Evaluation

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Ekonomika Transportu i Logistyka
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 64 Ekonomika transportu: kierunki współczesnych badań
• Strony: 187--198

Twórcy

autor

Piotr Rosik

• Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• Chojnicki Z., Zastosowanie modeli grawitacji i potencjału w badaniach przestrzenno-ekonomicznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1966.
• Copus A.K., Peripherality and peripherality indicators, "North. The Journal of Nordregio" 1999, Vol. 10, No. 1.
• Český statistický úřad, www.czso.cz.
• Dokument Implementacyjny do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.), Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa 2014.
• Eurostat, http://ec.europa.eu/eurostat.
• Gadziński J., Funkcjonowanie lokalnego systemu transportowego na tle współczesnych procesów urbanizacyjnych. Przykład aglomeracji poznańskiej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2013.
• Guzik R., Przestrzenna dostępność szkolnictwa ponadpodstawowego, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków 2003.
• Keeble D., Owens PL., Thompson C., Regional accessibility and economic potential in the European Community, "Regional Studies" 1982, Vol. 16.
• Komornicki et al., Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej, "Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN" 2009, z. 241.
• Komornicki T, Rosik P et al., Impact of the construction of motorways and expressways on socioeconomic and territorial development of Poland, Poland: Ministry of Regional Development, Warsaw 2013.
• Koźlak A., Znaczenie dostępności transportowej dla rozwoju regionalnego i metody jej oceny [w:] Problemy rozwoju regionalnego, red. R. Brol, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław 2010.
• Ratajczak W, Modelowanie sieci transportowych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999.
• Rosik P, Dostępność lądowa przestrzeni Polski w wymiarze europejskim, IGiPZ PAN, Warszawa 2012.
• Rosik P, Stępniak M., Komornicki T, The decade of the big push to roads in Poland: Impact on improvement in accessibility and territorial cohesion from a policy perspective, "Transport Policy" 2015, Vol. 37.
• Rosik P, Śleszyński P, Wpływ zaludnienia w otoczeniu drogi, ukształtowania powierzchni terenu oraz natężenia ruchu na średnią prędkość jazdy samochodem osobowym, "Transport Miejski i Regionalny" 2009, nr 10.
• Schürmann C., Talaat A., Towards a European Peripherality Index. Final Report, Report for General Directorate XVI Regional Policy of the European Commission, Institut für Raumplanung Fakultät Raumplanung, Universität Dortmund, Dortmund 2000.
• Schürmann C., Spiekermann K., Wegener M., Accessibility Indicators, Berichte aus dem Institut für Raumplanung 39, Dortmund: Institute of Spatial Planning, University of Dortmund, Dortmund 1997.
• Spiekermann K., Aalbu H., Nordic Peripherality in Europe, Nordregio, Stockholm 2004.
• Stępniak M., Rosik P, Accessibility improvement, territorial cohesion and spillovers: a multidimensional evaluation of two motorway sections in Poland, "Journal of Transport Geography" 2013, Vol. 31.
• Taylor Z., Przestrzenna dostępność miejsc zatrudnienia, kształcenia i usług a codzienna ruchliwość ludności wiejskiej, Wydawnictwo Continuo, Wrocław 1999.
• Update of selected potential accessibility indicators. Final report, Spiekermann & Wegener, Urban and Regional Research (S&W), RRG Spatial Planning and Geoinformation 2007.
• Wegener M. et al., Criteria for the Spatial Differentiation of the EU Territory: Geographical Position, Federal Office for Building and Regional Planning, Bonn 2001.
• Wiśniewski S., Zmiany dostępności miast województwa łódzkiego w transporcie indywidualnym w latach 2013-2015, "Przegląd Geograficzny" 2015, t. 87, z. 2.
• Державна служба статыстики Украины, www.ukrstat.gov.ua.
• Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь, www.belstat.gov.by.
• Федеральная служба государственной статистики, www.gks.ru.